فضا
جهش علمی با آغاز ساخت بزرگ‌ترین رادیو تلسکوپ جهان
یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های علمی قرن بیست و یکم از روز دوشنبه وارد فاز ساخت شد. به گزارش بی‌بی‌سی، ارائه کیلومترمربعی (SKA) در سال2028 بزرگ‌ترین تلسکوپ رادیویی جهان خواهد شد. انشعابات این ارائه کیلومترمربعی در سراسر آفریقای جنوبی و استرالیا تقسیم شده و دفتر مرکزی آن در بریتانیا است تا به بزرگ‌ترین سؤالات اخترفیزیک پاسخ دهد و دقیق‌ترین آزمایش را روی نظریه‌های انیشتین انجام می‌دهد و حتی موجودات فرازمینی را جست‌وجو می‌کند.
این تلسکوپ پس از آماده‌سازی در فرکانس‌های گسترده‌ای کار خواهد کرد و حساسیت آن ۵۰ برابر هر رادیوتلسکوپ دیگر در دنیاست و قادر به پایش آسمان با سرعت 10 برابر بیشتر نسبت به پیش از خود خواهد بود.
پروفسور فیل دایموند، مدیرکل سازمان ارائه کیلومترمربعی، گفت: پس از 30سال بالاخره لحظه واقعی رونمایی از بزرگ‌ترین تلسکوپ جهان را خواهیم دید. 10سال اول صرف توسعه مفاهیم و ایده‌ها، 10سال دوم صرف توسعه فناوری شد و سپس دهه گذشته به طراحی دقیق، ایمن‌سازی سایت‌ها و جلب موافقت دولت‌ها گذشت.
معماری اولیه تلسکوپ شامل 200آنتن سهمی و همچنین 131هزارآنتن دوقطبی است که کمی شبیه درختان کریسمس هستند. هدف از طراحی آن این است که در یک منطقه، جمع‌آوری مؤثری به اندازه صدها هزار مترمربع ایجاد شود. این طراحی حساسیت و وضوح بی‌نظیری را در هنگام کاوش در اهداف آسمان به این تلسکوپ می‌بخشد. این سیستم در محدوده فرکانسی از حدود 50مگاهرتز تا نهایتا 25گیگاهرتز کار خواهد کرد. از نظر طول موج، نیز در محدوده سانتی متر به متر است. این کار باعث می‌شود تلسکوپ سیگنال‌‌های رادیویی بسیار ضعیفی را که از منابع کیهانی در فاصله میلیاردها سال نوری از زمین، ازجمله سیگنال‌‌هایی که در چند صد میلیون سال اول پس از انفجار بزرگ منتشر میشوند، شناسایی کند.
یکی از تلاش‌های بزرگ SKA، ردیابی تاریخچه کامل هیدروژن، به‌عنوان فراوان‌ترین عنصر در جهان است. این تلسکوپ باید بتواند حضور هیدروژن را حتی قبل از فروپاشی ابرهای بزرگ برای تشکیل نخستین ستاره‌ها تشخیص دهد. دکتر شری برین، رئیس عملیات علمی رصدخانه گفت: SKA در بسیاری از زمینه‌های نجوم مشارکت خواهد داشت. یکی از آنها انفجارهای رادیویی سریعی است که باید شناسایی شود. امیدواریم SKA پاسخی برای این سؤالات داشته باشد. این تلسکوپ در مناطقی ساخته می‌شود که قبلا برای نجوم رادیویی در مقیاس کوچک‌تر استفاده می‌شد. با این حال، برای گسترش این سایت‌ها، به توافقات مختلف زمین با کشاورزان در آن مناطق نیاز است. در مراسم افتتاحیه فاز ساخت این تلسکوپ، قراردادهای مختلف خرید نیز اعلام خواهد شد. این قراردادها تنها 500میلیون یورو از بودجه ساخت نهایی مورد انتظار که 2میلیارد یورو است را تامین می‌کند.
اولین نقطه عطف مهم این تلسکوپ باید در سال2024 اتفاق بیفتد، زمانی که 4دیش در استرالیا و 6ایستگاه آنتن در آفریقای جنوبی ساخته میشوند تا به‌عنوان یک تلسکوپ اولیه با هم کار کنند. تا سال2028، SKA یک منطقه جمع‌آوری مؤثر کمتر از 500هزارمترمربع خواهد داشت. اما چیدمان ارائه‌ها به‌گونه‌‌ای است که می‌تواند به رشد خود ادامه دهد و حتی به یک میلیون مترمربع نیز برسد. یکی از راه‌هایی که ممکن است این اتفاق بیفتد این است که کشورهای بیشتری به سازمان بپیوندند و بودجه لازم را برای گسترش این تلسکوپ تامین کنند. کشورهایی که فعلا در این پروژه سهم دارند عبارتند از: آفریقای جنوبی، استرالیا، بریتانیا، چین، ایتالیا، هلند، پرتغال و سوئیس. این کشورها این معاهده را تصویب کرده‌اند.
