گیشه سینما در دست بچه‌ها

روز جمعه تیم ایران در دومین مسابقه خود در جام‌جهانی فوتبال به مصاف ولز رفت و پیروز شد. این پیروزی موفقیت بزرگی برای تیمی بود که بازی قبلی خود را 6بر 2به انگلیس باخته بود. در همین روز، سینمای ایران اصلا حال و روز خوبی نداشت. طبق آمار «سمفا» (سامانه مدیریت فروش و اکران سینما)، مجموع 18فیلم روی پرده، حدود یک‌میلیاردو70میلیون و 434هزار تومان در این روز فروش کردند و 31هزارو381نفر در هزارو824سانس به تماشای این فیلم‌ها نشستند. می‌توان گفت، به‌طور میانگین، در این روز هر فیلم 60میلیون تومان فروش و در حدود هزارو743نفر تماشاگر داشته است. این میزان فروش و تماشاگر توضیح‌دهنده اوضاع ناامیدکننده سینماست. شاید اینطور به‌نظر بیاید که فروش پایین فیلم‌ها در روز جمعه به بازی فوتبال ربط داشته است، اما بی‌مخاطبی سینمای ایران نه به‌دلیل بازی‌های جام‌جهانی فوتبال است و نه ربطی به آخر، وسط یا اول هفته بودن دارد.
رابطه قشر محدود و معدود سینمارو با سینما و اکران به طرز نگران‌کننده‌ای گسسته شده و بر کسی معلوم نیست چطور می‌توان این رابطه را قدری بهبود بخشید. در این گزارش، نگاهی انداخته‌ایم به فروش فیلم‌ها در 2روز پایانی هفته که با بازی دوم ایران در جام‌جهانی مصادف بود.

«بخارست»؛ آهسته و پیوسته
مسعود اطیابی در 2سال گذشته نشان داده که راه فتح گیشه در زمانه عُسرَت را به‌خوبی بلد است. سال گذشته «دینامیت» اطیابی در دوره اوج کرونا روی پرده رفت و با فروش 58میلیارد تومانی رکورد زد و پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران شد. امسال هم که «انفرادی» او با فروش 73میلیارد تومانی «دینامیت» را کنار زد و خودش در جایگاه اول تاریخ سینمای ایران قرار گرفت و «دینامیت» را به ردیف دوم رده‌بندی پرفروش‌ها فرستاد. این امید وجود داشت که «بخارست» با بازی پژمان جمشیدی بتواند موفقیت این دو ساخته قبلی اطیابی را تکرار کند و سقف فروش در سینمای ایران را ارتقا دهد و باعث شود که سینماها از این رخوت طولانی خلاصی یابند، ولی تا اینجا که هنوز چنین اتفاقی رخ نداده است. در روزهای پنجشنبه و جمعه، «بخارست» 891میلیون‌و‌ 47هزار و 750تومان فروخت و در هزارو171سانس، 24هزارو194تماشاگر داشت. به‌طور میانگین، در هر سانس 20.6نفر تماشاگر این فیلم در 2روز پایانی هفته بوده‌اند. البته «دینامیت» هم شروع چندان خوبی نداشت و تقریبا بعد از 3،2ماه که روی پرده بود، کم‌کم بیشتر مورد توجه سینماروها قرار گرفت و خودش را به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال1400 مطرح کرد. حالا شاید این اتفاق برای «بخارست» هم بیفتد و بعد از چند ماه و در روزهای پایانی سال از این فیلم به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال یاد کنیم. فعلا که اطیابی جدی‌ترین رقیب خودش در ساخت کمدی‌هایی است که بزرگ‌ترین خدمتگزاران گیشه هستند.

رونق انیمیشن به وقت رکود
«لوپتو» به کارگردانی عباس عسکری، دومین فیلم پرفروش آخر هفته بود. این فیلم در روزهای پنجشنبه و جمعه 647میلیون‌و280هزار و 500تومان فروخت و در 824سانس، 21هزارو747تماشاگر داشت. این فیلم به‌طور میانگین در هر سانس 26.3تماشاگر داشته که از این بابت از «بخارست» - با 347سانس بیشتر - پربیننده‌تر بوده است. شاید بخشی از موفقیت این فیلم به توزیع خوب آن مربوط باشد که دست شرکت بهمن سبز حوزه هنری است و سالن‌های بهتری به این محصول حوزه هنری اختصاص یافته است. در رتبه سوم فیلم‌های پرفروش آخر هفته، انیمیشن دیگری دیده می‌شود که آن هم توانسته به مذاق سینماروهای کم‌تعداد این روزها خوش بیاید و بفروشد. «پسر دلفینی» ساخته محمد خیراندیش در 2روز آخر هفته 201میلیون‌و281هزار و 500تومان در 466سانس با 6هزارو707بلیت فروخته است. میانگین تماشاگر این فیلم در هر سانس در این دو روز 14.3نفر بوده است. با توجه به اینکه اکران این فیلم از روز دوم شهریور شروع شده، طبیعی است که تماشاگران بالقوه‌اش در روزهای نخست اکران به تماشایش رفته‌اند و اینکه هنوز بعد از 3ماه تماشاگر دارد و در رده سوم جدول پرفروش‌ها جاخوش کرده، نشان می‌دهد که انیمیشن قابلیت سرمایه‌گذاری و جذب مخاطب بیشتری را دارد.

عطاران بدون توقف؛ «بام‌بالا»ی شگفتی‌ساز
«انفرادی» اطیابی با بازی رضا عطاران رکورددار فروش در تاریخ سینمای ایران است. مهم‌ترین نکته درباره این فیلم رقم فروشش است و تقریبا نه فیلمنامه، نه کارگردانی، نه بازی‌ها و نه سایر وجوه آن مورد توجه نبوده و نه از ابتدا قرار بوده کسی به این چیزها توجه کند. «انفرادی» در 2روز آخر هفته 200میلیون‌و211هزار و 250تومان فروخته و در 375سانس 5هزارو510نفر به تماشای آن نشسته‌اند. میانگین تماشاگران هر سانس این فیلم 14.8نفر است و همین نشان می‌دهد چرا سینماداران هنوز به نمایش فیلمی ادامه می‌دهند که حدود 7ماه از اکران آن می‌گذرد. بعد از «انفرادی»، فیلمی قرار دارد که شاید انتظار نداشته باشید: «بام‌بالا» ساخته سیدجمال سیدحاتمی که در 2روز آخر هفته 107میلیون و 495هزار تومان در 199سانس و با 3هزارو681بلیت فروخته است. میانگین تعداد تماشاگر هر سانس آن، 18.4 بوده که از جهت میانگین تعداد تماشاگر هر سانس در روزهای آخر هفته در جایگاه سوم، بعد از «لوپتو» و «بخارست» قرار می‌گیرد.

مکث
شکست «بیرو»

علیرضا بیرانوند در بازی نخست جام تنها 30دقیقه در چارچوب دروازه بود و بعد به‌دلیل شکستگی بینی‌اش از بازی بیرون رفت. ناکامی بیرانوند در زمین، به ناکامی‌اش روی پرده سینما شبیه است. در روزهای جام‌جهانی، فیلم زندگی علیرضا بیرانوند با عنوان «بیرو» ساخته مرتضی علی‌عباس‌میرزایی در 2روز آخر هفته در 21سانس تنها 70بلیت فروخته است و با 2میلیون‌و620هزار تومان فروش، از میان فیلم‌های به‌تازگی اکران‌شده، با سردترین استقبال سینماروها مواجه شده است. این فیلم در هر سانس، به‌طور میانگین، در آخر هفته 3.3تماشاگر داشته است.