جنگ خیابانی در پاریس

 ناحیه ۱۰شهر پاریس که به‌طور عمده محله اصلی کردهای ساکن در فرانسه به شمار می‌رود، طی چند روز گذشته آرام و قرار نداشته است. صحنه‌هایی از خودروهای آتش گرفته و واژگون شده در خیابان‌های پاریس تنها بخش کوچکی از اوضاع آشفته پس از اعتراضات دامنه‌دار در مرکز فرانسه است. اعتراضات خشونت‌بار در پاریس ساعاتی پس از حمله مسلحانه یک مرد 69ساله فرانسوی در صبح جمعه به مرکز فرهنگی «احمد کایا» متعلق به کردها در همین منطقه آغاز شد. پلیس، فرد مهاجم را دستگیر کرده و دادستانی فرانسه گفته که این حمله مسلحانه با «انگیزه نژادپرستانه» صورت گرفته است. براساس اعلام مراجع قضایی فرانسه در جریان این حمله، 3نفر کشته و 4نفر نیز زخمی شده‌اند.
یورونیوز در گزارش خود فرد ضارب را «ویلیام ام» معرفی کرده و گفته که او علاقه زیادی به‌کار با اسلحه داشته است. وی اوایل ماه جاری میلادی به قید وثیقه آزاد شده بود. فرد مهاجم یک راننده قطار بازنشسته است. او در سال ۲۰۱۶ نیز در حومه پاریس یعنی منطقه مهاجرپذیر و چندفرهنگی سِن-سَن‌دُنی به جرم خشونت مسلحانه دستگیر شده بود و پرونده محکومیت وی هم‌اکنون در نوبت تجدیدنظر است. ضارب همچنین سال گذشته در پارکی در شرق پاریس با چاقو به مهاجران حمله و چادرهای آنان را پاره کرده بود. او در آن ماجرا به خشونت نژادپرستانه متهم شده بود.

جولان حامیان اوجالان در پاریس
تصاویر منتشرشده از معترضان کرد که در خیابان‌های پاریس دست به تظاهرات زده‌اند، حکایت از آن دارد که تظاهرات‌کنندگان به‌طور عمده حامیان گروه پ‌ک‌ک هستند؛ از همین رو تصاویر عبدالله اوجالان و پرچم سرخ پ‌ک‌ک، به میزان زیادی در این اعتراضات دیده می‌شود. تعداد قابل‌توجهی از حامیان عبدالله اوجالان در پاریس در حال فعالیت هستند و شهر پاریس هر سال در ماه مارس و در سالگرد بازداشت اوجالان توسط دولت ترکیه، میزبان گروه‌های مختلف کرد از سراسر اروپاست که خواستار آزادی اوجالان هستند. این اعتراضات از زمان بازداشت اوجالان در سال 1999همواره بدون وقفه برگزار شده و نشان‌دهنده جمعیت قابل‌توجه کردهای حامی پ‌ک‌ک در پاریس است. رویترز در گزارش خود، آمار جمعیت 10سال قبل کردهای فرانسه را اعلام کرده و این تعداد را حدود 240هزار نفر برآورد کرده است؛ هرچند انتظار می‌رود این تعداد طی 10سال گذشته با توجه به موج‌های مهاجرتی از خاورمیانه بسیار بیشتر هم شده باشد. در عین حال کردها در فرانسه علاوه بر برگزاری تظاهرات سالگرد بازداشت اوجالان، اعتراضات مقطعی دیگری نیز در دوره‌های مختلف ازجمله در سال‌های 2014، 2015 و 2019 برگزار کرده‌اند که عمده این اعتراضات علیه دولت ترکیه و به‌ویژه عملیات نظامی علیه کردهای شمال عراق بوده است.
این دور از اعتراضات کردها در فرانسه تا حدودی گسترده‌تر و خشونت‌بارتر از چند سال گذشته به‌نظر می‌رسد. تلویزیون فرانس 24گزارش می‌دهد که تنش‌های اخیر کردها در پاریس، پرونده باز تنش‌های حل نشده سال 2013 پس از قتل 3فعال زن کرد در همین شهر را زنده کرده است. در اعتراضات فعلی پاریس نیز تصاویر 3مقتول زن سال 2013 در میان جمعیت دیده شده است. پس از ترورهای سال 2013 یک شهروند ترکیه‌ای در این پرونده متهم شد، اما او در سال 2016 قبل از به پایان رسیدن محاکمه و اعلام نتیجه نهایی تحقیقات در بازداشت درگذشت.
همچنان با سپری شدن 10سال از حوادث سال 2013، خانواده‌های قربانیان انگشت اتهام را به سمت نهادهای اطلاعاتی ترکیه با ادعای طراحی ترورها و همچنین دولت فرانسه به‌خاطر ناتوانی در تحقیقات شفاف نشانه می‌روند. در تظاهرات فعلی نیز شعار کردهای معترض، متوجه دولت ترکیه و رجب طیب اردوغان با طرح ادعای مشارکت در حمله اخیر به مرکز فرهنگی احمد کایاست. معترضان خواستار پاسخگو کردن آنکارا در عملیات سرکوب کردها هستند. شورای دمکراتیک کردهای فرانسه که مقر آن در مرکز فرهنگی احمد کایا قرار دارد، در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از تیراندازی اخیر، انگشت خود را به سمت ترکیه نشانه رفت و گفت: «ترور 3فعال کرد در حادثه اخیر در آستانه سالگرد ترور 3زن کرد در سال 2013 صورت گرفت و این همزمانی ارتباط معناداری را میان 2حادثه ایجاد می‌کند.»

