احضار مقصران آلودگی هوا به دستگاه قضا

سیدمحمد فخار-روزنامه‌نگار

5سال پس از تصویب قانون هوای پاک، سرانجام نخستین نشانه‌ها از اجرای بندهای پیگیرانه و قضایی آن شنیده شد. تابستان1396 بود که مجلس این قانون را با همه بندهای پیگیرانه آن که ترک‌فعل در این عرصه را مساوی جرم انگاشته بود، تصویب کرد. سخنگوی قوه قضاییه دیروز در این‌باره به احضار برخی مسئولان بر مبنای قانون هوای پاک اشاره کرد. مسعود ستایشی درباره روند اجرای قانون هوای پاک گفت: این موضوع در دادستانی کل کشور و با نظارت دادستان و در حوزه امور حقوق عامه در دستور کار قرار گرفته و به‌صورت ویژه پیگیری شده و جلسات متعددی تشکیل شده است. وی درباره موضوع ترک‌فعل‌ها گفت: ترک‌فعل‌ها به هیأت‌های بازرسی مربوطه ارجاع داده شده و کمیسیون اصل۹۰ مجلس و سازمان بازرسی گزارشی داده که در شعبه۲ دادسرای ویژه کارکنان پرونده‌ای تشکیل شده و افرادی از مسئولان دستگاه‌های اجرایی در راستای عدم‌اجرای قانون هوای پاک، احضار شدند و امید داریم به‌زودی این موضوعات تعیین تکلیف شود. نتیجه‌ای هم سازمان بازرسی از پیگیری‌ها داشته و اقدامات خوبی انجام شده و دستگاه‌های ضعیف در اجرای قانون اعلام شدند.

19نهاد و سلامت 45میلیون شهروند
آلودگی هوا موضوعی نیست که بتوان با مماشات و پشت گوش انداختن آن را حل کرد. موضوع سلامت جان 45میلیون شهروند ایرانی است که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند و هر سال خسارات جانی و مالی فراوانی به سلامت و اقتصاد و زندگی آنها وارد می‌شود. در این عرصه طبق قانون 23نهاد مسئولیت غیرمستقیم دارند و برای 19نهاد وظایف مستقیم و پیگیرانه‌ای در قانون هوای پاک تعیین شده که قابل پیگرد قضایی است. در چنین شرایطی اگرچه در سال‌های پایانی دهه90 سازمان بازرسی کل کشور بارها سخن از پیگیری موضوع داده بود، اما هیچ‌گاه موضوع به پیگرد منجر نشد؛ اما امسال برای نخستین‌بار سخنگوی دستگاه قضا از احضار مسئولانی سخن گفته که با ترک‌فعل شرایط هوای کشور را بد و بدتر کرده‌اند.از ابتدای پاییز امسال تاکنون 2دوره آلودگی هوا در شهرهای بزرگ کشور ثبت شده و با توجه به تثبیت شرایط موجود قطعا این آخرین موج آلودگی نخواهد بود. هفته گذشته هوا در 3شهر تهران، کرج و اراک آلوده بود اما در هفته جاری آلودگی هوا به 6شهر اصفهان، کرج، تهران، مشهد، اهواز و اراک گسترش یافته و این وضع قطعا در شرایط پایداری هوا طی روزهای پیش‌رو تمدید خواهد شد.

وضع وخیم استان تهران
تهران طی 2هفته اخیر بی‌‌کیفیت‌ترین هوا را در میان استان‌های کشور داشته است. با احتساب امروز، طی 12روز مستمر اخیر در شهر تهران هوا 9روز آلوده بوده و این شرایط با توجه به ناپایداری‌های اندک پیش‌رو باز هم بدتر خواهد شد. در جنوب استان تهران نیز وضعیت وخیم است و کیفیت هوا بدتر از شهر تهران است. شاخص دیروز در اسلامشهر165، در ملارد160، در پاکدشت152 و در باقرشهر181 بود. این شهرها امروز نیز این هوا را تنفس خواهند کرد و براساس دستورالعمل کمیته اضطرار باید این شهرها در روز جاری تعطیل می‌شدند.اما پیش‌بینی‌های انجام‌شده در شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران نشان می‌دهد که در پی عدم‌وزش باد مؤثر طی روز سه‌شنبه، امروز چهارشنبه 2آذر استمرار پایداری و سکون جوی در ساعات صبح همزمان با ترافیک صبحگاهی افزایش غلظت ذرات معلق و برقراری وضعیت ناسالم در بیشتر مناطق را به‌دنبال خواهد داشت. عدم‌وزش باد مؤثر در طول روز سبب انباشت آلاینده‌ها خواهد شد، اما با تداوم این شرایط جوی تا ساعات پایانی چهارشنبه همراه با افزایش ترافیک شامگاهی، افزایش غلظت ذرات معلق و برقراری وضعیت ناسالم در بیشتر مناطق ادامه خواهد داشت. در پی استمرار این شرایط امروز مدارس استان‌های تهران و البرز بار دیگرغیرحضوری شده و به صورت مجازی برگزار می‌شوند. مهدهای کودک و مراکز پیش‌دبستانی نیز امروز در این شهرها تعطیل خواهند بود.