بازیافت گیسوان

مهتاب خسروشاهی-روزنامه‌نگار

به‌نظر می‌رسد آب و هوای پاک، اقتصاد و سلامت قرار است به سر زلف گره بخورد! باور ندارید؟ آخرین اخبار به گوش رسیده از کشور بلژیک را بشنوید. یک شرکت خصوصی در کشور بلژیک از بریده موهای انسان برای جذب آلاینده‌های محیطی استفاده می‌کند. طرح بازیافت مو توسط شرکت بلژیکی Dung Dung اجرا می‌شود. این طرح بخشی از طرح بازیافت زباله و حمایت از طرح اقتصاد چرخشی در اتحادیه اروپاست.
برای اجرای این طرح، بریده موها از آرایشگاه‌های سراسر کشور بلژیک جمع‌آوری شده و سپس از دستگاهی عبور کرده و به مربع‌های مات تبدیل می‌شوند. از این صافی‌های مویی می‌توان برای جذب آلاینده نفت و سایر هیدروکربن‌های آلوده‌کننده محیط‌زیست استفاده کرد. علاوه بر این می‌توان از آنها کیسه‌های بیوکامپوزیت ساخت. مربع‌های مویی که به آنها «تشک مویی» گفته می‌شود، برای زهکشی نیز قابل استفاده هستند. به این ترتیب می‌توان آنها را در مسیر جریان آب در رودخانه‌ها نیز قرار داد. پاکسازی ناشی از سیل و نشت نفت نیز از دیگر کاربردهای تشک‌های مویی است. هر یک کیلوگرم مو می‌تواند 7 تا 8 لیتر روغن و هیدروکربن را جذب کند.
پاتریک یانسن، یکی از بنیانگذاران این طرح می‌گوید:«محصولات تولیدی شرکت ما کاملا اخلاقی است.موهای بریده شده انسان‌ها در واقع بخشی از محصولات کره زمین هستند که برای حفظ حیات کره زمین استفاده می‌شوند. موهای بریده انسان، کاربردهای مختلفی دارند که یکی از رایج‌ترین آنها تهیه کلاه‌گیس است. معمولا از رشته‌ موهای بلند برای این کار استفاده می‌شود. بنابراین از رشته‌های کوتاه‌تر می‌توان در صنعت ساخت تشک‌های مویی بهره‌ برد. از آنجا که مو، سرشار از نیتروژن است، می‌توان از آن به‌عنوان کود باغچه نیز استفاده کرد. از سوی دیگر بعضی از شرکت‌ها درحال بررسی ساختار مو برای استفاده از آن به‌عنوان مصالح ساختمانی هستند. شرکت بلژیکی دونگ دونگ، تنها شرکتی نیست که از موی انسان استفاده زیست‌محیطی- اقتصادی می‌کند. شرکت Biohm در لندن که شرکت تولید‌کننده محصولات زیستی است از ضایعات موی انسان برای تولید جایگزین‌هایی برای مواد ورق‌های چوبی و اشیای سه‌بعدی استفاده می‌کند. در هفته طراحی لندن در سال 2022میلادی، استودیو Sanne Visser از لوازم خانگی‌ای پرده‌برداری کرد که از طناب موی انسان در تولید آنها استفاده شده بود. جالب است بدانید هر رشته موی انسان می‌تواند تا 10میلیون برابر وزن خود را تحمل کند. قابلیت جذب چربی و هیدروکربن‌ها از دیگر ویژگی‌های موی انسان بوده و آن را به ساختاری محلول در آب تبدیل کرده است. کراتین مو نیز به آن خاصیت ارتجاعی بالایی بخشیده است. ایزابل وولکیدیس، مدیر یکی از سالن‌های آرایشی بزرگ در بلژیک می‌گوید:«ما برای جمع‌آوری موهای بریده سالن، هزینه اندکی به این پروژه پرداخت می‌کنیم.» او اضافه می‌کند:« شرم‌آور است مویی که این‌همه کاربرد مثبت دارد، راهی سطل زباله شود. این، یکی از انگیزه‌های بزرگ و شخصی من برای همکاری با شرکت دونگ‌دونگ است.»