صفویه در عرصه دین فرهنگ و سیاست
کتاب مذکور تألیف مورخ معاصر رسول جعفریان به زبان فارسی است و تمام مقالات ایشان را دربرمیگیرد که در یک مجموعه 3 جلدی در دسترس علاقهمندان قرار دارد.
مجلدات سهگانه کتاب مشتمل بر ۴۰ فصل است که ۱۱ فصل آن در جلد اول، ۱۶ فصل آن در جلد دوم و باقی فصول در جلد سوم آمده است. هر یک از فصلها با یک مقدمه یا درآمد آغاز و مشتمل بر زیرفصلها و عناوین متعددی است.
نویسنده در مقدمه کتاب، به اهمیت دوره صفوی در بازیابی کاربرد «ایران» پس از قرون متمادی اشاره میکند. به اعتقاد وی، پس از ظهور اسلام طی 9قرن نخست هجری، به لحاظ سیاسی، بهصورت کشوری مستقل، وجود خارجی نداشته وایران بهعنوان یک واحد سیاسی مستقل، در دوره صفوی، صورت پیش از اسلام خویش را بازیافت. در این دوره، هویت ایرانی، طراحی جدیدی یافت که میتوان از آن با عنوان «مسلمان شیعه ایرانی فارسی زبان» یاد کرده و آن را بر بیشتر ساکنان ایران زمین تطبیق کرد؛ چه، حتی سنیان ایران نیز، گرایش شیعی داشته و دارند. تفاوت عمده ایران صفوی با دوره پیش از آن، در نقشی بود که این بار، مذهب شیعه در هویت جدید برعهده داشت. در یک جمله میتوان، دوره صفوی را نقطه قوت تاریخ کشور ما بهحساب آورد؛ چرا که وقتی دولت صفوی قوام گرفت و آنگاه که تثبیت شد، تحول عمیقی را در ایران آغاز کرد.