
200کیلومتر معبر هموار شد
نهضت بهسازی و مناسبسازی پیادهروها و معابر شهر تهران با سرعت در حال انجام است

محمود مولایی-روزنامهنگار
از ابتدای سال تاکنون نزدیک به 200کیلومتر از معابر شهر تهران مناسبسازی شده است. مناسبسازی معابر در کلانشهر تهران بهعنوان پایتخت اهمیت ویژهای دارد. بهخصوص اینکه جمعیت شهر تهران بیشتر از 9میلیونو500هزار نفر است و به واسطه همین موضوع تعداد افراد معلول، جانبازان، سالمندان، کودکان و زنان باردار در پایتخت کم نیست.
بهگفته معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران، مناسبسازی معابر پایتخت 16سال زمان میبرد. در عین حال، مدیریت دوره ششم شهرداری تهران قصد دارد در مدت زمان 4ساله تمام معابر شهر را مناسبسازی کند. مدیرکل اداره هماهنگی فنی و عمرانی سازمانها و مناطق شهرداری تهران درباره مناسبسازی معابر به همشهری میگوید: «فضاهای عمومی شهری بستری برای شکلگیری تعاملات اجتماعی و مراودات شهروندی هستند که نقش اساسی در مشارکتهای شهروندی و حفظ سرمایه اجتماعی در ساختار شهری دارند. برای همین، بیشک استفاده برابر و مناسب تمام گروههای اجتماعی و بهخصوص گروههای خاص حرکتی و نابینایان از فضاهای شهری بایستی مورد توجه قرار گیرد و این یکی از اساسیترین حقوق شهروندی در عرصه اجتماعی بهشمار میرود.»
سیدمحمد فیاض ادامه میدهد: «امروزه مخاطب مناسبسازی صرفا کسانی نیستند که معلولیت دارند، در جامعه امروز معنای معلولیت تغییر کرده است. در چند دهه اخیر معلول کسی قلمداد میشد که روی ویلچر بود، درحالیکه معنای معلولیت امروزه به این معنی است که کسی نتواند بهدلیل عدممناسبسازی در عرصههای اجتماعی حضور پیدا کند؛ نظیر سالمندان، جانبازان معزز، بانوان باردار و... بنابراین مناسبسازی صرفا وظیفه یک ارگان یا سازمان نیست و همکاری همهجانبه تمام دستگاههای اجرایی، خدماترسان شهرداریها، سازمانهای مردمنهاد و... را میطلبد.»
طرح جامع مناسبسازی
معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران برای مناسبسازی معابر یک شبکه همپیوند در قالب طرح جامع مناسبسازی را ایجاد کرده که تاکنون اقداماتی در این حوزه صورت گرفته است. از فروردین سال1401 این معاونت با استفاده از ظرفیتهای موجود اقدام به مناسبسازی، همسطحسازی دریچه، رفع معارض در پیادهروها و رفع خطر در تقاطعها کرده است. مدیرکل اداره هماهنگی فنی و عمرانی سازمانها و مناطق شهرداری تهران معتقد است که با فرهنگسازی، مناسبسازی معابر با سرعت بیشتری صورت خواهد گرفت. سیدمحمد فیاض میگوید: «امید است با توکل بر خدای متعال، ایجاد فضای مناسب جهت فرهنگسازی و آموزش شهروندان محترم، بتوان نگاه و عملکرد تمام مسئولان، سازندگان، مهندسان در جامعه را به سوی موضوع مناسبسازی سوق داده و مناسبسازی بهعنوان یک موضوع دغدغهمند برای همه مدیران و سازندگان تلقی شود.» او یادآور میشود: «بهرغم تلاشها و اقدامات صورتگرفته تاکنون انتظارات بجا و واقعی جامعه معلولان برآورده نشده است که در این خصوص نیازمند تلاش مضاعف همه ارگانها و سازمانهای خدماتی است.»
سال1384 طبق مصوبه شورای شهر تهران، شهرداری تهران ملزم به تشکیل ستاد مناسبسازی فضاهای شهری شد و بر اساس این مصوبه، باید ظرف مدت 2سال نسبت به آماده و مناسبسازی معابر عمومی و نصب نشانهها و علائم فیزیکی لازم با اولویت میادین و معابر اصلی و نزدیک به تقاطعها اقداماتی توسط شهرداری صورت میگرفت، درحالیکه چنین اقداماتی صورت نگرفت. بهگفته یک عضو شورای شهر تهران، بعد از گذشت 17سال از زمان این مصوبه، وضعیت امروز پایتخت نشان میدهد فضاهای شهری ایمن و مناسب برای گروههای هدف نیست.
زهرا شمساحسان در بیستونهمین جلسه شورای شهر گفته بود: «هماکنون 2هزارو304بوستان در شهر تهران وجود دارد که کمتر از 3درصد از آنان برای افراد دارای معلولیت مناسبسازی شده و از مجموع 12هزار کیلومتر پیادهرو در محدوده 516کیلومترمربعی پایتخت، حدود 300کیلومتر یعنی کمتر از 5درصد را میتوان برخوردار از شرایط نسبی جهت تردد آحاد شهروندان (فارغ از تفاوتهای جسمانی) دانست.»