صادرات؛ برگ برنده توسعه مازندران

راحله عبدالحسینی _روزنامه نگار

استان مازندران با جمعیتی بیش از 2میلیون نفر به‌عنوان یکی از استان‌های گردشگرپذیر شمال کشور شناخته می‌شود. گردشگرپذیری موجب شده توانمندسازی اقتصاد روستاها با تقویت بومگردی، زیرساخت‌های کشاورزی و دامپروری یکی از محورهای اصلی توسعه اقتصادی این استان باشد.
استاندارمازندران در گفت‌وگو با همشهری‌تأکید می‌کند: مازندران به‌عنوان گلوگاه توسعه اقتصادی کشور مطرح شده و به همین دلیل، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام و بعد از آن جذب سرمایه‌گذاری خارجی در زمینه گردشگری، انرژی و صنعت در اولویت است.
از محل اعتبار سفر رئیس‌جمهوری به مازندران نیز تاکنون ۱۱هزار و ۲۶۴میلیارد تومان برای ۶۴۲طرح اقتصادی و تولیدی اختصاص یافته‌است. سیدمحمود حسینی‌پور، مازندران را قطب تولید محصولات باغی معرفی می‌کند و از صادرات مرکبات به چین و تلاش برای صادرات به کشورهای آسیانه میانه و غرب آسیا خبر می‌دهد.

مازندران به‌عنوان گلوگاه توسعه اقتصادی کشور در سال 1401مطرح شد. به‌عنوان نخستین پرسش سراغ برنامه‌های اقتصادی استانداری برای تحقق این امر می‌رویم. ‌ رشد اقتصادی 7.8درصدی که برای استان درنظر گرفته بودید به کجا رسیده‌است؟
از ابتدای مسئولیت من در یک سال اخیر برنامه‌ریزی برای رشد اقتصادی مخصوصا رشد 7.8 درصدی که برای استان مازندران درنظر گرفته شده‌‌بود با جدیت دنبال می‌شود. محوریت برنامه‌ریزی اقتصادی یا بهتر بگویم نخستین گام را نهضت تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام معرفی کردیم. در گام دوم سراغ جذب سرمایه‌گذاری خارجی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای راه‌اندازی پروژه‌های جدید رفتیم. در همین راستا چند برنامه بین‌المللی برای معرفی استان به سرمایه‌گذاران اجرا و سرمایه‌گذاری کشورهای قطر، عمان، کویت، امارات و روسیه در حوزه گردشگری، انرژی و صنعت استان تأیید شد. ۱۴۰ فرصت سرمایه‌گذاری به ارزش ۲ میلیون و ۵۷۲ هزار یورو شناسایی شده و ۶طرح سرمایه‌گذاری خارجی نیز در مرحله اجرایی قرار دارد.

در حوزه اشتغال به‌عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی چه کارهایی انجام شده‌است؟ 
در حوزه اشتغال تعهد ۵۳ هزار و ۳۵۰ شغل را در سال‌جاری داریم. فعالیت همه دستگاه‌ها باید پیوست اشتغال داشته باشد و طبق آمار رسمی ۵۲درصد تعهد اشتغال در ۶ماهه امسال محقق شده است. مهارت‌آموزی به‌ویژه در فنی و حرفه‌ای برای اشتغال نیز مورد تأکید ماست. هزار میلیارد تومان از محل بنیاد برکت نیز با هدف ایجاد اشتغال‌زایی و فعالیت طرح‌های خلاق و دانش‌بنیان در مناطق کم‌برخوردار مصوب شده است.
نکته مهم در این حوزه ظرفیت‌های متعدد در بخش دانش‌بنیان‌هاست و حدود ۱۰۰شرکت دانش‌بنیان به‌عنوان یکی از کانون‌های اشتغال پایدار در استان فعالیت می‌کنند. در ۶ ماهه نخست ۱۱۱ اشتغال‌زایی جدید در شرکت‌های دانش‌بنیان در شهرستان‌های ساری، آمل، نوشهر، بهشهر و قائم‌شهر ایجاد شده و حدود 2800نفر در آنها مشغول به کار هستند.

تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام را اولویت کاری یکساله خود عنوان کردید. با توجه به این موضوع، پروژه‌های عمرانی استان چطور پیش می‌رود؟ در دهه فجر یا تا پایان سال، شاهد تکمیل کدام طرح‌ها خواهیم بود؟
پل، تونل و جاده‌های نیمه‌تمام چهره مخدوشی به محورهای مواصلاتی اصلی و فرعی استان داده که طبق برنامه‌ریزی‌های اصولی درصدد رفع این چالش هستیم. در هفته دولت با اعتبار حدود 4هزار میلیارد تومان 935پروژه نیمه‌تمام تکمیل و افتتاح شد. پروژه نیروگاه زباله‌سوز ساری با پیشرفت ۸۰درصدی در دهه فجر افتتاح خواهد شد.

استان گردشگرپذیر مازندران سال‌هاست با مشکل بزرگی به نام زباله دست و پنجه نرم می‌کند. افتتاح نیروگاه زباله‌سوز ساری و تکمیل نیروگاه زباله‌سوز نوشهر، پردازش زباله و تبدیل آن به ارزش اقتصادی را محقق می‌کند؟
همانطور که اشاره کردید، یکی از ابرمشکلات ما در این استان، زباله است که بهتر است به آن طلای کثیف بگوییم. در کنار مشکلات ریز و درشت استان، یکی از دغدغه‌ها از روز اول برای ما همین بحث طلای کثیف و پروژه‌های عمرانی درباره زباله بوده است. مذاکرات متعددی هم با بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه دانش‌بنیان در کشور فنلاند و چین داشتیم تا بهره‌برداری درست و علمی از زباله و استخراج خروجی‌هایی مثل برق محقق شود.

صحبت از گردشگرپذیر بودن استان که به میان می‌آید، وضعیت بومگردی نیز مطرح می‌شود. برای توسعه روستایی و بومگردی استان چه برنامه‌ای را در دست اجرا دارید؟
اجرای هر طرح و برنامه‌ای به اطلاعات مورد نیاز در آن منطقه نیاز دارد. در گام نخست با نبود بانک جامع اطلاعاتی روستایی استان مواجه هستیم. درصورت تهیه بانک اطلاعات جامع روستایی، تمامی اطلاعات دستگاه‌های اجرایی در حوزه روستاها مشخص و در سامانه بارگزاری و با تعریف فنی و کارشناسی برای هر نهاد طرح‌های توسعه روستایی اجرا می‌شود.
با توجه به ظرفیت‌ها و استعدادهای طبیعی و خدادادی که در روستاهای مازندران وجود دارد می‌توانیم توسعه اقتصادی را در روستاها دنبال کنیم. با تهیه دستورالعمل اجرایی، طرح توانمندسازی اقتصاد روستاها در فاز اول برای 500روستا اجرا خواهد شد. با اجرای این طرح زمینه اشتغال در روستاهای مازندران و افزایش تولید محصولات فراهم می‌شود. ناگفته نماند که زیرساخت‌های کشاورزی در مناطق روستایی در حال شکل‌گیری است. این زیرساخت‌ها در روستاها به اماکن مقصد گردشگری تبدیل می‌شوند تا نه‌تنها از مهاجرت روستاییان جلوگیری شود، بلکه شاهد مراجعت روستاییان از شهر به روستا نیز باشیم.

قرار گرفتن مازندران در کریدور شمال به جنوب، موقعیت خاصی برای این استان رقم زده که ظرفیت‌های ویژه‌ای مخصوصا در حوزه راه و حمل‌ونقل را ایجاد می‌کند. شما برای بهره‌برداری از این ظرفیت چه دیدگاهی دارید؟
ارتقای ظرفیت‌های ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک مازندران را مبتنی بر 3ضلع درنظر گرفتیم؛ جایگاه مازندران در تصمیم‌گیری‌های کلان ملی و بین‌المللی، توجه ویژه به دیپلماسی راه، تقویت حوزه تجارت خارجی.
به‌عنوان مثال، 3فرودگاه فعال در استان که 2فرودگاه بین‌المللی است و اتصال استان به راه‎‌آهن سراسری شمال جنوب کشور موجب شده تقویت دیپلماسی راه یکی از برنامه‌های اصلی یک سال گذشته استانداری باشد.در همین حوزه هم پیگیر تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقلی استان به‌ویژه راه‌آهن نیز هستیم که اخبار خوش این موضوع در آینده نزدیک خواهد رسید. ترمینال بار هوایی استان نیز با خریداری 2فروند هواپیمای کارگو برای توسعه صادرات خارجی به‌زودی راه‌اندازی می‌شود.

