تجربه جهانی
نمونه موفق چین در بازگشت نخبگان
مهاجرت بازگشتی می‌تواند مزایای متعددی داشته باشد. بازگشت به وطن به مهاجرانی که در خارج از کشور پسانداز کرده‌اند، اجازه می‌دهد تا به محدودیت‌‌های اعتباری در داخل کشور فائق آمده و یک کسب‌وکار راه‌اندازی کنند. همچنین، مهاجران کشورهایی با درآمد کم و متوسط که روی سرمایه انسانی خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند، ممکن است پس از بازگشت دستمزد بیشتری دریافت کنند. با این حال، اینکه آیا وطن مهاجران از بازگشت سود می‌برد یا خیر، به موفقیت مهاجر در انباشت پسانداز و سرمایه انسانی و توانایی کشور خود در استفاده از مهارت‌ها و سرمایه‌گذاری بازگشت‌کنندگان بستگی دارد. برای بهره‌مندی از مهاجران بازگشتی، کشورها به سیاست‌هایی نیاز دارند که روی آنها سرمایه‌گذاری کرده و جذب بازار کار کنند.
از طریق اشتغال در خارج از کشور، مهاجران می‌توانند درآمد خود را افزایش دهند، مهارت‌های جدید کسب کنند و پسانداز و دارایی را انباشته کنند. وقتی مهاجران برمی‌گردند، هم سرمایه مالی و هم سرمایه انسانی انباشته شده دوباره به کشور باز می‌گردد. با این حال، تنها درصورتی که مهاجران بازگشتی در خارج از کشور در کسب مهارت‌ها، دانش و پسانداز موفق باشند و کشورشان سیاست‌های درستی برای تشویق سرمایه‌گذاری روی آنها و استفاده از مهارت‌های آنها داشته باشد، منافع آنها برای کشورشان محقق می‌شود. گزینه‌های تشویقی برای سیاست سرمایه‌گذاری روی نخبگان بازگشتی، شامل کاهش تشریفات اداری، ارائه اطلاعات در مورد احتمالات سرمایه‌گذاری و ایجاد یک محیط اقتصادی کلان مطلوب برای سرمایه‌گذاری است.
مهاجرت موقت
بسیاری از مردم، مهاجرت بین‌المللی را یک حرکت یک طرفه می‌دانند. در واقع، بسیاری از مهاجران فقط به‌طور موقت نقل مکان میکنند. مهاجرت، یک امر پویاست. شواهد فزاینده‌ای از مهاجرت‌های مکرر بازگشتی وجود دارد. تنوع زیادی در نرخ بازگشت براساس کشور مقصد و کشور مبدأ وجود دارد. با این حال، یک موضوع مهم و مورد مطالعه قرار نگرفته این است که آیا مهاجرت بازگشتی به توسعه اقتصادی کشور کمک می‌کند یا خیر. چه کسانی از بازگشت به کشورهای با درآمد کم و متوسط سود می‌برند؟
چین؛ نمونه‌ای برای بازگشت موفق نخبگان
اقتصاد چین پس از ایالات متحده به دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شده است. پس از بحران مالی در سال 2008، درحالی‌که سایر اقتصادهای بزرگ جهان در رکود گرفتار شده بودند، اقتصاد چین قوی باقی ماند که فرصت‌های بیشتری را برای چینی‌هایی که در خارج از کشور زندگی میکنند در داخل کشور ایجاد کرد و در نتیجه باعث بازگشت برخی از مهاجران چینی شد.
علاوه بر این، در سال‌های اخیر، دولت چین توجه بی‌سابقه‌ای به توسعه استعدادها داشته است. به‌ویژه قابل ذکر است که راه‌اندازی طرح توسعه استعدادهای ملی چین در سال 2010 سنگ بنای تلاش‌های چین برای مبارزه با مسائل توسعه استعدادهای نوظهور را تشکیل می‌دهد و به حفظ رشد چین کمک می‌کند. این طرح پرورش استعداد، با نام برنامه ملی توسعه استعدادهای میان‌مدت و بلندمدت (2020-2010)، نخستین برنامه ملی جامع چین برای توسعه منابع انسانی است. این طرح قرار است برای سال‌های آینده تأثیر بسیار قدرتمندی بر توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور بگذارد.
برنامه‌های دولت مرکزی برای جذب استعدادهای خارج از کشور شامل برنامه‌های مختلف از سال 2008است که طی این برنامه‌ها بیش از 20هزار استعداد سطح بالا در خارج از کشور جذب شده‌اند. برنامه هزار استعداد که در سال 2008 راه‌اندازی شد، بیش از 3300متخصص با کیفیت بالا را از خارج از کشور به مناطق کلیدی چین جذب کرد. استراتژی استعدادهای جدید چین بر این واقعیت استوار است که نخبگان بازگشتی نقشی اساسی در باز کردن و جهانی شدن چین ایفا کرده‌اند. به‌عنوان یک گروه خاص، این مهاجران بازگشتی به توسعه کشور به‌ویژه در آموزش، علم، فرهنگ و بهداشت کمک کرده‌اند. اکثر بازگشتگان با آخرین تحولات بین‌المللی همراه و همچنین بسیار مبتکر بوده‌اند. بازگشت آنها جایگاه دانشگاهیان چین را در جهان ارتقا داده است. در بخش آموزش، آمارهای وزارت آموزش و پرورش نشان می‌دهد 78درصد از روسای جمهور، 63درصد از مشاوران دکتری در دانشگاه‌های چین که مستقیماً توسط وزارت آموزش و پرورش اداره می‌شوند و 72درصد از مدیران آزمایشگاه‌های کلیدی در سطح ملی و سطوح استانی از نخبگان بازگشتی این کشور هستند. آمار همچنین نشان می‌دهد که 81درصد از دانشگاهیان در آکادمی علوم چین و 54درصد از دانشگاهیان در آکادمی مهندسی چین در خارج از کشور تحصیل کرده‌اند. بسیاری از افراد بازگشته، برنده جایزه ملی علم و فناوری شده‌اند. در میان نخستین برندگان جایزه ملی علم و فناوری، جایزه ملی اختراع فناوری و جایزه ملی پیشرفت علم و فناوری، 36.85درصد افرادی بودند که از مهاجرت بازگشتند. این داده‌ها نشانه این واقعیت است که بسیاری از بازگشتگان تحصیل کرده، رهبران تحقیقات علمی و فناوری چین شده‌اند.