درگیری‌های خیابانی در قلب پاریس
دامنه اعتراضات کردها در پاریس وقتی روشن می‌شود که حجم درگیری‌های خیابانی و خشونت‌ها را در این حوادث درنظر بگیریم. تلویزیون TRT ترکیه از پاریس گزارش می‌دهد که حامیان پ‌ک‌ک، پاریس را به میدان نبرد تبدیل کرده و با حمله به نیروهای پلیس، شماری از آنها را زخمی کرده‌اند. براساس گزارش‌ها حداقل 31افسر پلیس در این درگیری‌ها مجروح شده‌اند. در این میان، البته خشونت پلیس علیه معترضان کرد نیز قابل توجه بوده است. براساس اعلام لوران نونز، رئیس پلیس پاریس تا‌کنون حداقل یک معترض زخمی و 11نفر بازداشت شده‌اند. نونز در گفت‌وگو با تلویزیون BFMTV فرانسه افزود که در جریان این خشونت‌ها چندین خودرو و 15ویترین مغازه نیز به‌شدت تخریب شدند. ایستگاه‌های سوخته اتوبوس، سطل زباله‌های آتش گرفته و حتی سنگ‌های پراکنده در کف خیابان منظری از یک میدان جنگ را در مرکز پاریس ایجاد کرده است.
روزنامه گاردین گزارش‌هایی را از رفتار خشن پلیس با معترضان کرد منتشر کرده است. این روزنامه نوشت: «پلیس پاریس علیه معترضان از گاز اشک‌آور استفاده کرده است.» تصاویر سی‌ان‌ان و همچنین خبرگزاری‌های رویترز و AFP نیز خیابان‌های آسیب‌دیده و پر از دود در هنگام درگیری معترضان با پلیس را نشان می‌دهد. شدت درگیری‌ها و تنش میان معترضان و نیروهای پلیس تا بدان حد زیاد بود که «بریوان فیرات» سخنگوی شورای دمکراتیک کردهای فرانسه از پایان‌دادن به اعتراضات برای جلوگیری از آسیب بیشتر به معترضان خبر داد. فیرات همچنین به BFMTV گفت که اندکی پس از شروع راهپیمایی، پلیس با شلیک گاز اشک‌آور اوضاع را به خشونت کشید. با وجود اعلام پایان اعتراضات، اما سی‌ان‌ان گزارش داده است که همچنان معترضان در میدان جمهوری پاریس به‌صورت پراکنده اعتراضات خود را ادامه داده‌اند؛ هرچند به‌نظر می‌رسد که فعلا از حجم اعتراضات کاسته شده است.

مکث
گسترش اعتراضات به خارج از فرانسه
اعتراضات کردها پس از ترور 3فعال کرد در مرکز فرهنگی «حامدکایا» در پاریس، فقط محدود به مرزهای فرانسه نبود و همزمان شهر آتن، پایتخت یونان نیز شاهد اعتراضات مشابهی از سوی گروه‌های کرد بوده است. راهپیمایی اعتراضی کردها دیروز در آتن برای همدردی با معترضان کرد در پاریس صورت گرفت و در آن معترضان شعارهایی را علیه دولت ترکیه سر دادند. اعتراضات گروه‌های کرد در یونان در مقابل پارلمان این کشور و همچنین روبه‌روی کنسولگری فرانسه برگزار شد.