ملل متحد علیه آمریکا

امشب جهان علیه آمریکا رأی خواهد داد؛ این جمله‌ای است که تحلیلگران در توصیف رویدادی کم‌سابقه در سازمان ملل به کار می‌برند؛ رویدادی که قرار است روز پنجشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل رقم بخورد.

آمریکا سال‌هاست با استفاده از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل قدرت‌نمایی می‌کند اما در جهان تغییریافته امروز کشورها تصمیم گرفته‌اند در مقابل این حق وتو مقاومت کنند اگرچه این مقاومت نتیجه عملی کوتاه‌مدتی نداشته باشد. مجمع عمومی سازمان ملل امشب در نشستی فوق‌العاده درباره پیش‌نویس قطعنامه عربی - اسلامی برای قدس رای‌گیری خواهد داشت.

این پیش‌نویس که توسط ترکیه و یمن به نمایندگی از سازمان همکاری اسلامی تهیه شده، خواستار لغو تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به‌عنوان پایتخت رژیم اسرائیل است. پیش از این آمریکا در روز دوشنبه به‌منظور جلوگیری از تصویب پیش‌نویس قطعنامه مصری با همین مضمون از حق وتوی خود استفاده کرده بود.

این در حالی است که به جز آمریکا، هر 14عضو دیگر شورای امنیت (از جمله کشورهایی نظیر انگلیس، فرانسه، ایتالیا و ژاپن که از متحدان سنتی آمریکا در شورای امنیت به‌حساب می‌آیند) با پیش‌نویس قطعنامه مصری موافقت کرده بودند. ممانعت آمریکا از تصویب این قطعنامه، انتقادات گسترده‌ای را نسبت به نقش این کشور در مسئله فلسطین، به‌ویژه در میان کشورهای عربی - اسلامی به همراه داشت، به‌گونه‌ای که نه‌تنها گروهی همچون حماس، بلکه حتی نمایندگان متعددی در جنبش فتح نیز زبان به انتقاد از عملکرد آمریکا گشودند.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در این‌باره گفت: اقدام آمریکا در استفاده از حق وتو علیه پیش‌نویس قطعنامه مصر، نقش این کشور را در فرایند صلح به پایان رساند و ما حقوق ملت فلسطین را از طریق مجمع عمومی سازمان ملل پیگیری خواهیم کرد. در پیش‌نویس جدید همچون پیش‌نویس مصری، اشاره مستقیمی به رئیس‌جمهور یا دولت آمریکا نشده و صرفا به ابراز تأسف نسبت به تصمیم‌های جدید درباره شهر قدس اکتفا شده است. تنها ساعاتی مانده به آغاز رای‌گیری مجمع عمومی، فضای غالب بر سازمان ملل نشان می‌دهد مخالفت گسترده‌ای در انتظار تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا درباره قدس است.

از سوی دیگر، این بار آمریکا توانایی استفاده از حق وتو و جلوگیری از حمایت جامعه جهانی از حقوق مردم فلسطین را برخلاف شورای امنیت در اختیار ندارد. ریاض منصور، سفیر تشکیلات خودگردان در سازمان ملل نیز در این زمینه گفته است: جامعه جهانی روز پنجشنبه بدون نگرانی از وتو، مخالفت صریح خود را با تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا اعلام خواهد کرد. مجمع عمومی سازمان ملل پیش از این نیز در قطعنامه‌ای که با رأی موافق قدرتمند 176عضو به تصویب رسید، بر حق ملت فلسطین برای تعیین سرنوشت و تشکیل کشور مستقل تأکید کرده بود.

درحالی‌که پیش از تصمیم ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس، دوگانگی چشمگیری میان کشورهای اسلامی درخصوص طرح ترامپ برای مذاکرات صلح عربی-اسرائیلی ایجاد شده بود، اکنون به‌نظر می‌رسد نه‌تنها تمام کشورهای اسلامی، بلکه بخش قابل توجهی از جامعه جهانی در مخالفت با اقدام رئیس‌جمهور آمریکا به توافق رسیده‌اند. جمال خاشقجی، نویسنده سعودی با اشاره به جلسه مجمع عمومی سازمان ملل در صفحه توییتر خود نوشته است: امشب جهان علیه آمریکا رأی خواهد داد.

  تهدید اعضای سازمان ملل از سوی آمریکا

نیکی هیلی، بعد از رد قطعنامه پیشنهادی مصر در شورای امنیت گفته بود: طرح این پیش‌نویس، اهانتی آشکار به آمریکاست که هرگز فراموش نخواهد شد. سفیر آمریکا در سازمان ملل، اکنون و با طرح پیش‌نویس جدید در مجمع عمومی، پا را فراتر گذاشته و علنا به کشورهای عضو سازمان ملل نسبت به تبعات رأی به نفع قطعنامه عربی - اسلامی هشدار داده است.

او در صفحه توییتر خود نوشته: ما همواره در سازمان ملل درخواست تلاش‌های بیشتر را می‌کنیم، انتظار نداریم زمانی‌که در پاسخ به اراده ملت آمریکا درباره مکان مقر سفارت‌مان تصمیمی اتخاذ می‌کنیم، کسانی ما را هدف قرار دهند که قبلا به آنها کمک کردیم. پنجشنبه رای‌گیری برای محکومیت تصمیم ما برگزار خواهد شد. ایالات متحده اسامی کشورها را یادداشت خواهد کرد.

هیلی همچنین در نامه‌ای که به گفته سی‌ان‌ان برای بسیاری از نمایندگان کشورها در سازمان ملل ارسال کرده، هشدار داده دونالد ترامپ شخصا روند رای‌گیری را مشاهده می‌کند و از من خواسته اسامی کشورهایی که به نفع قطعنامه رأی می‌دهند را یادداشت کنم.