نوسازی با تراکم اضافه
بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری، بحران خاموشی است که در همه دورهها برای حلوفصل آن تلاش شده اما برنامهریزیهای متوالی جز بخش کوچکی از مشکل را برطرف نکرده است. در دوره اخیر نیز، شورایعالی معماری و شهرسازی ایران، سیاستها و ضوابط تشویقی کالبدی متضمن نوسازی محلهای در بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری را که شرکت بازآفرینی شهری ایران تهیه کرده بود به تصویب رسانده است.
محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به این مصوبه، از ابلاغ سیاستها و ضوابط تشویقی کالبدی برای نوسازی محلهای در بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری خبر داده که میتواند با بالا بردن صرفه و تمتع اقتصادی مالکان و سازندگان، روند احیای این بافتها را تسریع کند. تسهیل در تأمین پارکینگ، تسهیل شرایط توده و نما، اعطای یک یا 2 طبقه تشویقی و ایجاد کاربری انتفاعی در طبقه همکف برای حمایت از کسبوکارهای خانگی ازجمله این مشوقها است که بهگفته آیینی، جذابیت سرمایهگذاری در بافتها را بالا میبرد.
براساس اظهارات مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، 4گروه مشمول این امتیازات و مشوقها میشوند که از ویژگیها و شرایط متفاوتی برخوردار خواهند بود. این گروههای چهارگانه، «بازآفرینی یکپارچه در مقیاس بلوک شهری است»، «نوسازی در مقیاس محورهای اصلی محلهای»، «نوسازی در عمق بافت فرسوده شهری» و «نوسازی قطعات غیرقابل تجمیع» هستند که برای هر یک از آنها مشوقها و ضوابطی با رعایت الزامات لحاظ شده است. بهطور مثال، برای گروه اول، حمایت از کسبوکار خانگی پیشبینی شده و برای گروه سوم یک طبقه تشویقی اعطا میشود، مشروط به اینکه حدنصاب تفکیک و مجاورت قطعه با یک معبر دارای عرض حداقل ۶ متر نیز لحاظ شده باشد. از منظر اقتصادی این مشوقها میتواند به بهبود روند نوسازی بافتهای فرسوده شهری منجر شود؛ اما نکته اینجاست که پیشازاین سند مترقی و ملی بازآفرینی شهری پایدار برای حل مشکل بافتهای فرسوده، ناکارآمد و حاشیهای شهری تدوین شده که اجرای آن میتواند از بسیاری تبعات احتمالی طرح فعلی جلوگیری کند.