تردد در شهر به سرعت برق و باد

مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار

با وجود انباشت مشکلات و کمبود‌های بخش حمل‌ونقل عمومی پایتخت که از سال‌ها و دوره‌های گذشته به‌جامانده است، مدیریت جدید شهری در کنار برطرف کردن کاستی موجود، از بحث توسعه، پیشرفت و به‌روزرسانی حمل‌و‌نقل شهری و به‌ویژه حمل‌ونقل عمومی غافل نمانده است؛ ازجمله این طرح‌ها حرکت به سمت حمل‌ونقل پاک و به‌ویژه خودرو‌های برقی است که گام‌های مهم و ملموسی ازجمله اتوبوس‌های برقی و موتورهای برقی در این حوزه برداشته شده است و علاوه بر آن، برنامه‌های بزرگ و مهمی نظیر راه‌اندازی خطوط ال‌آرتی نیز در دست مطالعه و بررسی قرار دارد تا در آینده‌ای نه چندان دور اجرا شود. در همین راستا جلال بهرامی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در گفت‌وگو با روزنامه همشهری از برنامه‌ها و کارهای اجرا شده در این حوزه می‌گوید.

شهرداری چه برنامه‌هایی برای مجهز شدن شهر به انواع وسایل نقلیه برقی دارد؟
شهرداری تهران برای نخستین‌بار در کشور با استفاده از ظرفیت‌های پیش‌بینی شده در تبصره 19قانون بودجه کل کشور، نسبت به انعقاد قرارداد خرید 50دستگاه اتوبوس برقی با مشارکت بخش خصوصی به‌منظور به‌کارگیری در خط میدان بهارستان – میدان جمهوری اقدام کرد که در مرحله نخست یک دستگاه از اتوبوس‌های مذکور به‌عنوان نمونه و برای بررسی فنی به کشور وارد شد و 4دستگاه دیگر نیز پس از ترخیص از گمرک در مرحله مونتاژ قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود اتوبوس‌های برقی در سال‌جاری به‌صورت آزمایشی مورد بهره‌برداری قرار گیرند. نکته حائز اهمیت درخصوص این اتوبوس‌های برقی، استفاده از آخرین تکنولوژی مرسوم در دنیا به‌صورت باتری قابل شارژ و عدم‌نیاز به شبکه برق بالاسری است. همچنین در رویکرد تحولی مدیریت شهری، تا پایان سال 1404، تامین 600دستگاه اتوبوس برقی از طریق خودروسازان داخلی، احداث خط تراموا و به‌کارگیری 150هزار دستگاه موتورسیکلت برقی هدف‌گذاری شده است. بدیهی است که حصول نتیجه مؤثر در اجرای هریک از طرح‌های برقی‌سازی‌ ناوگان، نیازمند اتخاذ سیاست‌های هدفمند و حمایت دولت به‌منظور پیشبرد مؤثر طرح خواهد بود.
گویا موتورسیکلت‌های برقی جدید در اختیار یک‌شرکت خدمات‌رسان قرار می‌گیرد؟
بله؛ در وهله نخست ما نسبت به انعقاد تفاهمنامه با شرکت ملی پست جهت تعویض ناوگان 500نفر از موضعان آن شرکت با موتورسیکلت‌های برقی را منعقد کرده‌ایم که ان‌شاءالله در سال‌جاری محقق خواهد شد. از سوی دیگر تفاهمنامه‌هایی نیز با گروه مپنا درخصوص همکاری‌های استراتژیک بلندمدت در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری منعقد شد که اجرای زیرساخت‌ها و ایستگاه‌های شارژ خودروی برقی در شهر تهران از محورهای اصلی این تفاهمنامه است.
خودروهای هیبریدی و موتورهای برقی قیمت بسیار بالایی دارند. برای افزایش انگیزه خرید این وسایل نقلیه برقی تسهیلاتی هم ارائه می‌شود؟
