حذف خانه صفوی در پروسه تخریب بافت تاریخی کازرون
اتاقی گچی و بزرگ با طاق هشتی و 2ردیف طاقچههای موازی که هر روز نور خورشید از میان روزنههای گچیاش با نقش گل و بلبل به داخل میتابید و درهای چوبیاش خبر از قدمتی چند صد ساله میداد، تنها بخشی از توصیفات یکی از معدود خانههای مربوط به دوران صفویه در کازرون بود که به تازگی با خاک یکسان شده است. این خانه موسوم به خانه شاه امیری، در بافت تاریخی کوی آهنگران شهر کازرون قرار داشت و اهمیتش علاوه بر معماری زیبای آن، قدمت مربوط به دوران صفویاش بود. با وجود این تخریب تأسفبار، اما هنوز هیچکدام از مقامات کازرون به تخریب این خانه تاریخی واکنشی نشان ندادهاند و فعالان میراث فرهنگی در کازرون میگویند پیشتر از شهرداری خواسته بودند تا از صدور مجوز برای تخریب خانههای تاریخی که دارای سقفهای هشتی هستند، خودداری کند. گویی سکوت مقامات شهر کازرون هربار تنها واکنشی است که آنها در برابر روند تخریب بافت تاریخی این شهر دارند؛ شهری که به گواه محققان دارای یک شهرنشینی پیوسته تاریخی است و عمده بافت تاریخی آن بیش از چندصدسال قدمت دارد.
با این حال هنوز مشخص نیست که خانه صفوی کازرون آیا با مجوز شهرداری تخریب شده است یا خیر؟ عمادالدین شیخ الحکمایی، کارشناس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران در گفتوگو با همشهری، اهمیت خانه تازه تخریب شده شاه امیری را از جهت قدمت صفوی آن و همچنین پنجرههای نادر و کمیاب گچی آن میداند که نمونههای مشابهش تقریبا همگی تخریب شدهاند.
گفته شده خانه تاریخی شاه امیری کازرون همچنین تنها خانه تاریخی بازمانده این شهر بود که همچنان بادگیرش برجای مانده بود و با تخریب این خانه تاریخی احتمالا بعد از این کازرونیها بادگیرهای تاریخی خود را فقط در عکسها خواهند دید.
در عین حال، تخریب خانه تاریخی شاه امیری، تنها مورد از تخریب خانههای تاریخی کازرون نیست. طی چند دهه گذشته و بهویژه چند سال اخیر روند تخریب خانههای تاریخی کازرون سرعت گرفته تا آنجا که فعالان میراث فرهنگی در کازرون میگویند که کمتر از یک درصد از مجموعه بافت تاریخی کازرون و از نظر عددی کمتر از 80مورد خانه تاریخی در این شهر باقی مانده است. این در حالی است که براساس آمارها بافت تاریخی کازرون تا همین 10سال پیش شامل صدها خانه تاریخی مربوط به دوران قاجار و صفوی بود که درصورت حفظ و نگهداری امروز میتوانست مقصد مهم گردشگری برای این شهر تاریخی باشد. از سوی دیگر با وجود اهمیت بافت تاریخی کازرون از نظر قدمت مربوط به دوران صفوی و قاجاری، اما وزارت میراث فرهنگی هنوز اقدام خاصی درباره این بافت تاریخی ارزشمند انجام نداده است. عزتالله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی هم در اردیبهشتماه امسال در جریان سفر به کازرون از بزرگترین خانه قاجاری این شهر بازدید کرد و وعده تعیین تکلیف آن را طی سالجاری داد، اما هنوز اقدامی در این خصوص انجام نشده و وضعیت بزرگترین خانه قاجاری این شهر همچنان نامعلوم است.