به صادرات اشاره کردید. از آنجا که مازندران قطب تولید محصولات باغی کشور است، برای بهبود وضعیت صادرات مرکبات و محصولات باغداران چه برنامه‌ای دارید؟
صادرات، استان را به برند دیپلماسی اقتصادی شمال کشور تبدیل کرده‌است. در همین راستا برای نخستین‌بار مجوز صادرات محصولات مرکبات به چین فراهم شده و به‌زودی مجوز صادرات محصولات لبنی و میگو به چین نیز فراهم خواهد شد. با داشتن بازار یک و نیم میلیارد نفری چین، مقدماتی نیز برای یکسان‌سازی استانداردهای 2کشور فراهم می‌شود. از سوی دیگر، برای نخستین‌بار برنامه‌ریزی جهت صادرات محصولات کشاورزی و باغی مازندران به روسیه و به‌تدریج اتحادیه اقتصادی اوراسیا صورت گرفته‌است.
به این نکته هم اشاره کنم که سفر تجار روسی به ایران و متعاقبا تجار مازندران به روسیه، برای شناسایی محصولات استان به کشورهای همسایه و بازار هند هم فراهم شده‌است. در این بستر محصولات و نیز ظرفیت‌های اقتصادی و سیمای استان معرفی می‌شود. خوشبختانه معرفی استان به عنوان یک استان فعال و پویای اقتصادی انجام شده و از امروز به بعد وارد عملیاتی کردن اقدامات می‌شویم. در تاجیکستان هم شرکت توسعه صادراتی دایر شده‌است و در تلاش برای ساماندهی شرکت‌ها برای حضور در بازار کشورهای آسیای میانه هستیم. کشورهایی مثل غنا، نیجریه و ساحل عاج در غرب آفریقا را نیز هدف‌گذاری کردیم و در همایشی میزبان 6سفیر از کشورهای غرب آفریقا بودیم.

طرح نهضت ملی مسکن در مازندران چطور پیش می‌رود؟ احیای بافت فرسوده را در دستور کار دارید یا فقط ساخت شهرک‌های جدید را مدنظر قرار داده‌اید؟ 
از دیدگاه من وضعیت اجرای طرح نهضت ملی مسکن در برخی از شهرهای استان، چندان مطلوب نیست و تلاش شبانه‌روزی می‌طلبد. در مجموع حدود ۱۱۵ هزار متقاضی در استان صلاحیت اولیه برای بهره‌مندی از تسهیلات و خانه‌دار شدن در طرح نهضت ملی مسکن را کسب کرده‌اند و بیشترین میزان استقبال از طرح نهضت ملی مسکن مربوط به ساری، بابل و آمل بوده‌است. مازندران بافت‌های فرسوده زیادی دارد که درصورت شناسایی و رفع موانع، علاوه بر تامین زمین مورد نیاز در اجرای طرح نهضت ملی مسکن، می‌توان چهره شهر را نوسازی کرد.

چشم‌انداز آینده استان را چگونه ترسیم می‌کنید؟
رویکرد برنامه استانداری برای سال آینده تلفیقی از برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی است. بعد از عبور از مرحله بسترسازی برای توسعه استان و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان و رشد 7.8درصدی، می‌توان گفت حرکت نسبتا معقولی در استان برای معرفی ظرفیت‌ها شکل گرفته و به تعبیری قطار استان در مسیر درست و با سرعت مناسبی در حرکت است.
در سال جدید با توجه به آسیب‌های اجتماعی که مازندران متأسفانه در برخی از این آسیب‌های اجتماعی رتبه‌های بالا و در بعضی موارد رتبه نخست کشور را دارد، ازجمله طلاق، برنامه ویژه‌ای صورت خواهد گرفت و علاوه بر دنبال کردن برنامه‌های اقتصادی قبلی، آسیب‌های اجتماعی را نیز در اولویت خواهیم داشت تا پازل پیشرفت و ترقی استان
تکمیل شود.