ترکیه جهان را لرزاند

محمد جعفری-روزنامه‌نگار

«امدادگران درحالی‌که کودک خردسالی را از زیر آوار بیرون کشیده‌اند دوان دوان او را به سمت آمبولانس می‌برند؛ چند مرد از طریق حفره‌ای که در آوار ایجاد کرده‌اند دختربچه خردسالی را زنده از زیر آوار آجر و بتن بیرون می‌کشند؛ جوانی که کودکی را در آغوش گرفته از میان آوار عبور می‌کند و کودک را در آغوش مردی قرار می‌دهد که ظاهرا پدر اوست و...» اینها تنها تصاویر دلگرم‌کننده از زلزله بامداد دیروز ترکیه و سوریه است. جز آنها، همه فیلم‌ها، عکس‌ها و خبرها از ویرانی حکایت دارد و مرگ. زلزله 7.8ریشتری که بامداد دیروز شهرهایی در جنوب ترکیه و شمال سوریه را لرزاند، هزاران ساختمان را ویران کرد، بیش از 10هزار مجروح به‌جا گذاشت و حالا آمار قربانیان که تا عصر دیروز 2300نفر در ترکیه و سوریه اعلام شده بود،  لحظه‌ به لحظه درحال افزایش است.

زلزله در ترکیه
به‌گزارش همشهری به نقل از رسانه‌های ترکیه، زمین لرزه 7.8ریشتری روز گذشته، ساعت4:17صبح به وقت محلی در عمق حدود 17.9کیلومتری زمین و در نزدیکی شهر غازیان‌تپ ترکیه که محل زندگی حدود 2میلیون نفر است، رخ داد.
تصاویر منتشر شده در سایت‌‌ها و شبکه‌های اجتماعی، افرادی را نشان می‌دهد که وحشت‌زده و با لباس خواب زیر برف ایستاده‌اند و امدادگرانی که در حال حفاری میان آوار خانه‌های آسیب دیده هستند. این ساختمان‌ها زمانی فروریختند که بسیاری از ساکنان آن هنوز در خواب بودند و همین مسئله ترس از آمار بالای قربانیان را افزایش داده است.

پس‌لرزه 7/7ریشتری
زمین لرزه روز گذشته در ترکیه به حدی شدید بود که علاوه بر وارد کردن خسارات هولناک در این کشور و سوریه، در لبنان، یونان و جزیره قبرس نیز احساس شد. در شهر غازیان‌تپ در جنوب ترکیه، که با کانون زلزله حدود 80کیلومتر و با مرز سوریه حدود 240کیلومتر فاصله دارد، تا ساعت‌ها پس از زلزله، پس‌لرزه‌ها ادامه داشت.
قوی‌ترین پس‌لرزه‌ای که دیروز به ثبت رسید 7.7ریشتر بود که در اواسط روز رخ داد؛ یعنی زمانی که امدادگران در ترکیه و سوریه در تلاش برای یافتن افراد گرفتار زیر آوار بودند.
یکی از ساکنان غازیان‌تپ به خبرنگاران گفت: وقتی زلزله اول آمد، در خواب بودیم که با یک تکان بیدار شدیم. برق قطع شده بود. آرام دراز کشیدیم و منتظر ماندیم تا لرزش تمام شود. زلزله طولانی بود و تمام نمی‌شد. خانه ما پر شده بود از شیشه‌هایی که می‌شکستند و روی زمین می‌ریختند. وقتی زمین ایستاد، با استفاده از چراغ‌قوه موبایل توانستیم راهی برای خروج از خانه باز کنیم.
او ادامه می‌دهد: وقتی در سال1999 زلزله 7.6ریشتری در استانبول رخ داد و حدود 17هزار نفر کشته شدند، آنجا بودم. اما این زلزله شدیدتر از زلزله استانبول بود. هر کس که مثل ما از این حادثه جان سالم به در برده، حالا به شهر دیگری فرار کرده است.

قلعه تاریخی
زلزله روز گذشته ترکیه، باعث فروریختن یک قلعه تاریخی در شهر غازیان‌تپ شده است. قلعه‌ای سنگی و باستانی که بر فراز تپه‌ای در زمان رومیان ساخته شده و جایی برای دیده‌بانی بود.
روز گذشته، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرد که تیم‌های جست‌وجو و نجات به مناطق آسیب دیده اعزام شده‌اند اما ما نمی‌دانیم که تعداد کشته‌ها و مجروحان چقدر بالا خواهد رفت. امید ما این است که با کمترین ضرر از این فاجعه عبور کنیم. وی با اشاره به زلزله‌ای که در سال1939 در شرق ترکیه رخ داد و بیش از 32هزار نفر در آن کشته شدند گفت: این بزرگ‌ترین فاجعه‌ای است که در قرن گذشته پس از زلزله سال1939 تجربه کرده‌ایم.
به‌گفته رئیس‌جمهور ترکیه، در این حادثه بیش از هزار نفر تا‌کنون کشته شده‌اند، هزاران نفر زخمی شده و بیش از 2هزارو800ساختمان فروریخته است.

