هجوم زباله‌ها

زهرا رفیعی

زباله‌های شمال زخم کهنه‌ای است که با شروع تعطیلات هر نوروز و ورود انبوهی از مسافران دهان باز می‌کند. چند هفته دیگر جاده‌های منتهی به شمال پر خواهند شد از خودروهایی که ظاهرا جا برای آدم‌ها دارند، ولی برای پسماند‌هایی که از پس یک روز خوشگذرانی و استراحت در دل جنگل ایجاد شده هیچ جایی ندارند. حجم مسافران در شهر‌ها هم زیاد است.

زباله مسافران در حالی به معضلات استان‌های شمالی اضافه می‌شود که حجم زباله‌های ساکنان همیشگی استان‌های شمالی‌چشمگیر است. شهرداری‌ها عمدتا زباله‌ها را بار کامیون‌های حمل پسماند می‌کنند و به دل جنگل‌های هیرکانی یا استان‌های مجاور می‌برند؛ چراکه اصلی‌ترین مسئله پسماند در استان‌های شمالی نبود زمین، فاصله کم کوهستان با دریا و مخرب بودن دفن آن در اکوسیستم‌های شمالی است. سال‌هاست راه‌حل‌هایی که برای معضل پسماند ارائه می‌شوند، حول «زباله‌سوز» می‌چرخند. برخی کارشناسان مانند سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس معتقدند این روش زودبازده و مقطعی است. رفیعی می‌گوید: سایت زباله آزادشهر را به فاصله 2کیلومتری از شهر احداث کرده‌ایم و  زباله‌ها را در کلاردشت، سراوان و آمل انباشت می‌کنیم و بعد تنها راه‌حل زباله‌سوزی است که اجازه رشد و نقش‌آفرینی به دانش‌بنیان‌‌هایی که راه‌حل واقعی مبتنی بر ماهیت زباله و نوع اقلیم را کشور دارند، نمی‌دهد. چندین پروژه احداث کارخانه زباله‌سوز در استان‌های شمالی کلید خورده، ولی به جز زباله‌سوز نوشهر هیچ‌کدام به نتیجه نرسیده است. زباله‌سوز نوشهر نیز پس از چندین‌بار افتتاح با ظرفیت 200تن در روز به‌صورت نیمه‌کاره در دولت قبل وارد مدار شد؛ این در حالی است که در مازندران روزانه بیش از 3هزار تن زباله تولید می‌شود که به‌صورت غیربهداشتی در ۲۸منطقه جنگلی و حاشیه دریا و کوه دفن و دپو می‌شود. وضعیت گیلان هم تعریفی ندارد. زباله‌سوزها به شکل آزمایشی و با ظرفیت پوشش چند روستا فعالیت می‌کنند.

مذاکره با ‌میراث برای ساماندهی معضل زباله نوروزی
علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست: خیلی خوشحالم که همشهری پیش‌قراول مسئله زباله در سال1402 شده است. سال1400 ابلاغیه‌ای به استانداران شمال کشور دادیم تا عملیات پاکسازی همه معابر ورودی به شهرهای اصلی از پلاستیک را اجرا کنند. خوشبختانه با اینکه سال اول اجرای این ابلاغیه بود، نوروز1401 در معابر شهرها پاکسازی صورت گرفت. چند استاندار محترم که کار را بسیار خوب انجام داده بودند، مورد تشویق قرار گرفتند. در نشست روز سه‌شنبه سازمان حفاظت محیط‌زیست بحث مفصلی در مورد مسائل زیست‌محیطی از پسماند تا حفاظت حیات‌وحش، پوشش گیاهی و... انجام داد و امیدواریم که مصوبات این جلسه مورد توجه استانداران قرار گیرد. روند تولید و تجمیع زباله‌ها در شمال کشور افزایشی است. بخشی از مسافران شمال برای اقامت از چادر‌های مسافرتی استفاده می‌کنند. با وزارت میراث و گردشگری درباره جانمایی چادرهای مسافران مذاکره کرده‌ایم. با توجه به جمعیتی که به مناطق شمالی سفر می‌کنند، امیدواریم که مسافران بیشتر در مناطق تعیین شده اقامت کنند. البته اگر مردم نکات حفاظت از طبیعت را رعایت کنند، مشکلی پیش نمی‌آید.