دیروز و امروز اعتیاد در شهر

زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار

فرحزاد، لب خط شوش، هرندی و حتی سرپل تجریش؛ اگر عینک واقعی‌بینی بزنیم واقعا دیگر مثل قبل نیستند. جاهایی که مامن حضور معتادان متجاهر بود، مدتی است که از مسیر قرارگاه اجتماعی شهرداری و تعامل با سایر دستگاه‌های مسئول، رنگ زندگی به خود گرفته‌اند. معتادان متجاهر تا حد امکان از این محل‌ها جمع‌آوری شده‌اند و به مراکزی که به آنها کمک می‌کند تا اعتیاد را ترک کرده، آموزش ببیند و وارد پروسه بازگشت  شوند و به کانون گرم خانواده برگردند، راهی شوند. قرارگاه شهرداری با هم‌‌افزایی میان استانداری، نیروی انتظامی، بهزیستی، اداره کل، ستاد مبارزه با مواد مخدر، نتایج خوبی به دست آورده است. چند نقطه در مناطق یک، 2، 9، 11 و 12 کاملا بر این نتایج مهر تایید می‌زند.

1 اتوبوس‌خوابی ‌درتجریش
کمتر کسی تصور می‌کرد در مناطق مرفه هم بی‌خانمان‌ها بیتوته کنند؛ اما در میدان تجریش فضاهای بی‌دفاع اطراف سرپل محل حضور کسانی شده بود که رنج سوز سرما را به تن می‌خریدند و حاضر نبودند به گرم‌خانه‌ها بروند. به همین دلیل در این میدان اتوبوس سیار مستقر شد تا به‌جای گوشه خیابان، بی‌خانمان‌ها درآنها شب را صبح کنند. پتو و لباس گرم در اختیار این افراد قرار داده می‌شود تا از سرما در امان باشند. ساماندهی تجریش، دربند و درکه از حضور معتادان همچنان ادامه دارد.

2 دره فرحزاد در سکوت
همین که هوا تاریک می‌شد با قدی خمیده و کیسه‌ای به دوش خودشان را به پایین دره می‌رساندند و آتشی به‌پا می‌کردند و دست‌شان را روی شعله‌ها می‌گرفتند تا گرم شوند. این روزها با ساماندهی این دره و جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها و انتقال آنها به گرم‌خانه‌ها تعدادشان کمتر از انگشتان دست شده است. شب‌ها در سکوت دره صدای جریان آب به گوش می‌رسد و صبح‌ها هم اهالی با آواز پرندگان بیدار می‌شوند و دیگر خبری از کیسه‌های زباله و بوی تعفن نیست.

9 بیتوته در پایانه غرب
اغلب‌شان شهرستانی بودند و در پی کار راهی پایتخت شده بودند و چون پول کافی برای کرایه اتاق در مسافرخانه را نداشتند، مقوای قطوری می‌یافتند و در گوشه‌ای از پایانه که در معرض وزش باد نباشد، روی زمین می‌انداختند و ساکشان را زیر سرشان می‌گذاشتند و شب را به صبح می‌رساندند. برخی هم به پارک المهدی می‌رفتند و در گوشه‌ای از پارک بیتوته می‌کردند. امروز کمتر اثری از آنها یافت می‌شود و وقتی سراغ‌شان را بگیرید انگشتان به‌سوی گرم‌خانه‌ها نشانه می‌رود.

11 امنیت در شهرداری
میدان راه‌آهن، خیابان شهرداری. پاتوقی برای بی‌خانمان‌ها که برخی برای استعمال مواد‌مخدر دور هم جمع می‌شدند و عده‌ای هم از روی ناچاری و به‌دلیل نداشتن سرپناه دور آتشی که داخل حلبی روغن روشن شده بود، حلقه می‌زدند. سرویس بهداشتی خیابان کارگر جنوبی چندمتری بیشتر فاصله ندارد؛ اما با طلوع خورشید بوی تعفن، رهگذران را آزار می‌داد. با کوچ افراد آسیب‌دیده از این مکان، تردد برای مردم و مسافران پایانه معین، امن شده است.

12بازپس‌گیری شوش
خیابان شوش برای بی‌خانمان‌ها نامی آشناست. اکثر کارتن‌خواب‌ها و معتادان با تاریک شدن هوا گعده‌های دورهمی تشکیل می‌دادند و در گوشه‌ای از یک مغازه یا خانه متروکه و حتی دیواری نیمه ریخته، با کاغذ و زباله‌های قابل اشتعال، آتش به‌پای می‌کردند. با اجرای طرح ساماندهی معتادان متجاهر و انتقال آنها به یاور شهر و جمع‌آوری و اسکان بی‌خانمان‌ها در گرم‌خانه‌ها، این خیابان به اهالی برگردانده شده است و دیگر خبری از دیوارهای دودگرفته و نارضایتی کسبه و مردم نیست.

پاییز 1401
ترمینال جنوب


پاییز1400
ترمینال جنوب


پاییز 1401
هرنـدی


پاییز 1399
هرنـدی


پاییز 1401
باغ آذری


پاییز1400
باغ آذری


عکس‌ها: همشهری/ علیرضا طهماسبی و امیر پناهپور