کربلای 4؛ مظلوم‌ترین عملیات

کربلای ۴، نام عملیات نظامی تهاجمی نیروهای ایرانی در جنگ ایران و عراق است که به فرماندهی سپاه و به‌منظور آماده‌سازی مقدمات فتح بصره توسط نیروهای ایرانی انجام شد. این عملیات قرار بود با استفاده از تاریکی شب به‌صورت ناگهانی انجام شود و هدف از آن گرفتن نقطه اتکایی در ساحل غربی آبراه اروندرود بود. پس از تسخیر ساحل غربی قرار بود تهاجم تا  تصرف بصره ادامه یابد اما اطلاعات عملیات کربلای 4توسط کشور آمریکا و منافقین در اختیار عراق قرار گرفت و به همین علت به هدف نهایی خود که تهدید شهر بصره بود نرسید اما جزایر تصرف شده در این عملیات باعث شد کربلای5به موفقیت برسد.

چرا عملیات کربلای 4 شکست نخورد؟
محمدعلی صمدی، پژوهشگر تاریخ و دفاع‌مقدس درباره موضوع لو رفتن این عملیات در برنامه «مثبت نگاتیو» صداو سیما گفت که ایران در عملیات کربلای 4شکست نخورد و در توضیح جمله خود افزود: «عملیات‌های کربلای 4و 5با فاصله زمانی 2هفته اجرا شد. عملیات کربلای5در همان زمین، با همان نیروها و فرماندهان و با همان هدف،2هفته بعد از عملیات کربلای 4 انجام شد. به همین دلیل عملیات کربلای 5، جدا از عملیات کربلای 4نیست. این نامگذاری نیز از سوی تبلیغات و با اهداف تبلیغاتی صورت گرفت. تاکتیک ویژه لو رفت و عملیات به‌دلیل اینکه غواصان نمی‌توانستند از تنگه عبور کنند، متوقف شد؛ اما عملیات شکست نخورد. در نتیجه در عملیات کربلای5محور قرارگاه نجف (شلمچه) جایگزین تاکتیک ویژه در عملیات کربلای 4شد.»

اهداف عملیات
فرماندهان ایرانی به‌منظور بهبود شرایط سیاسی- نظامی کشور و انجام عملیات اصلی سال ششم جنگ، از ماه‌ها قبل این عملیات را طراحی کردند تا با ورود به خاک عراق، شهر مهم و اقتصادی بصره را مورد تهدید قرار دهند.

نقش آمریکا
با توجه به اینکه کشور آمریکا اطلاعات ماهواره‌ای خود را در اختیار فرماندهان عراق قرار داده بود و دشمن در حالت کمین و آماده‌باش قرار داشت، رزمندگان ایرانی موج اول حمله را شروع کردند اما آتش شدید دشمن و موانع وسیع ایجاد شده باعث شد اهداف نهایی عملیات کسب نشود و فقط مواضع تصرف شده در موج اول حمله مثل جزایر ام‌الرصاص، بوارین و... تثبیت شود. آمادگی دشمن در این عملیات به اندازه‌ای بود که از میان ۲۵۰ گردان تدارک دیده شده توسط سپاه پاسداران برای انجام عملیات، فقط ۶۰ گردان وارد عمل شدند.

نتایج عملیات
عملیات کربلای4 یکی از چند عملیات کشور ایران است که به اهداف نهایی تعیین شده نرسید، اما برای نخستین‌بار نیروهای ایرانی با گذشت از دژهای محکم آبی دشمن وارد خشکی‌های کشور عراق شدند و خسارت‌های سنگینی را به دشمن تحمیل کردند. هر چند کشور ایران نتوانست به اهداف نهایی خود که تهدید شهر بصره بود برسد اما اهمیت جزایر تصرف شده کربلای 4در عملیات کربلای 5مشخص شد، چرا که نیروهای دشمن بعد از این عملیات به مرخصی رفته و رزمندگان ایرانی بعد از ۱۶ روز عملیات کربلای5را در همان منطقه آغاز کردند و توانستند به پیروزی برسند.