یک ملودرام خانوادگی
گفتوگو با جلیل شعبانی، تهیهکننده «سرهنگ ثریا»
«سرهنگ ثریا» نخستین تجربه کارگردانی لیلی عاج است که در این جشنواره حاضر شده است و جلیل شعبانی تهیهکنندگی آن را بر عهده دارد. شعبانی در کارنامهاش تهیهکنندگی فیلمهایی چون منصور، قسم، روایت ناتمام و... را دارد. سرهنگ ثریا تازهترین محصول سازمان هنری رسانهای اوج است که از زاویهای متفاوت به حضور سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در پادگان اشرف میپردازد. ژاله صامتی، وحید آقاپور، حمیدرضا محمدی، دیبا زاهدی و شهروز آقاپور از بازیگران فیلم سرهنگ ثریا هستند.
شعبانی در گفتوگو با همشهری درباره ایده تولید سرهنگ ثریا میگوید: ایده اثر به انتخاب شخص کارگردان برمیگردد اما از آنجا که تاکنون در این رابطه و این سوژه فیلمهای متعددی ساخته شده و هر کارگردانی بنا به دید خود آن را ساخته، شاید برای هر سرمایهگذاری ورود به ساخت این نوع فیلم چندان جذابیتی نداشته باشد اما نگاه متفاوت کارگردان سرهنگ ثریا موجب شد تا سرمایهگذار جذب فیلمنامه شود و برای ساخت این فیلم پاپیشبگذارد.
متفاوت بودن قصه سرهنگ ثریا که بر یک ملودرام خانوادگی استوار است و نگاهی به جنبه ایدئولوژیک سازمان مربوط دارد و روابط خانوادگی و آسیبهایی که خانوادههای درگیر با این ماجرا با آن روبهرو بودهاند از مهمترین آیتمهایی بوده که سرمایهگذار جذب آن شده است. تهیهکننده فیلم سرهنگ ثریا به موضوع ایجاد و ساخت لوکیشن این فیلم اشاره میکند: ساخت لوکیشن از جدیترین چالشهای فیلم مذکور بود. زیرا اساس این فیلم بر تحقیق و وقایع تاریخی استوار است. به همین دلیل نیز باید لوکیشن آن به اصل متن و تاریخ وفادار میماند و ایجاد میشد. یک تصمیم بر این بوده که عوامل فیلم به کشور عراق بروند و در پادگان اشرف اقدام به ساخت کنند که این مسئله دشواریها و هزینههای خود را داشت.
همچنین وضعیت کنونی پادگان اشرف هم شبیه به زمان موردنظر قصه فیلم نیست و تغییرات زیادی در آن صورت گرفته. اگر این فیلم آنجا ساخته میشد باز بایستی لوکیشن جدید و نزدیک به آن دوره تاریخی ساخته میشد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که لوکیشن در ایران و در زمینی بهاصطلاح فلات ساخته شود.
وی ادامه میدهد: زمین موردنظر در اطراف قم درنظر گرفته و از صفر تا صد لوکیشن ساخته شد. از آنجا که لیلی عاج برای پژوهش و نوشتن فیلمنامه با خانوادههای درگیر با ماجرا در ارتباط بود و عکسهایی در این زمینه دیده بود، با عوامل ساخت لوکیشن و فیلم جلسات متعددی برگزار کرد تا کار ساخت لوکیشن به پایان برسد. وقتی برخی از اعضای آن خانوادهها به همراه لیلی عاج از لوکیشن بازدید کردند گفتند بسیار شبیه پادگان اشرف و عینبهعین ساخته شده است.
تهیهکننده سرهنگ ثریا همچنین در ادامه به قصه این فیلم اشاره میکند و توضیح میدهد: در جریان و روند تاریخی و آثار مخربی که یک ایدئولوژی برجا گذاشت موجب شد تا بسیاری از خانوادهها از هم بپاشند و فرزندان از والدین جدا شوند. قصه این فیلم بر یک ملودرام خانوادگی استوار است و سعی دارد پیوندی دوباره بین خانوادهها ایجاد کند. این فیلم برعکس نمونههای پیشین حولمحور جنگ و مبارزه نیست و صرفا نگاهی عاطفی، اجتماعی و تاریخی به موضوع دارد.
شعبانی به مشکلات پیشآمده هنگام تولید و پس از تولید فیلم اشاره میکند: در زمان تولید، کشور با مشکلاتی روبهرو شد که این مشکلات دامن این فیلم را نیز گرفت اما از آنجا که این فیلم برای نشاندادن مشقتهایی بود که این دست خانوادههای مظلوم با آن درگیر بودند و عوامل فیلم با جان و دل در حال ساخت آن بودند، توانستیم این فیلم را به سرانجام برسانیم و راهی جشنواره کنیم. شعبانی در پایان با انتقاد از برخی جبههگیریها درخصوص تعطیل کردن جشنواره میگوید: من این باور را ندارم و معتقدم هر شاغلی در هر شرایطی باید بهکار خود ادامه دهد. آیا میشود به یک نانوا گفت نان نپز یا به یک فوتبالیست گفت بازی نکن یا به یک نقاش گفت نقاشی نکش؟ به همین ترتیب نمیتوان به یک فیلمساز گفت فیلم نساز.