صادرات بی‌صرفه

صادرات برای صادرکننده صرفه اقتصادی ندارد. این را مسعود خوانساری، نایب‌رئیس اتاق ایران در مراسم تقدیر از صادرکنندگان نمونه استان تهران گفته است.
بنا به اظهارات خوانساری، اساس صادرات بر رقابت بنا شده و تجار ایرانی به‌واسطه تحریم‌های ظالمانه در رقابت ناعادلانه قرار دارند و هزینه‌های صادرات آنها ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از شرایط معمولی است و این در رقابت‌های بین‌المللی، هزینه‌های بسیار بالایی محسوب می‌شود. در حقیقت، تحریم‌ها در حمل‌ونقل، بیمه و مراودات بانکی به تجارت خارجی ایران فشار می‌آورند و جدای از اینکه با گران‌تر کردن واردات، هزینه تولید ایرانی را افزایش می‌دهند، با بالا بردن هزینه‌های صادرات، قدرت رقابت کالای ایرانی در محیط بین‌الملل را نیز کاهش می‌دهند.
در آن‌سوی ماجرا، محدودیت‌های داخلی که از آنها به‌عنوان خودتحریمی یاد می‌شود نیز عرصه را بر صادرات تنگ می‌کند. ممنوعیت‌های غیرمترقبه صادرات، اعمال عوارض بر صادرات و همچنین الزام صادرکنندگان به فروش ارز حاصل از صادرات به نرخ ترجیحی، ازجمله مسائلی است که صرفه اقتصادی صادرات را کمتر و کمتر کرده‌اند. اصل اقتصاد بر این است که اگر کاری صرفه نداشته باشد، نباید توسعه پیدا کند و این اصل برخلاف برنامه‌هایی است که با هدف توسعه تجارت ریخته شده است.
به‌عبارت‌دیگر، اگر قرار به توسعه صادرات باشد، باید صرفه اقتصادی صادرات افزایش پیدا کند چراکه در شرایط فعلی، صادرکننده مجبور است کالا را به قیمت گران خریداری کند اما با سرشکن‌شدن هزینه‌ها، با قیمت پایین‌تری عرضه کند و همین موضوع باعث شده تا صادرکنندگان شناسنامه‌دار، دست از صادرات بکشند. پیشنهاد بخش خصوصی این است که دولت برای 70درصد ارز صادراتی که متعلق به بنگاه‌های بزرگ دولتی و خصولتی است طبق سیاست‌های ارزی مدنظر خود عمل کند؛ اما در مقابل صادرکنندگان خرد را آزاد بگذارد که ارز حاصل از صادرات را با بقیه واردکنندگان مبادله کنند یا به نیازهای مجاز داخلی تخصیص دهند تا هم صادرات به‌صرفه باشد و هم با افزایش عمق بازار ارز، از تلاطم آن کاسته شود.