در رویکرد تحولی شهرداری تهران، کمک به توسعه و به‌کارگیری 150هزار دستگاه موتور برقی از طریق اعطای تسهیلات پیش‌بینی شده است. مضاف بر موتورهای برقی، توسعه اسکوترهای برقی نیز در دستور کار قرار دارد و در همین راستا طرح آزمایشی استفاده از این اسکوترها از طریق بخش خصوصی در سطح فضاهای نمایشگاهی و بوستان‌های منتخب در حال اجرا است.
جدا از اینها برنامه‌های دیگری هم برای کمک از سرمایه‌گذارانی داریم تا دست‌کم در محدوده‌هایی از شهر، تعداد موتوربرقی و خودروهای کوچک برقی را افزایش دهیم. مثلا در اراضی عباس‌آباد، اسکوتر، دوچرخه و موتوربرقی اشتراکی را داریم. برای محدوده بازار هم باید به همین سمت پیش برویم. در این شرایط دیگر نیازی به خرید اینگونه وسایل نیست و با پرداخت‌هایی از طریق اپلیکیشن، خیلی‌ها توانایی استفاده از آنها را پیدا می‌کنند. در حوزه جابه‌جایی بار و نصب ایستگاه‌های شارژ هم طرح‌هایی در دست مطالعه هستند.
برنامه‌های شهرداری تهران تا سال 1405یا حداقل تا پایان 1404یعنی برنامه چهارم توسعه شهر تهران برای افزایش خودروهای برقی چیست؟
مدیریت جدید شهری برنامه‌ها و رویکردهای تحولی متنوعی را به‌منظور توسعه ناوگان برقی اتخاذ کرده است که انتظار می‌رود با به نتیجه رسیدن این برنامه‌ها و تدابیر، تحول بزرگ و محسوسی در سهم ناوگان برقی از حمل‌ونقل تهران و همچنین کاهش آلودگی هوا صورت پذیرد. نخستین برنامه تحولی شهرداری در این راستا، خرید و به‌کارگیری حداقل 600دستگاه اتوبوس برقی از خودروسازان داخلی و ورود و به‌کارگیری 150هزار دستگاه موتور برقی تا پایان سال 1404 است.
جدا از بحث کاهش آلودگی هوا، وسایل نقلیه برقی چه منافعی برای شهر و شهروندان دارند؟
به‌کارگیری ناوگان پاک و برقی علاوه بر کاهش آلودگی هوا، کاهش میزان انتشار آلاینده‌ها و گازهای گلخانه‌ای و حفاظت از محیط‌زیست، مزایای دیگری نیز دارد که از آن جمله می‌توان به هزینه‌های تأمین سوخت اشاره کرد؛ چراکه هزینه شارژ ناوگان برقی تا یک‌سوم هزینه سوخت‌گیری ناوگان دیزلی و بنزینی برآورد می‌شود. هزینه‌های پایین نگهداری و به‌کارگیری ناوگان، مزیت دیگر حمل‌ونقل برقی است؛ زیرا ناوگان برقی به‌علت مکانیسم متفاوت از سیستم احتراقی ناوگان غیربرقی، استهلاک کمتری دارد.البته با توجه به محدودیت‌های شهرداری تهران در تامین منابع مالی و همچنین توان بخش داخلی در تولید وسایل حمل‌ونقل عمومی، برقی‌سازی‌ تمام ناوگان پروژه‌ای بلندمدت بوده و نوسازی ناوگان سامانه اتوبوسرانی شهر تهران با استفاده از ناوگان با فناوری‌های روز نظیر اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های مجهز به فیلتر جاذب دوده و با استاندارد یورو 5به بالا نیز می‌تواند در کوتاه‌مدت کاهش مصرف سوخت و به‌تبع آن کاهش قابل توجه آلاینده‌های زیست‌محیطی را در پی داشته باشد. افزون بر این، توسعه ناوگان برقی، نقش بسزایی در کاهش آلودگی صوتی ناشی از وسایط نقلیه دارد.