موافقان و مخالفان تغییر کنکور

وقتی در بر همان پاشنه سال‌های قبل می‌چرخید و در هیچ‌یک از مراحل برگزاری آزمون پرچالش کنکور، نقطه مبهم و سؤال‌برانگیزی وجود نداشت، داوطلبان با نگرانی‌های بسیاری روبه‌رو بودند اما امسال که قرار است آزمون و امتحانی را پشت سر بگذارند که پس از نیم‌قرن تغییراتی اساسی داشته، دلشوره‌ها و ابهامات آنها دوچندان شده است. گزارش زیر شرح نظرات داوطلبان کنکور 1402درباره تغییرات کنکور امسال است.

سطح علمی امتحان نهایی متغیر است
محمد مهدوی در پایه دوازدهم رشته علوم انسانی درس می‌خواند. او معتقد است با برگزاری کنکور به شیوه مصوب سال1402، عده‌ای از داوطلبان آسیب می‌بینند. او می‌گوید: «در دوره‌های مختلف امتحانات نهایی سطح امتحانات متفاوت است و سؤالات گاهی با سهل‌گیری و گاهی با سختگیری طراحی می‌شوند. در هر یک از این دوره‌ها نمرات برتر متفاوت هستند و در دوره‌هایی که امتحان مشکل است، نمره 18هم یک نمره برتر و تاپ به شمار می‌آید، اما وقتی امتحان ساده برگزار می‌شود، شاید افراد متوسط هم امتحان را با کسب نمره20 بگذرانند. در چنین شرایطی چطور می‌توان ارزش نمرات را یکسان درنظر گرفت؟» مهدوی مقایسه نمرات دانش‌آموزان نظام جدید و فارغ‌التحصیلان نظام قدیم آموزشی را صحیح نمی‌داند و توضیح می‌دهد: «در محاسبه نمره کل کنکور، نتایج امتحان نهایی سال آخر مقطع متوسطه به‌عنوان سوابق تحصیلی محاسبه می‌شود. این در حالی است که در نظام قدیم در پایه سوم دبیرستان که معادل پایه یازدهم فعلی است، امتحان نهایی برگزار می‌شد و در نظام فعلی آموزش‌و‌پرورش امتحانات پایه دوازدهم به‌صورت نهایی برگزار می‌شود. بنابراین مقایسه نمرات سال یازدهم با نمرات سال دوازدهم درست و منطقی نیست.»

قدمی برای رفع نقایص سیستم آموزشی
«نازنین وطن‌دوست» تغییرات کنکور را قدمی برای رفع نقایص سیستم گزینش دانشجوی کشور می‌داند و می‌گوید: «اعمال این تغییرات به شایسته‌گزینی کمک می‌کند و کسانی که در آموزشگاه‌های کنکور و با صرف مبالغ میلیونی مهارت تست‌زنی را آموخته‌اند، به جای داوطلبان باسواد صندلی‌های رشته‌های خاص را پر نمی‌کنند.» این دانش‌آموز بیرجندی معتقد است محاسبه معدل و سوابق تحصیلی در نمره نهایی کنکور، در فرایند ورود به دانشگاه محدودیت‌هایی به‌وجود می‌آورد که سبب ایجاد عدالت آموزشی می‌شود.  او می‌گوید: «عده‌ای از دانش‌آموزان فکر می‌کنند با این شیوه گزینش دچار ضرر و زیان می‌شوند و با وجود داشتن آمادگی و شایستگی، نمی‌توانند رتبه مناسبی به‌دست آورند اما برای من سؤال است کسی که درس را به خوبی مطالعه می‌کند و آزمون نهایی مدرسه را با موفقیت پشت سر می‌گذارد، چطور ممکن است در کسب نتیجه نهایی متضرر شود؟ این شیوه گزینش، دانش‌آموزان را مجاب می‌کند که عمیق و کیفی درس بخوانند و در درازمدت به رفع نقایص سیستم آموزشی کشور می‌انجامد. البته این طرح هم بدون نقص نیست و باید بخش‌هایی از آن مانند شرایط ترمیم معدل تصحیح و بازنگری شود.»

هزینه ترمیم معدل
«نسرین مجاور»، از فارغ‌التحصیلان نظام قدیم رشته علوم تجربی است که در آزمون نهایی نتوانسته معدل مطلوبش را به‌دست آورد. او به هزینه شرکت در آزمون ترمیم معدل اشاره می‌کند و می‌گوید: «هزینه شرکت در آزمون ترمیم سوابق تحصیلی، بار مالی مضاعفی است که به فارغ‌التحصیلان نظام قدیم تحمیل می‌شود.» او موفقیت در آزمون ترمیم معدل را برای فارغ‌التحصیلان نظام قدیم سخت و دشوار تصور می‌کند و می‌گوید:  «با این قانون امکان موفقیت فارغ‌التحصیلان نظام قدیم در ورود به دانشگاه کمتر می‌شود.»  

نظارت روی امتحانات مدارس کم است
«مجید تیموری» هم از قطعی‌شدن تأثیر سوابق تحصیلی در نتایج کنکور انتقاد می‌کند و می‌گوید: «براساس قانون تا زمانی که امتحانات 3پایه دوره متوسطه دوم به‌صورت نهایی برگزار نشود، نباید معدل در نتایج کنکور تأثیر قطعی داشته باشد.»
او که امسال در کنکور رشته ریاضی شرکت می‌کند، معتقد است در شرایط جدید هم بخش عمده رقابت و غربالگری بر سر 60درصد تأثیر کنکور خواهد بود. تیموری می‌گوید: «تأثیرگذاری سوابق تحصیلی و نتایج کنکور براساس تراز تعیین می‌شود و تراز نمرات داوطلب در مقایسه با نمرات رقبا تعیین می‌شوند. با توجه به اینکه معدل اغلب کسانی که مدعی رتبه‌های برتر کنکور هستند در رنج 19و 20قرار دارد، باز هم رقابت اصلی بر سر رتبه آزمون کنکور خواهد بود.» تیموری این روش گزینش را سدی در مسیر موفقیت نخبه‌های مناطق کم‌برخوردار عنوان می‌کند و می‌گوید: «با این قانون بسیاری از داوطلبان مستعد مناطق محروم باید با رشته‌هایی مثل پزشکی وداع کنند، زیرا در مناطق محروم نظارت روی امتحانات مدارس کم و میانگین معدل پایین است و دانش‌آموزان این مناطق قطعاً شانس قبولی در رشته‌های پرطرفدار را از دست می‌دهند.»