گزارش
صاحبان آثار سینمایی به‌دنبال سهم‌شان از پخش فوتبال در سینماها
سهم ما را هم بدهید
در روزهایی که سینمای ایران با بحران جدی مخاطب مواجه است و فیلم‌های روی پرده با واکنش سرد سینماروها مواجهند، پخش بازی فوتبال ایران و آمریکا در مرحله گروهی جام‌جهانی باعث شد که سالن‌های سینما پس از مدت‌ها جانی تازه ـ هرچند موقتی‌ـ بگیرند. با توجه به اینکه از مدت‌ها پیش از شروع جام‌جهانی این امید وجود داشت که گیشه با نمایش فوتبال در سینماها تکانی بخورد، اما در نهایت به‌دلیل ملاحظاتی، بازی‌های جام‌جهانی راهی به پرده سینماها پیدا نکردند.
موقعیت خاص بازی ایران و آمریکا ـ که چنانچه با تساوی یا برد ایران همراه می‌شد، مجوز صعود به دور بعد بازی‌ها را به‌دست یوزها می‌داد ـ باعث شد بالاخره امکان پخش این بازی در سینماها مهیا شود و فوتبالی‌ها هم این موقعیت را غنیمت شمردند و از این بازی استقبال کردند. پخش نبرد ایران و آمریکا 610میلیون تومان در سینماها فروخت که با توجه به اینکه خیلی دیرهنگام مجوز پخش این بازی صادر شد و امکان تبلیغ زیادی برای آن وجود نداشت، این فروش را می‌توان نسبتا رضایت‌بخش دانست. از فرصت جام‌جهانی می‌شد برای سینما بهتر از اینها بهره برد؛ خصوصا که سینماداران به صاحبان آثار بدهکارند و حالا صاحبان آثار انتظار دارند از مواهب پخش بازی ایران و آمریکا در سینماها منتفع شوند.
فرصتی که از دست رفت
مسئولان سازمان سینمایی می‌دانستند که جام‌جهانی می‌تواند فرصتی برای تجدید قوای سینما باشد. این گمان وجود داشت حالا که فیلم‌ها نمی‌فروشند، شاید فوتبال در سینما بفروشد؛ هرچند به اعتقاد برخی، نمایش فوتبال در سینما نه به نفع سینما، بلکه به سود سینماداران است. با این حال، نمایش فوتبال در سینماها آنطور که پیش‌بینی شده بود، محقق نشد. خبرگزاری دولت در تحلیلی در این‌باره نوشت: «شورای صنفی نمایش، پیش‌تر مجوز نمایش ۳مسابقه تیم ملی فوتبال کشورمان در سینماها را دریافت کرده بود و حتی مترصد بود که مجوز مسابقات مهم جام‌جهانی را نیز دریافت کند، اما تمام این تلاش‌ها با فراخوان ۳روزه نابهنگامی که منتشر شد، از میان رفت تا سینماهای کشور در روز ۲مسابقه نخست تیم ملی کشورمان، یکی از خلوت‌ترین مکان‌های اجتماعی باشند. البته ذکر این نکته نیز مهم است که می‌شد با مهندسی اکران و نمایش چند فیلم، از این فرصت به نفع کسانی که اهل فوتبال نیستند، بهره برد.» شورای صنفی نمایش سعی کرد به شکل دیگری از فرصت جام‌جهانی برای سینما فرصت‌آفرینی کند که در نهایت به نتیجه مطلوبی نرسید. تحلیل خبرگزاری دولت در این‌باره چنین است: «شورای صنفی نمایش برای نمایش فیلم‌ها در زمان جام‌جهانی امتیازهایی نظیر محاسبه ۲ هفته نمایش به جای ۴ هفته یا تداوم اکران تا پایان سال را درنظر گرفته بود، اما این ابتکارها، اکنون که به جز «بخارست» فیلمی روی پرده نرفته، کان‌لم‌یکن محسوب شده تا سینمای ایران نتواند از این فرصت نیز بهره‌مند شود. با این شرایط، سینماها حداقل تا چهارشنبه هفته آینده که ۱۶ آذر است، فیلم جدیدی را روی پرده نمی‌برند تا همین ناوگان خسته، پذیرای ۱۲ تا ۱۷هزار مخاطب برای روزهای عادی باشد. البته که این ناوگان، در آخرین روزهای آذرماه که جام‌جهانی به پایان می‌رسد، تقویت خواهد شد و از هم‌اکنون چند فیلم اظهار آمادگی کرده‌اند تا در آن زمان روی پرده بروند، اما مهم آن بود که سینماها، از این فرصت یک‌ماهه بی‌بهره نباشند و فکری برای این بازه یک‌ماهه شود. اگرچه شورای صنفی نمایش و سازمان سینمایی در مقوله پخش فوتبال در سینماها، نهادهای مستقلی در تصمیم‌گیری نیستند، اما حداقل می‌توان از آنها انتظار داشت که برای نیمه دوم آذرماه، برنامه‌ای را تدارک ببینند و چند فیلم خوب را درنظر بگیرند تا تمام آذرماه برای سینماهای کشور سوخت نشود. رویکردی که با توجه به کاهش قابل‌توجه ناآرامی‌ها از قابلیت اجرایی بالایی برخوردار است که باید از هم‌اکنون برنامه‌ریزی‌ها و رایزنی‌های حول آن را به انجام رساند.»
