
افزایش ورودی پارکینگ پول
کارنامه 8ماهه بازارسرمایه از رشد 220درصدی مبادلات اوراق بدهی حکایت دارد

آمارها نشان میدهد ارزش کل معاملات اوراق بهادار در 8ماهه سالجاری در مقایسه با سال قبل 4000هزار میلیارد تومان معادل 131درصد افزایش رشد کرده است. علت اصلی این رشد، رشد 220درصدی معاملات اوراق بدهی است و در مقابل خرید و فروش سهام 211هزار میلیارد تومان افت کرده است. بهنظر میرسد بازار سرمایه به ابزاری برای دولت برای جبران کسری بودجهاش تبدیل شده و بازار سرمایه در حال فاصله گرفتن از کارکردهای اصلی خود است.
به گزارش همشهری، این روزها کارشناسان دلایل مختلفی را درباره نزول بورس مطرح میکنند با این حال برخی از کارشناسان بر این باورند که در کنار بسیاری از عوامل، انتشار اوراق بدهی نقش زیادی در نزول بورس داشته است. به زعم کارشناسان افزایش حجم انتشار اوراق بدهی به افزایش نرخ بهره این اوراق و جذب نقدینگی به سمت این بازار منجر شده است.
آمارها نیز نشان میدهد میانگین نرخ بازده اوراق بدهی ازجمله اسناد خزانه اسلامی و اوراق گام تا زمان سررسید به بالاترین سطح خود از مهر ماه سال 1397تاکنون رسیده و از مرز 26درصد فراتر رفته است. این موضوع موجب شده بخشی از نقدینگی به سمت این بازار مهاجرت کند زیرا هم نرخ تضمین شدهای دارد و هم ریسک کمتری نسبت به سرمایهگذاری در بورس دارد. به زعم این کارشناسان با افزایش انتشار اوراق بدهی و رشد نرخ بهره این اوراق سهامداران رغبت زیادی برای سرمایهگذاری در سهام ندارند و بخش عمده نقدینگی صرف خرید اوراق بدهی میشود. در چنین شرایطی تازهترین آمار نیز نشان میدهد ارزش معاملات اوراق بدهی به شکل عجیبی رشد کرده و در مقابل ارزش معاملات سهام با افت مواجه شده است.
اوراق بدهی
آمارها نشان میدهد ارزش کل معاملات بورس و فرابورس در 8ماه گذشته جمعا رقمی معادل 7056هزار میلیارد تومان بوده که این میزان در مقایسه با سال قبل 131درصد یعنی رقمی معادل 4005هزار میلیارد تومان رشد نشان میدهد. نکته قابل توجه اما این است که از مجموع کل معاملات انجام شده در بازار اوراق بهادار 5933هزار میلیارد تومان صرف خرید اوراق بدهی شده یعنی 84درصد از کل معاملات بازار اوراق بهادار ایران در 8ماه گذشته به اوراق بدهی مربوط بوده است. سال گذشته 60درصد معاملات به اوراق بدهی اختصاص داشت. این ارقام نشان میدهد ارزش کل معاملات اوراق بدهی در 8ماه سالجاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 220درصد معادل 4080هزار میلیارد تومان رشد کرده که درتاریخ اقتصاد ایران بیسابقه است.
نکته مهم دیگر این است که 94درصد از کل معاملات فرابورس ایران در 8ماه امسال به معاملات اوراق بدهی اختصاص داشته است این روندی است که از چند سال گذشته آغاز شده و نشان میدهد فرابورس در حال تبدیل شدن به یک بازار اوراق بدهی است. موضوعی که با فلسفه شکلگیری این بازار همخوانی ندارد و نشان میدهد این بازار از اهداف اولیه خود فاصله گرفته و فعالیت خود را بیشتر متمرکز بر اهداف دولت کرده است. قرار بود فرابورس ایران نوعی بازارOTC یا بازار خارج از بورس باشد.
نکته مهم دیگر این است که بازار سرمایه به ابزاری در اختیار دولتها برای جبران کسری بودجه از طریق فروش اوراق بدهی تبدیل شده درحالیکه یک حساب سر انگشتی نشان میدهد شرکتهای زیادی در اقتصاد ایران حضور دارند که قابلیت ورود به بورس دارند و بورس تهران و فرابورس میتوانند از طریق پذیرش این شرکتها به اقتصاد ملی کمک کنند.
سهام
با وجود رشد 220درصدی ارزش معاملات اوراق بدهی آمارها نشان میدهد ارزش معاملات سهام در مقایسه با سال قبل 211هزار میلیارد تومان معادل 23درصد افت کرده است و نسبت معاملات سهام به ارزش کل معاملات بازار اوراق بدهی به کمتر از 10درصد رسیده است. در 8ماه سال گذشته ارزش معاملات سهام افت قابل توجهی داشت و 30درصد از کل معاملات به معاملات سهام اختصاص داشت و جمعا 1000هزار میلیارد تومان سهام در بورس تهران و فرابورس دادوستد شد درحالیکه این میزان در سالجاری به 707هزار میلیارد تومان رسیده است.مقایسه میزان معاملات سهام و اوراق بدهی نشان میدهد ارزش معاملات اوراق بدهی 8.5برابر معاملات سهام بوده است.
بهنظر میرسد اگر بخشی از نقدینگی که در 8ماه گذشته صرف دادوستد اوراق بدهی شده است صرف خرید سهام میشد شاخصهای بورس به پرواز در میآمدند. برخی خبرها نشان میدهد جمع کل نقدینگی که به ثبت قله تاریخ در سال 1399منجر شد رقمی معادل 120هزار میلیارد تومان بوده است.