روزنه
نمودی از موفقیت سیاست همسایگی
مصطفی خوش‌چشم،تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل: توافق ایران و عربستان به‌منظور از سرگیری روابط، پس از گذشت حدود 7سال از بن‌بست به‌وجود آمده را باید ورای تحولات اخیر مورد ارزیابی قرار داد. دولت‌سیزدهم از ابتدای آغاز به‌کار، بهبود «سیاست همسایگی» را باهدف کاهش تنش‌ها، در اولویت اصلی سیاست خارجی خود قرار داده است؛ راهبردی که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارها به‌منظور افزایش تجارت‌خارجی کشور و به‌تبع آن، بهبود معیشت مردم پیگیری شد و هم‌اکنون شاهد نتایج مثبت آن هستیم. رئیس‌جمهور با درنظر داشتن این نکته که یکی از راه‌های ارتقای سطح تجارت‌خارجی ایران، افزایش مناسبات با کشورهای همسایه است، کاهش تنش‌ها با رقبای منطقه‌ای، ازجمله عربستان‌سعودی را در
دستور کار خود قرار داد.
با توجه به چنین راهبردی هم بود که مذاکرات با عربستان که از سال پایانی دولت روحانی آغاز شده بود، با قوت بهتری پیگیری شد و پس از آغاز به‌کار دولت سیزدهم، گفت‌وگوها با ریاض با هدفگذاری منسجمی، به منظور کاهش تنش‌ها راهبردی شد و اکنون شاهد نتیجه دادن آن هستیم. از سوی دیگر باید درنظر داشت که طرف سعودی هم پس از
نتیجه ندادن راهبردهای خصومت‌آمیزش علیه ایران، اکنون به‌سمت گفت‌وگو و رفع مشکلات با تهران متمایل شده است. ریاض از یک‌سو از واشنگتن ناامید شده و از سوی دیگر سیاست‌هایش برای نزدیکی به تل‌آویو به‌منظور «مهار ایران» با شکست مواجه شده است و شاهد بودیم که دور آخر مذاکرات ریاض با آمریکا و شرکایش ازجمله رژیم‌صهیونیستی، ذیل طرح مهار ایران، نتیجه روشنی نداشت و در واقع جنگ ترکیبی آنان راه به‌جایی نبرده است. اکنون با خنثی‌سازی بسیاری از طرح‌های ضدایرانی، زمان برای انتخاب راه درست از سوی عربستان‌سعودی فرا رسیده است. به طور قطع، ریاض به‌وضوح دریافته که اجرای طرح‌های مشترک علیه تهران به نتیجه نرسیده و باید سیاست بهبود روابط با ایران را درپیش بگیرد.
در این میان اما پیرامون تأثیر از سرگیری روابط ایران و عربستان بر تحولات منطقه‌ای باید محتاطانه برخورد کرد و دید ریاض در مواجهه با ایران سیاست «یک‌بام و دوهوا» را در پیش می‌گیرد یا نه. از سوی دیگرباید درنظر داشت که سعودی‌ها روابط خود با تل‌آویو را چگونه ترسیم خواهند کرد. تحلیل سیاست‌های اعلامی و اعمالی ریاض در منطقه پس‌از بهبود روابط با تهران در مناسبات آینده نقش مهمی را ایفا خواهد کرد.
