چشمهای مترو کجاست؟
مهدی اسماعیلپور؛ روزنامهنگار
مدیریت، کنترل و نگهداری شبکه بزرگ، گسترده و درهم تنیدهشهر؛ حمل و نقل زیرزمینی تعطیل بردار نیست. بر همین اساس، علاوه بر مرکز کنترل و راهبران قطار شهری و دیگر بخشهای ستادی، روزانه دهها نفر در ایستگاههای متروی تهران مشغول بهکار و فعالیت هستند تا بهاصطلاح چرخهای متروی پایتخت ایمن بچرخد. اتاق مانیتوریگ (اتاق کنترل) برای هر ایستگاه حکم چشم بینا را دارد. در این بخش که از یک اتاق، چند دستگاه رایانه و تلفن و مانیتورهای کوچک و بزرگ تشکیل شده، تمام امور مربوط به ایستگاهها کنترل شده و موارد مختلف به دیگر بخشهای داخل یا خارج از ایستگاه اطلاعرسانی میشود. تمام نقاط ایستگاهها دوربین دارد و تصاویر ثبت و ضبط شده آنها در اتاق مانیتورینگ روی صفحه مانیتور نمایش داده میشود و متصدیان اتاقهای کنترل، دائم در حال چشم گرداندن روی تصاویر هستند تا مبادا مشکلی پدید آید یا اگر احیانا مشکلی پیش آمده خیلی سریع آن را به بخش مربوطه گزارش کنند. متصدی و کارکنان اتاق مانیتورینگ واقعا سرشان شلوغ است. کنترل آسانسورها و گیتها، درست انجام شدن نظافت ایستگاه، راهنمایی مسافران سردرگم و گزارش لحظه به لحظه وضعیت ایمنی ایستگاه ازجمله دیگر کارهایی است که آنها انجام میدهند. در این میان خبرهای دروغ مثل پخش گازهای مسمومیتزا در ایستگاهها (خبری که شنبه این هفته برای ایستگاه شهید بهشتی) کار آنها را بسیار سخت میکند. درصورتی که در مرکز کنترل ایستگاههای مترو همهچیز تحت نظر است تا اگر اتفاقی رخ داد، سریعا اقدامات لازم برای حفظ سلامتی مسافران انجام شود. سیدمحمدعلی فاطمی، مسئول کارشناس ایستگاه تقاطعی هفده شهریور در خط7 متروی تهران از سال1384 در شرکت بهرهبرداری متروی تهران مشغول به فعالیت است. او میگوید: «تمام هماهنگیها و اطلاعرسانیها در بحث مسافرگیری از طریق اتاق کنترل انجام میشود. همچنین هرگونه اطلاعرسانی به ایستگاه از طریق مراکز فرمان را ابتدا به این اتاق اعلام میکنند و برحسب ضرورت از اینجا به بخشهای مرتبط در داخل ایستگاه منتقل میشود. تمام اعلام خرابیها، چه در بحث ابنیه و سازهای و چه فنی و تاسیساتی باشد، از داخل ایستگاه و اتاق فرمان به واحدهای مرتبط اعلام و اطلاعرسانی میشود. علاوه بر این یکسری ایرادهایی ممکن است در طول روز پیش بیاید که متصدی اتاق کنترل خودش آنها را میبیند و گزارش میکند.» بهگفته فاطمی، کار در ایستگاه هیچ وقت تعطیل نمیشود و حتی تیمی در شب و صبح نیز برای کنترل حضور دارند.