آواربرداری در برف
تلاش‌ها برای نجات افراد گرفتار زیر آوار در حالی ادامه دارد که به‌گفته یکی از مقامات شهر مالاتیا، برف سنگینی در حال باریدن است و بر تلاش‌های امدادی تأثیر بدی می‌گذارد. او ادامه داد: این قوی‌ترین و طولانی‌ترین زلزله‌ای بود که تابه‌حال تجربه کرده بودم. زلزله حدود یک دقیقه ادامه داشت و همین باعث شد که میزان خسارت بسیار گسترده باشد.

  زلزله در سوریه
هرچند کانون زمین‌لرزه بامداد دیروز منطقه قهرمان‌ماراش ترکیه بود، اما شدت زلزله آنچنان بود که در چندین کشور دیگر ازجمله سوریه، لبنان، فلسطین، عراق، اردن، مصر، عربستان سعودی و بخش‌هایی از اوکراین و اروپا ازجمله یونان، بلغارستان و... نیز احساس شد. با وجود این، نزدیکی کانون زلزله به سوریه جان صدها نفر را در آنجا گرفت، هزاران مجروح بر جای گذاشت و ویرانی‌های زیادی را به بار آورد. وزارت بهداشت سوریه تا عصر دیروز شمار قربانیان زلزله را بیش از 780نفر اعلام کرده و گفته بود که بیشتر جانباختگان از اهالی شهرهای لاذقیه، حلب، حماه و طرطوس هستند. با وجود اعلام این آمار، اما به‌احتمال زیاد تعداد قربانیان زلزله در شمال‌غرب سوریه به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد؛ چراکه صدها خانواده همچنان زیر آوار هستند.

شهری که با خاک یکسان شد
زلزله شدید دیروز به حدی قدرتمند بود که یکی از شهرهای استان ادلب سوریه را به‌طور کامل با خاک یکسان کرد. گزارش‌ها از شهر حارم در شمال ادلب و جنوب غربی جندریس از تخریب گسترده و وخامت اوضاع در آنجا حکایت دارد. این شهر بر اثر زمین‌لرزه شدید تقریباً به‌طور کامل تخریب و شمار تلفات در آنجا بسیار زیاد گزارش شده است. خبرنگار الجزیره گزارش داده که هر 10دقیقه یک نفر از زیر آوار خارج می‌شود و براساس شواهد تعداد بسیاری زیر آوارها مدفون شده‌اند. مردم در لابه‌لای آوارها در پی اجساد عزیزان خود می‌گردند و مراکز درمانی شهر که تحت‌تأثیر بحران سوریه در مضیقه بودند، دیگر ظرفیت پذیرش مجروحان را ندارند.

مرگ خواهر نخست‌وزیر سوریه و خانواده‌اش
زلزله مرگبار دوشنبه در سوریه قربانیان زیادی گرفت. ازجمله جانباختگان این زمین‌لرزه مهیب، خواهر نخست‌وزیر سوریه و ۱۱نفر از فرزندان و نوادگانش هستند که در شهر «حماه» جان خود را از دست دادند. نسوم عرنوس، خواهر حسین عرنوس، نخست‌وزیر سوریه در پی ریزش خانه‌اش در شهر حماه جانش را از دست داده است. علاوه بر او 11نفر از فرزندان و نوادگان او نیز در این حادثه دلخراش جانشان را از دست دادند.

وضعیت حرم حضرت زینب(س) بعد از زلزله
زلزله صبح دیروز در حرم حضرت زینب(س) نیز احساس شد. این زمین‌لرزه که در مناطق شمال سوریه خسارات سنگین جانی و مالی بر جای گذاشته، در دیگر مناطق این کشور ازجمله مرقد مطهر حضرت زینب(س) در جنوب دمشق، پایتخت سوریه احساس شد.
تصاویر منتشر شده از داخل حرم حضرت زینب از این حکایت دارد که این زلزله خوشبختانه موجب آسیب مادی یا جانی در آنجا نشده و همه زائران در امنیت و سلامت کامل قرار دارند. در این تصاویر لوسترها و آویزهای درون حرم در حال تکان خوردن هستند.

