خیز باکو برای ادغام قرهباغ در جمهوری آذربایجان
باکو در غیاب یک میانجی قدرتمند منطقهای، به سمت استفاده از زور برای حل اختلافات سرزمینی با ارمنستان حرکت میکند
«تروریسم اکولوژیکی» عنوانی است که جمهوری آذربایجان این روزها برای فعالیت معادن در مناطق تحت کنترل ارمنیهای قرهباغ استفاده میکند. از حدود 2هفته پیش گروهی از معترضان از جمهوری آذربایجان، جادههای منتهی به کریدور لاچین را مسدود و حرکت عادی مردم و کالاها را متوقف کردهاند. کریدور لاچین، جادهای است که منطقه ارمنینشین قرهباغ را به خاک ارمنستان وصل میکند. آذربایجانیهای معترض مقابل نیروهای حافظ صلح روسیه نیز ایستادهاند و خواستار کنترل مناطق بیشتری در قرهباغ هستند.
نشریه فارینپالسی نوشته که مسدود شدن جاده باعث جلوگیری از ورود محمولههای غذا، سوخت و تجهیزات پزشکی برای120هزار ارمنی ساکن قرهباغ شده است. همچنین حدود 3روز گازرسانی به مناطق ارمنینشین قطع شد و مردم این مناطق در روزهای زمستانی با مشکلات زیادی روبهرو شدند.
قرهباغ محل سکونت ارمنیهایی است که از دهه1980 در این منطقه زندگی میکنند؛ زمانی که آذربایجان و ارمنستان بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بودند. این ارمنیها از 1991 جمهوری خودخوانده «آرتساخ» را تاسیس کردهاند. با این حال، قرهباغ کوهستانی بهطور رسمی بخشی از جمهوری آذربایجان است و دولت آن 30سال تلاش کرده تا کنترل دولتی منطقه و ساکنانش را بار دیگر به دست آورد. سال2020 بود که شرایط به نفع آذربایجان تغییر کرد. جنگ 44روزه، کنترل آذربایجان را بر بسیاری از مناطق مورد مناقشه برقرار کرد. با این حال، بخشی از قرهباغ تحت کنترل ارمنستانیها باقی ماند. نیروهای حافظ صلح روس برای اطمینان از حفاظت از مناطق تحت کنترل ارامنه و همچنین عبور آزاد از کریدور لاچین در منطقه مستقر شدند. با این حال جنگ اوکراین و خارج شدن منطقه از فهرست اولویتهای مسکو باعث شده تا در غیاب یک میانجی مقتدر، باکو برای حل مسائل خود به سمت استفاده از زور حرکت کند. الدارممدوف، تحلیلگر سیاست خارجی به فارینپالسی میگوید: «صلحی که باکو آن را تصور میکند، صلحی است که کاملا بر اساس شرایط خودش باشد. الهام علیاف(رئیسجمهور جمهوری آذربایجان) در تلاش است تا فشارها بر طرف ارمنی برای ادغام مجدد منطقه قرهباغ در آذربایجان را بیشتر کند.» به اعتقاد ناظران، در چنین شرایطی خطر تشدید تنشها و تاکتیکهای باکو برای تشدید فشارها کاملا روشن است.