سرانه فضای سبز اردبیل استاندارد نیست
شهرداری اردبیل با اجرای برنامههای متنوع همسو با توسعه پایدار، سعی در جبران کمبود فضای سبز شهری دارد
سرانه فضای سبز شهری استاندارد برای شهروند 15مترمربع تعریف شدهاست. آمار نشان میدهد شهر اردبیل با وجود اینکه یکی از شهرهای مقصد گردشگری کشور هم هست، سرانه فضای سبزی معادل 8مترمربع دارد. مسئولان شهری چندی است دست بهکار شدهاند تا این فاصله را با راهکارهای اصولی و همسو با توسعه پایدار کاهش دهند.
احداث پارک در محلههای کمبرخوردار
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری اردبیل گام اول توسعه فضای سبز شهری اردبیل را احداث پارکهای محلهای عنوان میکند و به همشهری میگوید: احداث پارک در تعدادی از محلههای کمبرخوردار انجام شده و مابقی نیز در دستور کار است. بهعنوان مثال محلههای ملایوسف، شهرک بعثت، شهرک حقیقت، شهرک کوثر، فاز3 شهرک کارشناسان دارای پارکهای محلهای شدهاند و عملیات ساخت پارک محله میراشرف به مساحت 6هکتار نیز به پایان رسیدهاست.
بهگفته کارشناسان شهرسازی، پارک باید در جایی باشد که زندگی در آن جریان دارد. جایی که در آن، فرهنگ و فعالیتهای بازرگانی و مسکونی است. برخی از بخشهای شهری، دارای چنین نقاط کانونی ارزشمندی از زندگی هستند که برای ایجاد پارکهای محلی یا میادین عمومی مناسب بهنظر میرسند.
بر این اساس مکانیابی فضای سبز باید از اصولی چون مرکزیت، سلسله مراتب و دسترسی تبعیت کند. مرکزیت فضای سبز به این مفهوم است که فضای سبز حتیالمقدور در مرکز محله، ناحیه یا منطقه شهری مکانیابی شود. همچنین فضاهای سبز در مقیاسهای متفاوت اعم از پارکهای محلهای و منطقهای باید با ساختار کالبدی متناظر خود انطباق داشته باشد.
یکی از معیارهای دیگری که در مکانیابی فضای سبز باید به آن توجه شود، معیار «دسترسی» است. به این مفهوم که پارکهای شهری باید از 4جهت به شبکه ارتباطی دسترسی داشته باشند تا بدین طریق هم جمعیت بیشتری از آن استفاده کند و هم امکان نظارت اجتماعی و امنیت پارک افزایش یابد. بدینترتیب امکان بهرهبرداری دیداری از جلوههای زیبای پارک برای رهگذران از 4جهت فراهم میشود.
حمید رفیعی گام بعدی را توسعه فضای سبز شهر اردبیل در رفیوژهای معابر میداند و ادامه میدهد: شهرداری اردبیل براساس توسعه پایدار، کاشت درختان سازگار و با نیاز آبی اندک را در برنامه خود دارد.
در مرحله اول اجرای این برنامه 15هزار اصله نهال و در مرحله دوم 52هزار اصله نهال سازگار با اقلیم اردبیل و در مرحله سوم 360اصله درختچه زینتی ازجمله پیرکانتا، پیتهای زینتی، ترون، درختچه شیرخشت کاشته شدهاست.
کاشت درختان سازگار با اقلیم
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تأکید میکند چمنکاری بهدلیل نیاز آبی بالا جای خود را به کاشت درختچههای زینتی داده و بهدلیل کاهش بارندگی، تنوع کاشت گیاهان در فضای سبز شهری نیز باید به سمت توسعه پایدار و صرفهجویی در مصرف آب رفت.
رعایت کاشت اصولی درختچهها علاوه بر جنبههای زیستمحیطی کارکرد زیباشناختی هم دارد. رفیعی میگوید: افزایش فضای سبز شهری نهتنها برای رسیدن به حد استاندارد بلکه برای تغییر چهره شهر اردبیل بهعنوان یک شهر گردشگری انجام میشود.
مدیرکل حفاظت محیطزیست اردبیل نیز در اینباره میگوید: با توجه به کمتر بودن سرانه فضای سبز اردبیل از حد استاندارد برای رفع این فاصله باید با برنامهریزی دقیق براساس توسعه پایدار اقدام کرد.
حسن قاسمپور، محیطزیست را حامی توسعه متوازن و پایدار عنوان میکند و ادامه میدهد: توسعه پایدار توسعهای است که نیازهای فعلی را بدون اینکه قدرت نسلهای آینده برای تامین نیازهای خویش را به خطر بیندازد، تامین کند.
برای محاسبه فضای سبز درون شهری برای شهرهای ایران 4پارامتر مورد توجه قرار گرفته است: متوسط مساحت مورد نیاز برای رشد سالم یک درخت، ویژگیهای اقلیم محلی، کیفیت محیطزیست، تراکم نفر یا اتاق در واحدهای مسکونی.
جبران فاصله از استاندارد فضای سبز اردبیل در اولویتهای شهرداری اردبیل قرار گرفته و برای اجرای کامل و موفق به تامین اعتبار نیاز دارد. از سویی دیگر بازنگری و اصلاح طرح تفصیلی شهر اردبیل میتواند گرهگشای مسائل شهری باشد.
جالب است بدانید که اردبیل با تاریخ 8هزار ساله خود با 6شهر از کشورهای مختلف جهان پیوند خواهر خواندگی دارد: تیساوازوری در مجارستان، ارزروم در ترکیه، قونیه در ترکیه، سومقاییت در آذربایجان، سارتوف در روسیه و سوبوتیتسا در صربستان.