36ساعت آتشبس، پس از 320روز جنگ
روسیه ظهر دیروز بهصورت یکطرفه اعلام آتشبس کرد، اما دولت اوکراین آن را نپذیرفت
مسکو جمعه اعلام کرد که بهرغم اعلام آتشبس 36ساعته ازسوی روسیه، اوکراینیها همچنان به حملات خود در منطقه دونباس ادامه داده و نیروهای روسیه را به پاسخگویی متقابل واداشتهاند. بهگزارش الجزیره، با وجود مخالفت اوکراین، دستور ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه برای اجرای آتشبس در تمامی طول خط مقدم، از ظهر جمعه (دیروز) به وقت روسیه به اجرا درآمده و تا ساعت 24هفتم ژانویه (شنبه) ادامه خواهد داشت. سازمان ملل متحد در واکنش به موضع روسیه اعلام کرد که از هر پیشنهادی برای اعلام آتشبس در اوکراین استقبال میکند. این آتشبس پس از آن اعلام شد که اسقف کریل یکم، رهبر کلیسای ارتدوکس روسیه از رئیسجمهور این کشور درخواست کرد تا در شب و روز کریسمس مسیحیان ارتدوکس، آتشبس برقرار شود. پوتین ضمن پذیرش این درخواست با اشاره به اینکه جمعیت زیادی از مردم مناطق مناقشه، مسیحیان ارتدوکس هستند که کریسمس را در ۶ و ۷ ژانویه جشن میگیرند، طرف اوکراینی را نیز به اعلام آتشبس دعوت کرد؛ پیشنهادی که بلافاصله رد شد. این نخستین درخواست کریل یکم برای توقف موقت خصومتها از زمان آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین است. کریل از نزدیکان پوتین به شمار میرود و جنگ روسیه در اوکراین را «کارزار ضدشر» نامیده است. اسقف اعظم روسیه هنگام بسیج جوانان این کشور برای اعزام به جبهه، در دفاع از این اقدام گفته بود: «مرگ در جنگ، فداکاری است و گناهان شخص را میشوید.» بهگزارش الجزیره، ولودیمیر زلینسکی، رئیسجمهور اوکراین، در واکنش به اعلام یکطرفه آتشبس، روسیه را به ریاکاری متهم کرده و گفته: «روسیه میخواهد از این آتشبس برای متوقف کردن پیشروی نیروهای اوکراینی در منطقه دونباس استفاده کند و تجهیزات بیشتری به آنجا بفرستد.» زلینسکی تأکید کرده تنها درصورتی با آتشبس روسیه موافقت خواهد کرد که نیروهای روسی از سرزمینهای اشغالشده اوکراین، خارج شوند. گرچه در گفتههای مقامهای روسیه نسبت به اعلام آتشبس هیچ نامی از میانجیگری ترکیه برای آتشبس اخیر دیده نمیشود، اما رویترز گزارش داده که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، یک روز پیشتر در تماس تلفنی با پوتین برقراری آتشبس یکجانبه را خواستار شده بود. بنا بر این گزارش، رئیسجمهور روسیه در این تماس تلفنی گفته: «مسکو آماده گفتوگو با کییف برای پایان دادن به جنگ است، اما اوکراین باید ابتدا واقعیات سرزمینی جدید را درنظر بگیرد.» به اعتقاد ناظران، منظور از این شرط روسیه، قبول جدایی مناطق دونتسک و لوهانسک است که در یک همهپرسی از اوکراین جدا و مستقل شدهاند. در عین حال دفتر پوتین اعلام کرده که او در تماس تلفنی با اردوغان، بر نقش مخرب غرب در تحویل تسلیحات و تبادل اطلاعات و مستشاریهای متعدد به اوکراین، تأکید کرده است. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ مرگبارترین جنگ در اروپا پس از جنگ جهانی دوم را رقم زد و به بزرگترین رویارویی مسکو با غرب پس از بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ تبدیل شد. استفان والت، نظریهپرداز روابط بینالملل، اخیرا در مصاحبهای با نشریه فارین پالسی درباره چشمانداز جنگ اوکراین در سالجاری میلادی گفته: «در پیشبینیهای ابتدای سال گذشته میلادی نوشته بودم که روسیه به اوکراین حمله نمیکند یا اگر حمله کند، عملیات محدودی خواهد بود؛ مشابه آنچه در سال 2008در گرجستان اتفاق افتاد، اما اشتباه کردم. تصورم این بود که روسیه هزینه چنین اقدامی را به جان نخواهد خرید. امروز اما بر این باورم که محتملترین سناریو برای ادامه جنگ در سال 2023بنبست است.»