پزشکی
خیز ایران برای صادرات هسته‌ای
فناوری هسته‌ای ایران به‌ویژه در حوزه پزشکی به حدی از استاندارد و کیفیت رسیده که علاوه بر شکست تحریم‌ها، کشور را برای صادرات این محصولات آماده کرده است
زهرا خلجی- روزنامه‌نگار
صادرات محصولات هسته‌ای ایران اتفاقی است که در میانه تحریم‌های پیاپی، در آستانه تحقق است. یکی از حوزه‌های صادراتی، حوزه پزشکی است. دستیابی به فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز مانند آنچه در بسیاری از ابعاد زندگی روزمره ما نقش دارد، از مهم‌ترین دستاوردهای دانشمندان ایرانی است؛ به‌عنوان مثال بند آوردن خون، یکی از راه‌های اصلی برای نجات جان افرادی است که در اثر جراحت‌های گسترده ممکن است جان خود را از دست بدهند. یکی از روش‌های نوین برای این امر حیاتی، تولید پودر بندآورنده خون به‌حساب می‌آید که سال‌ها برای ایران تحریم بوده است. در ایران این پودر با استفاده از فناوری‌های هسته‌ای به شکلی کاملا استاندارد تولید شده است. محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشور روز گذشته در بیست‌و‌نهمین کنفرانس هسته‌ای کشور از صادرات این پودر خبر داده است.
نجات‌بخش فوری
کاربرد پودر بندآورنده خون در حقیقت برای موقعیت‌های فوری مانند جراحت در تصادفات و شرایط جنگی است، اما در فرایندهای پزشکی و عمل‌های جراحی به‌عنوان یک بندآورنده کمکی، هنگام کنترل خونریزی پرکاربرد است. محققان کشور موفق شده‌اند پودرهایی را برای بندآوردن خون در اتاق عمل تولید کنند که زیست تخریب‌پذیر است و روند بهبودی زخم را تسریع می‌کند. پیش از این، تامین این پودر در ایران به‌صورت واردات بود، اما حالا به مدد تلاش دانشمندان شرکت‌های دانش بنیان به حدی از خودکفایی رسیده‌ایم که به‌گفته رئیس سازمان انرژی هسته‌ای، قادر به صادرات هم هستیم. اسلامی در این‌باره گفت: پودر منعقد‌کننده خون که در جراحی‌‌های سنگین مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و یک محصول تحریمی بوده، امسال تولید و مورد استفاده قرار گرفته است و با دریافت گواهی سازمان غذا و دارو، امکان صادرات این محصول، هم اینک وجود دارد.
فرایند ساخت
اسلامی درباره مراحل تولید این محصول گفت: دانش فنی این محصول در مرکز پرتودهی یزد سازمان انرژی اتمی با همکاری یک تیم پزشکی به‌صورت کامل به‌دست آمده، پس از گذراندن فرآیند تحقیق و توسعه، مراحل کارآزمایی بالینی را نیز با موفقیت پشت سر گذاشته و مجوز سازمان غذا و دارو را نیز گرفته است. وی با اشاره به فرایند تولید گفت: برای تولید این محصول از نوعی ماده طبیعی استفاده می‌شود که در فرایند پرتودهی الکترون، خاصیت موردنظر که انعقاد خون در سریع‌ترین زمان ممکن است در آن بهینه می‌شود. در نمونه‌های خارجی نیز از همین دانش فنی استفاده می‌شود. تولید این پودر پیچیدگی‌های فنی خاصی دارد که اسلامی به آن اشاره کرده است: میزان پرتودهی مورد نیاز به ماده برای به‌وجود آوردن این خاصیت از پیچیدگی‌های دانش فنی این محصول است که در حال حاضر پژوهشگران کشور به آن دست یافته‌اند.
صرفه‌جویی ارزی و صادرات هسته‌ای
به جز ایران، 5کشور دیگر نیز به فناوری حیاتی پودر انعقاد خون دست یافته‌اند. هزینه نمونه خارجی این پودرها ۱۰۰ تا ۵۰۰ دلار است که تولید داخلی آن ۱۰۰ میلیون دلار برای کشور ارزآوری دارد. مدیر شرکت سازنده این پودر درباره برنامه صادراتی این محصول گفت: ما اگر بتوانیم روزی ۲۰ کیلو پودر بندآورنده خونریزی تولید کنیم امکان رفع نیاز کشور و صادرات فراهم خواهد شد. به جز این محصول، رادیوداروها و صادرات تجهیزات هسته‌ای نیز در دستور کار است. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی هسته‌ای نیز در گفت‌وگو با همشهری از پیشرفت دانشمندان هسته‌ای در زمینه پزشکی هسته‌ای گفته بود: در این حوزه نه‌تنها توانایی تامین نیاز داخل را داریم بلکه، رادیو داروی 300 تا 400هزار نفر در خارج کشور را هم تامین می‌کنیم.
عملکرد بهینه
استفاده از این نوع پودر عارضه بافتی ندارد و با جذب شدن به بافت بدون ایجاد حساسیت و تحریک پوستی و سمیت سلولی، خونریزی را بند می‌آورد. پودر بند آورنده در خونریزی‌های داخلی، سوانح سوختگی، تصادفات، جراحی روباتیک، جراحی زنان و زایمان، پوست، آسیب‌های تروما، جراحی عمومی، جراحی‌‌های پیوند، جراحی پلاستیک، آندوسکوپی، کلونوسکوپی و ... قابل استفاده است. این محصول زیست سازگار برای کنترل خونریزی‌های مویرگی، وریدی و شریانی، طراحی شده است که به 2 شکل در توقف خونریزی و انعقاد سریع خون نقش دارد؛ یکی از طریق تغلیظ عوامل انعقادی، پلاکت، گویچه‌های سرخ، ترومبین مؤثر در فرآیند تشکیل لخته و دیگری ایجاد ماتریکس زیست پلیمری نرم اما قوی به‌منظور ایجاد انسداد مکانیکی در بخش خارجی عروق آسیب دیده.