آماده‌باش ارتش سوریه
زلزله و ویرانی‌های آن در سوریه سبب شد تا ارتش این کشور به حالت آماده‌باش درآید. بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه صبح دوشنبه جلسه فوق‌العاده کابینه را به‌منظور بررسی عواقب زلزله برگزار کرد. در این جلسه با اعلام برنامه‌ای فوق‌العاده در سوریه، تصمیماتی برای رسیدگی به زلزله‌زدگان اتخاذ شد و بشار اسد از وزرای مربوطه خواست تا خود به شکل مستقیم بر روند عملیات امداد و نجات در استان‌های مختلف نظارت کنند. در این جلسه دستور داده شد تا مجموعه‌ای از اقدامات فوری انجام شود. به همه وزارتخانه‌ها، نهادها و مقامات ذیربط، تمامی تیم‌ها و نیروهای پدافند غیرنظامی، آتش‌نشانی، بهداشت و درمان، شرکت‌های عمرانی دولتی و شعب آنها در استان‌ها و تمامی نهادهای خدماتی دستور داده شد تا در حالت آماده‌باش کامل باشند و جان افراد را نجات دهند. در همین حال، وزارت دفاع سوریه نیز اعلام کرد که همه یگان‌ها، تشکیلات و نهادهای ارتش در تمامی استان‌ها برای امدادرسانی به زلزله ‌زدگان، جست‌وجوی افراد گرفتار زیر آوار به حالت آماده‌باش درآمده‌اند.

پیام‌ تسلیت رئیسی به روسای جمهور ترکیه و سوریه
وقوع زلزله مرگبار در ترکیه و سوریه سبب شد تا رئیس‌جمهور کشورمان در پیام‌هایی با دولت و مردم این دو کشور ابراز همدردی کند. سیدابراهیم رئیسی در پیام‌های جداگانه‌ای به روسای جمهوری ترکیه و سوریه، وقوع حادثه دلخراش زلزله در 2کشور را که منجر به جان باختن و مصدوم شدن جمع قابل‌توجهی از شهروندان آنها و همچنین وارد آمدن خسارات بسیار زیاد شده است، به روسای جمهوری و ملت شریف این کشورها تسلیت گفت و آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای ارائه کمک‌های امدادی فوری به این دو ملت دوست را در شرایط ناگوار فعلی اعلام کرد.

مکث
درخواست برای کمک‌های بین‌المللی
به‌دنبال وقوع زمین‌لرزه 7.8ریشتری در ترکیه و سوریه، ده‌ها کشور ازجمله ایران، چین، قطر و اردن از آمادگی خود برای ارسال کمک‌ها به ترکیه و سوریه خبر دادند. این در حالی است که ترکیه زنگ خطر سطح4 را صادر کرد که شامل درخواست کمک بین‌المللی است.
به‌دنبال این زمین‌لرزه، فرودگاه آدانا در جنوب ترکیه تا اطلاع ثانوی به روی پروازها بسته شد، وزارت نفت سوریه از توقف فعالیت پالایشگاه بانیاس به‌مدت ۴۸ساعت برای بررسی خسارت‌های زلزله خبر داد و وزیر ورزش ترکیه اعلام کرد که تمام سازمان‌های ورزشی این کشور و تمام مسابقات ورزشی به حالت تعلیق درآمده‌اند تا ظرفیت ورزش ترکیه در اختیار کمک به زلزله‌زدگان قرار بگیرد و به این ترتیب بازی‌های سوپرلیگ نیز تعطیل شد. زلزله باعث قطع اینترنت و برق در برخی بخش‌های زلزله زده در جنوب ترکیه شده است و باند اصلی فرودگاه شهر هاتای ترکیه به‌علت زلزله به وضعیت غیرقابل استفاده در‌آمده‌است.

مکث
خطر از بیخ گوش فوتبالیست ایرانی گذشت
علی‌ قلی‌زاده، فوتبالیست تیم ملی کشورمان که در ترکیه به‌سر می‌برد از زلزله جان سالم به در برد. یاسمن فرمانی، همسر علی قلی‌زاده به ایرنا گفت: علی که به تازگی به تیم کاسیم‌پاشا پیوسته در شهر هاتای اسپور بازی داشت که خدا را شکر زلزله آسیبی به آنها وارد نکرد.
وی افزود: روز گذشته تیم کاسیم‌پاشا که علی در آن بازی می‌کرد در شهر هاتای با تیم هاتای اسپور بازی داشت و آنها پس از بازی در این شهر در هتلی اقامت داشتند و زمانی که زلزله آمد، برخی از بازیکنان دچار مصدومیت جزئی شدند. وی عنوان کرد: در هنگام وقوع زلزله بازیکنان هتل را تخلیه کردند و همه‌‌چیز ختم به خیر شد و خدا را شکر آسیب جدی ندیدند و با آرام شدن اوضاع آنها به استانبول بازگشتند.


  مردم یک کودک خردسال را از زیر آوار در شهر عفرین سوریه نجات دادند.


  در شهر آدانا ترکیه امدادگران کودکی را  از زیر آوار زنده بیرون‌کشیدند.


   زلزله هزاران خانه را در ترکیه و سوریه ویران کرد.


  زمین‌لرزه 7/6ریشتری ساعاتی بعد از زلزله اصلی خسارات را بیشتر کرد.