خیز ایران برای تبدیل شدن به قطب فضایی

محمد کرباسی- دبیرسرویس دانش‌و‌فناوری

 در جریان رونمایی از 2 ماهواره بومی طلوع ۳ و ناهید ۲در مراسم بزرگداشت روز فناوری فضایی،  عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از خیز کشور برای تبدیل شدن به قطب فضایی منطقه خبر داد. به گزارش همشهری، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این مراسم، ابراز امیدواری کرد که جمهوری اسلامی ایران تا پایان دولت سیزدهم، به صادرکننده خدمات فضایی در منطقه تبدیل شود. او با تأکید بر اینکه، نگاه دولت سیزدهم به صنعت فضایی، یک نگاه راهبردی، فرصت‌ساز و اقتدار آفرین است گفت: صنعت فضایی تنها یک صنعت با نگاه اقتصادی نیست، بلکه یک صنعت اقتدار آفرین است؛ چون فناوری‌های این حوزه در جهان دارای پیچیده‌ترین  استانداردهاست و بر همین اساس، بومی‌سازی فناوری فضایی، کار بسیار سختی است.   او گفت: اینکه ما توانسته‌ایم در این عرصه بدرخشیم و جزو 10کشور برتر جهان با چرخه کامل فضایی از طراحی و ساخت ماهواره و پرتاب و بر مدار قرار دادن آن تا بهره‌برداری از داده‌های فضایی باشیم، افتخاری است که ریشه در نگاه راهبردی ‌به این صنعت در کشور دارد.

   فناوری فضایی در زندگی
یکی از مأموریت‌های اصلی سازمان فضایی این است که فناوری فضایی را وارد زندگی مردم کند تا اگر مردم شاهد پرتاب و بر مدار قرار گرفتن ماهواره‌ها در کشور بودند، احساس کنند قرار است که دانش و فناوری فضایی، گره‌ای از زندگی‌شان باز کند. زارع‌پور با اشاره به بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه توانمندی‌های داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: در آن دیدار شاهد بودیم که مقام معظم رهبری، سؤالی از وزیر کشاورزی درباره تولید گندم در سطح کشور داشتند که وزیر کشاورزی هم در پاسخ به خلأ آمار و اطلاعات دقیق اشاره کردند. بنده معتقدم، ‌حلقه مفقوده نظام پایش در کشور، تصاویر ماهواره‌ای است. ذکر این مثال نشان‌دهنده راهبردی بودن صنعت فضایی است.

   پرتاب جدید در فصل بهار
زارع‌پور همچنین در جمع خبرنگاران از آمادگی برای پرتاب ماهواره ظفر تا ۳‌ماه اول سال آینده خبر داد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین در مورد ساخت منظومه‌های ماهواره‌ای، تأکید کرد: در این خصوص، پروژه‌هایی تعریف شده و قرار است طراحی و ساخت منظومه ماهواره‌های مخابراتی را در دستور کار خود قرار دهیم.
وی تأکید کرد: برنامه ما این است که تا پایان کار دولت سیزدهم، آن را عملیاتی کنیم و این ماهواره ها ساخته، پرتاب شده و وارد چرخه استفاده شوند.
همچنین حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرد: به‌زودی قدم به عرصه‌های جدید طراحی و ساخت ماهواره‌های دقیق‌تر سنجشی، راداری، مخابراتی و پرتابگرهای سنگین‌تر به‌منظور رسیدن به حق طبیعی‌مان خواهیم گذاشت.

   شکل‌گیری هلدینگ فضایی در کشور
در مراسم روز گذشته، سیدمهدی فرحی، جانشین وزیر دفاع هم گفت: وزارت دفاع با ظرفیت‌های دانشی و فنی کشور و با همکاری شرکت‌های دانش بنیان، به‌دنبال ایجاد هلدینگ فضایی با نام کیهان است که هدف آن، طراحی منظومه‌های ماهواره‌ای خواهد بود و به کمک آن می‌توانیم به‌زودی طراحی منظومه‌های ماهواره‌ای را در داخل کشور داشته باشیم.
او گفت: طی ۱۵ سال گذشته وزارت دفاع در حوزه مغز افزار، سخت افزار، نرم افزار و سازمان افزار، دستاوردهای زیادی را به‌دست آورده و در توسعه و تجهیز فناوری‌های فضایی، گام‌های بلندی برداشته است.
به‌گفته فرحی، در وزارت دفاع زیرساخت‌های لازم برای ماهواره‌ها، ماهواره برها، پرتاب، کنترل ماهواره‌ها و... آماده شده است.

   رونمایی از دو ماهواره بومی تازه

روز گذشته در این مراسم همچنین از نمونه پروازی ماهواره سنجشی طلوع ۳ و نمونه کیفی ماهواره مخابراتی ناهید ۲ رونمایی شد و برخی از تصاویر ارسالی از ماهواره خیام برای نخستین بار به نمایش گذاشته شد. ماهواره خیام، یک ماهواره سنجشی با دقت کمتر از یک متر است که در مرداد‌ماه به فضا پرتاب شده و در مدار قرار گرفته بود. ماهواره «ناهید ۲» هم دارای وزنی حدود ۱۲۰ کیلوگرم و طول عمر بیش از ۲ سال در مدار بالای ۵۰۰ کیلومتر زمین قرار می‌گیرد.
این ماهواره دارای سیستم پیشرانش با قابلیت جابه‌جایی ارتباطات است و تست ارتباطات مکالمه را روی باند مایکروویو فراهم می‌کند.
ماهواره «طلوع ۳» ماهواره‌ای سنجشی است که سازمان فضایی ایران سفارش ساخت آن را داده که شرکت صنایع مخابراتی ایران (صا ایران) کار ساخت آن را بر‌عهده داشته است. این ماهواره با وزن ۱۵۰ کیلوگرم، سنگین‌ترین ماهواره ساخته شده در کشور تلقی می‌شود و با دقت تصویربرداری ۵ متر سیاه و سفید و ۱۰ متر رنگی در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار می‌گیرد.