پخش بازی ایران و آمریکا در جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر، ۱۴هزار و ۳۵۰مخاطب داشت که این تعداد، گیشه ۶۱۰میلیونی را برای سینماهای کشور رقم زدند. ۱۰۳سالن در کشور اقدام به نمایش این بازی کردند. از این تعداد، ۵۸سالن در تهران و ۴۳سالن در شهرستان‌ها بودند. این میزان فروش که برای یک تک‌نمایش ۹۰دقیقه‌ای رقم خورد، توانست بخشی از خسارات سینماها طی هفته‌های اخیر را جبران کند. پخش فوتبال در سینما را باید مسکنی موقتی دانست که برای پیکر رنجور سینمای ایران درمانی دائمی تلقی نمی‌شود.
همه فروش متعلق به سینماداران نیست
بحث بدهی سینماداران به صاحبان آثار تقریبا از سال 1398مطرح است و هر بار هم عدد و رقم‌هایی درباره تعداد سینماها و میزان بدهی آنها به صاحبان آثار مطرح می‌شود. از اواخر سال 1398که شیوع کرونا در ایران رسمیت یافت تا امروز سینماداران دوره‌های سختی را تجربه کرده‌اند و طبیعی است که نتوانسته باشند دیون خود را به صاحبان آثار ادا کنند. حالا که شامگاه سه‌شنبه بازی ایران و آمریکا در سینماها پخش شده، صاحبان آثار امیدوارند از درآمد پخش این بازی طلب‌های آنها پرداخت شود. در همین باره، سعید خانی، تهیه‌کننده و توزیع کننده فیلم، با بیان اینکه سینماها از بلیت‌فروشی برای پخش فوتبال در شب هشتم آذر حدود ۷۰۰میلیون تومان فروش داشته‌اند به ایسنا گفت: امیدوارم سینمادارها پورسانت فیلم‌های اکران شده قبلی را از این میزان فروش به پخش‌کننده‌ها بدهند. ما 4سال قبل تجربه تلخی از پخش مسابقات جام‌جهانی در سینما داشتیم که البته در آن مقطع هر 3 مسابقه ایران پخش شد، ولی همان زمان هم حدود ۹۰درصد سینماها پول صاحبان فیلم‌هایی را که در سانس نمایش آنها فوتبال پخش شده بود، ندادند.
او که تهیه‌کنندگی فیلم «دوزیست» را نیز برعهده داشته، ادامه داد: «دوزیست» در ماه‌های اخیر اکرانش نزدیک به ۲۰میلیارد تومان بلیت فروخته، ولی فقط یک‌چهارم پورسانت خود را گرفته‌ایم؛ آن هم در روزگاری که پول بی‌ارزش می‌شود و با وجود گذشت زمان از ساخت و بعد اکران فیلم اهمیتی برای پرداخت سهم صاحب فیلم دیده نمی‌شود.
خانی که خودش در کنار مدیریت دفتر پخش «خانه فیلم» مدیر پردیس سینمایی «صبامال» نیز است، گفت: با توجه به تجربه جام‌جهانی قبل، من بعید می‌دانم سینمادارها از فروش دیشب بابت پخش فوتبال، پول یک سانس فیلم‌هایی را که الان روی پرده هستند، بدهند، اما دست‌کم می‌توانند پورسانت فیلم‌ها را بدهند. البته اساسا معتقدم سینما جای فیلم است، نه نمایش فوتبال، اما در شرایطی که سینما با توجه به وضعیت جامعه اوضاع خوبی ندارد باید برای حفظ سینما کمک کنیم. نباید اینطور باشد که سینمادار فکر کند هر تصمیمی بخواهد، می‌تواند بگیرد. ما این روزها در سینما شرایط بدی را پشت سر می‌گذاریم و حفظ سالن‌های سینما از همه‌‌چیز مهم‌تر است، اما گاهی صاحبان سالن فکر می‌کنند هرچه می‌فروشند برای خودشان است و یادشان می‌رود ۵۰درصد سهم فروش برای پخش‌کننده است. صاحبان فیلم‌ها نیز در دوران کرونا کم هزینه ندادند، پس باید همه به هم کمک کنیم تا سینمادار و تهیه‌کننده و پخش‌کننده با حفظ منافع یکدیگر در کنار هم این پیچ بحرانی را پشت سر بگذاریم.
در همینه زمینه :
