واکسن موردنظر در دسترس نیست

مهتاب خسروشاهی

هرازگاهی، نوعی دارو اعم از سرم، کپسول، آمپول، واکسن و... در بازار جهانی کمیاب می‌شود و در ادامه نیز قیمت هرکدام از این اقلام کمیاب، سربه فلک می‌گذارد. بخشی از این شرایط ناشی از شیوع بعضی بیماری‌هاست؛ برای مثال کمبود آنتی‌بیوتیک‌ها در داروخانه‌ها به‌دلیل شیوع آنفلوآنزا. اما بخشی دیگر از این شرایط ناشی از عملکرد واسطه‌ها و درمواردی تغییر عملکرد تولیدکنندگان این داروهاست؛ مانند شرکت دارویی فایزر و دولت ایالات متحده که با تغییر عملکردشان، نگرانی‌هایی بابت دسترسی به واکسن کرونای رایگان یا ارزان‌قیمت ایجاد کرده‌اند.
به‌گفته شرکت دارویی فایزر، درصورتی که دولت ایالات متحده، واکسن‌های کرونای تولیدی این شرکت را خریداری نکند، قیمت هر دوز از واکسن‌های کرونای این شرکت از 110به 130دلار افزایش قیمت خواهد یافت. اما این شرکت امیدوار است باز هم واکسن کرونای رایگان در اختیار مردم قرار گیرد. مدیران شرکت دارویی فایزر اعلام کرده‌اند از زمانی که دولت ایالات متحده، خرید را متوقف کند، قیمت ویال واکسن کرونا برای بزرگسالان را تغییر خواهند داد که به‌نظر می‌رسد این زمان، ابتدای سال آینده میلادی یعنی 2023باشد. اما این شرکت امیدوار است افرادی که بیمه درمانی خصوصی داشته یا تحت پوشش برنامه‌های عمومی بهداشت- بیمه قرار دارند، بازهم بتوانند واکسن رایگان دریافت کنند. قانون مراقبت مقرون به‌صرفه، بیمه‌گران را ملزم به ارائه رایگان بسیاری از واکسن‌ها به بیمه گذاران می‌کند. البته به‌نظر می‌رسد شرکت فایزر در تلاش است تا براساس برنامه کمکی، به افرادی که تحت پوشش بیمه نیز نیستند، واکسن رایگان ارائه کند.
یکی از مشکلات افزایش قیمت واکسن کرونای فایزر، برای افرادی که باید این واکسن را خریداری کنند- تحت پوشش بیمه نیستند- افزایش قیمت 2 دوز این واکسن در مقایسه با واکسن آنفلوآنزای سالانه است. به‌گفته CVS Health - که یکی از بزرگ‌ترین داروخانه‌های زنجیره‌ای ایالات متحده را اداره می‌کند- بسته به نوع واکسن آنفلوآنزا، قیمت آن از 90تا 50دلار متغیر است.
آنجلا لوکین، داروساز مدیر اجرایی شرکت دارویی فایزر می‌گوید: «علت افزایش قیمت واکسن کرونا، افزایش هزینه‌ها برای تغییر واکسن کرونا به ویال‌های تک دوز و توزیع تجاری آن است. علاوه براینکه تلاش برای حفظ کیفیت واکسن‌ها را نیز نباید نادیده گرفت.» این داروساز می‌گوید:« سال گذشته، هر دوز، 19.5دلار آمریکا هزینه داشته است و بسته به وضعیت مالی هر کشور، 3 قیمت متفاوت در سطح جهانی دارد.» 
در ماه ژوئن سال‌جاری میلادی (2022)، شرکت فایزر اعلام کرد که دولت ایالات متحده، 105میلیون دوز اضافی را در قراردادی به مبلغ 30دلار برای هر ویال، از این شرکت خریداری خواهد کرد. اما دولت امکان خرید دوز بیشتر را نیز دارد؛ اما به‌نظر می‌رسد از خرید آن امتناع می‌کند. واکسن دوشات فایزر، در اواخر سال 2022میلادی معرفی شده و تزریق آن به رایج‌ترین واکسن برای تزریق در ایالات متحده تبدیل شد. علاوه براین به‌گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده (CDC)، بیش از 375میلیون دوز از واکسن اصلی‌ای که شرکت فایزر با شرکت آلمانی بیونتک (BioNTech) ساخته، در ایالات متحده توزیع شده است. این واکسن، سال گذشته میلادی مبلغی به ارزش 36.78میلیارد دلار درآمد برای شرکت فایزر به همراه داشته است؛ که به‌نظر می‌رسد امسال 32میلیارد دلار برای این شرکت به ارمغان خواهد آورد که البته پس از این پیک، فروش به سرعت کاهش خواهد یافت.
به‌گفته CDC، درحال حاضر بیش از 90درصد از جمعیت بزرگسال ایالات متحده یک دوز واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند و فقط نیمی از آنها دوز دوم تزریق کرده‌اند. به همین دلیل به‌نظر می‌رسد توقف خرید واکسن کرونا توسط دولت ایالات متحده و افزایش قیمت آن توسط شرکت فایزر، در دسترسی به واکسن کرونای رایگان در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای جهان اختلال ایجاد کند. این مسئله می‌تواند روند ابتلا به کرونا را کماکان نگران‌کننده توصیف کند؛ به‌ویژه اینکه به فصل سرما رسیده‌ایم.