وارونه نمایی معاندین از سرانه فرهنگ
زهره سادات لاجوردی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی
لایحه بودجه در حالی توسط رئیسجمهور محترم به مجلس تقدیم شد که با سقف کلی 5261هزار میلیارد تومان در دولت بسته شده و نسبت به سال 1401حدود 1502هزار میلیارد تومان یعنی معادل 40درصد افزایش یافته است. همانطور که بودجه از مهمترین ابزارها برای اداره و مدیریت کشور است، بودجه فرهنگی و هنری نیز بهطور مستقیم بر مدیریت موضوع فرهنگ در کشور اثرگذار بوده و لذا کمبود بودجه فرهنگی، موجب ضعف در اداره و مدیریت بخشهای فرهنگی کشور و همچنین تولیدات فرهنگی و هنری خواهد شد. نگرانی جدی در رابطه با مظلومیت بخش فرهنگ در بودجه، هر ساله وجود داشته و سهم ناچیز بودجه فرهنگی از مجموع منابع دولت، معضلی سابقهدار است که همیشه در ایام اختصاص بودجه توسط معاندین وارونهنمایی میشود تا با مدیریت افکار و اذهان، همین میزان اندک نیز تا سر حد ممکن در تنگنا قرار گیرد. بنابراین شایسته است که اطلاعرسانی کافی درخصوص مظلومیت فرهنگ در کشور، هم برای دولت و هم بهمنظور روشن شدن اذهان مردم، صورت پذیرد. افزایش بودجه فرهنگی با سهم حدود 5/3درصدی از مجموع منابع دولتی، در لایحه بودجه سال 1402در حالی صورت پذیرفته است که نرخ این افزایش نه تنها تناسبی با افزایش تورمی کشور ندارد، بلکه با شرایط خاص کشور در بحبوحه هجمههای ضدفرهنگی و جنگهای نرم و سخت با محوریت فرهنگ نیز تناسب و تطابقی ندارد. با وجود اینکه سرانه بودجه فرهنگی برای هر نفر در کشور ما حدود 9دلار است، این سرانه برای هر نفر در رژیم اسرائیل حدود 652دلار است. با وجود اینکه آمریکا سالانه میلیاردها دلار بودجه، برای نفوذ فرهنگی در ایران تصویب میکند و تنها بخشی از آن از طریق شبکههای تلویزیونی بیگانه، صرف تغییر سبک زندگی ایرانی-اسلامی جامعه ایرانی میشود؛ جمعی از همین رسانههای بیگانه و وابستگان داخلی آنها سعی دارند تا با ایجاد دوگانههای کاذب، به مخاطب القا کنند که نهادهای فرهنگی دارند بودجه کشور را میبلعند و هرساله سناریوهایی تکراری، مانند اینکه بهتر است این بودجه صرف معیشت مردم شود را به راه میاندازند و به گونهای القا میکنند که تمام مشکلات اقتصادی کشور، لنگ همین 5/3درصد از بودجه است. در باب مظلومیت بخش فرهنگ باید یادآور شد که همین سهم 5/3درصدی فرهنگ از بودجه نیز صرفاً روی کاغذ است و هنگام تحویل بودجه عملاً کمتر از40 تا 50 درصد از آن محقق میشود. با وجود اینکه بارها گفته و تأکید شده که فرهنگ زیر بنای همهچیز، از جمله اقتصاد و سیاست است اما هر ساله به بهانه اولویتهای دیگر و عمدتاً مباحث اقتصادی، بخش فرهنگ در مهجوریت قرار میگیرد و در مقابل، آنهایی که با چنین بهانههایی سعی در مهجور کردن فرهنگ و لاغر کردن بودجه فرهنگی کشور دارند، جای این سؤال مهم باقی است که چرا مطالبه آنها به سمت نهادها و وزارتخانههایی که مستقیماً مسئول رسیدگی به معیشت و آسایش اقتصادی مردم هستند، نمیرود ؟! با توجه به اهمیت موضوع فرهنگ و اینکه در میان بسیاری از کشورها، ایران کمترین میزان هزینهکرد را در موضوعات فرهنگی دارد، ضروری میبینیم که با روشنگری، هم برای دولت و هم برای مردم، اهمیت بودجه فرهنگی تبیین شده و با مطالبهگری مانع از محرومیت بودجه فرهنگی کشور شویم. همچنین با عنایت به منویات رهبری در باب جهاد تبیین، شایسته است که با جلب اهتمام دولت محترم و ارتقای بودجه فرهنگی، بخشی از این ارتقا به شریانهای اصلی فرهنگساز کشور یعنی تشکلهای مذهبی و مردمی هدایت شود.