شهری
نان دستفروشان شهر آجر نمی‌شود
طرح ساماندهی دستفروشان اصفهان رضایت صد درصدی مغازه‌داران و مردم را در پی داشت
آلا توحیدی| اصفهان- خبرنگار:
بساطش را در خیابان چهارباغ عباسی پهن می‌کند. با این که اکثر اجناسش دسته چندم چینی است، جمعیت زیادی دور و بر بساطش جمع شده‌اند. لابه‌لای جمعیت چند توریست هم به چشم می‌خورند. از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در این اجناس پیدا می‌شود. تعدادی از مشتریانش می‌گویند این اجناس کار راه‌انداز است و حتی ارزان‌تر از قیمت مغازه‌ها فروخته می‌شود.
مغازه‌داران اما از این وضعیت ابراز نارضایتی می‌کنند و می‌گویند با وجود این که عوارض پرداخت می‌کنند، مردم کالاهای مورد نیازشان را از دستفروشان می‌خرند؛ اجناسی که شاید کارایی لازم را نداشته باشد.
طرح ساماندهی دستفروشان مدتی است توسط شهرداری اصفهان کلید خورده است، طرحی که به گفته مسئولان شهری کاری به معیشت دستفروشان ندارد و آن‌ها را ساماندهی می‌کند، نابهنجاری‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد و زیبایی دوباره خیابان‌های مرکزی و توریستی شهر را بر می‌گرداند. این طرح نه‌فقط صورت مساله این آسیب اجتماعی را پاک نمی‌کند بلکه در واقع رسمی کردن کسب و کار غیر رسمی به نام دستفروشی است که به وضع معیشت اقتصادی افرادی که نمی‌توانند کسب و کار ثابتی برای خود ایجاد کنند، سامان می‌دهد.
طرح ساماندهی دستفروشان برای اولین بار در اصفهان
مدیر کل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با همشهری با بیان این که دستفروشی منشأ اقتصادی دارد، می‌گوید: بر اساس تبصره یک بند 2 ماده 55 قانون، شهرداری‌ها موظف هستند از سد معبر که یکی از آن‌ها دستفروشی است، جلوگیری کنند.
«حسن محمدحسینی» ادامه می‌دهد: از یک طرف افراد به ناچار به دستفروشی روی می‌آوردند و از طرفی موضوع ضرورت جلوگیری از پهن کردن بساط، مزاحمت برای مردم و محدود کردن شهروندان در معابر پیاده مطرح می‌شود که شهرداری موظف است در این زمینه از حق شهروندی دفاع کند.
وی با بیان این که دو نوع دستفروش غیرمجاز و مجاز در اصفهان وجود دارد، می‌افزاید: دستفروشان مجاز باید ساماندهی شوند ولی دستفروشان غیرمجاز که وسایلی مثل سی‌دی‌های غیرمجاز، قلیان و... می‌فروشند، دستگیر، وسایلشان توقیف و به مراجع قضایی تحویل داده می‌شوند. مدیر کل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در ادامه تصریح می‌کند: طرح ساماندهی دستفروشان اصفهان برای اولین بار دو هفته قبل از عید نوروز انجام شد که آن‌ها در دو محل ساماندهی شدند و این اتفاق مثبت رضایت 100 درصدی مغازه‌داران، مردم و نیروی انتظامی در مبارزه با آسیب‌ها را به همراه داشت.
تمرکز دستفروشان در مرکز شهر
به گفته محمدحسینی، اکنون اکثر دستفروشان با هماهنگی در بازارچه‌های محلی اصفهان ساماندهی شده‌اند و بعضی از آن‌ها هم در شرکت‌های زیر نظر شهرداری اصفهان و بازارهای کوثر مشغول به کار شده‌اند ولی آمار تخلفات هیچ وقت به صفر مطلق نخواهد رسید.
وی معضل دستفروشی را به خاطر تمرکز شلوغی در مرکز شهر می‌داند و اظهار می‌کند: مناطق 3، 1، 5 و 6 در حال حاضر با این موضوع دست و پنجه نرم می‌کنند و همه مناطق 15گانه شهرداری درگیر این موضوع نیستند.
مدیر کل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان قول می‌دهد ظرف مدت 2 سال آمار دستفروشان در مناطق توریستی شهر به شدت کاهش پیدا کند.
محمدحسینی ادامه می‌دهد: زنان سرپرست خانوار هم که به دستفروشی مشغول بودند به خیریه‌ها معرفی شدند، کار در خانه به آن‌ها محول شد و بعد در بازارچه‌های مخصوص اجناسشان به فروش می‌رسد.
وی همکاری مردم در ساماندهی دستفروشان را مهم می‌داند و اظهار می‌کند: مردم نباید از دستفروشان خرید کنند چون اجناس آن‌ها اکثراً معیوب است و اگر خوراکی باشد، تاریخ آن گذشته است. همچنین بعضی افراد با در دست داشتن کتاب، دعا و چند شاخه گل در پوشش دستفروشی اقدام به تکدی‌گری می‌کنند که نیاز است مردم به سامانه 137 گزارش دهند.
دستفروشی؛ حاصل کم بضاعتی اقتصادی
یک استاد دانشگاه با بیان این که دستفروشی با تکدی‌گری متفاوت است، می‌گوید: نباید این دو واژه را مترادف دانست بلکه در کلانشهرهای دیگر و در ساعت‌های خاص دستفروشان به خیابان‌ها می‌آیند و بساط پهن می‌کنند، در صورتی که به خاطر تفاوت‌های فرهنگی در اصفهان این اتفاق نمی‌افتد و مردم اغلب عادت دارند از فروشگاه‌های رسمی خرید کنند تا پیگیر خدمات پس از فروش آن باشند.
«سیدمحمد سجادزاده» ادامه می‌دهد: شهرداری اصفهان برخورد سامان‌یافته و منظمی با دستفروشان دارد و کرامت و حرمت انسان‌ها را رعایت می‌کند. در عین حال که آن‌ها ساماندهی شدند، سیما و منظر شهر هم از بین نرفته و شهر هم تبدیل به بازارهای غیرمنظمی از دستفروشان نشده است.
وی با بیان این که افراد به خاطر کم‌بضاعتی اقتصادی به دستفروشی روی می‌آوردند، اظهار می‌کند: این افراد بضاعتشان به حدی نبوده که بتوانند کسب و کاری ساختاریافته فراهم کنند علی‌رغم این که نیاز است همه در حوزه کسب و کار ساماندهی شوند و زیر نظر اصناف کار کنند اما نمی‌توان به این بخش خاص که ارتزاقشان از طریق دستفروشی است فشار وارد کرد. این جامعه‌شناس تصریح می‌کند: بعضی بازارچه‌های روزانه و هفتگی که در مکان‌های مشخص اصفهان شکل گرفته باعث شده نظم لازم در شهر فراهم شود و هم مردم بتوانند با شرایط محدود اقتصادی فضای کسب و کاری برای خودشان فراهم کنند.
