چالش‌های زیست‌محیطی در فصل مهاجرت پرندگان

فصل مهاجرت پرندگان به‌زودی در کشور ما آغاز می‌شود اما حضور پرشمار این پرندگان با چالش‌های جدی مواجه است. برای نمونه، سالانه بسیاری از پرندگان مهاجر بر اثر برخورد با ساختمان‌های شیشه‌ای که منابع نوری مصنوعی و متعددی در کنار آنها وجود دارد، کشته می‌شوند.
به گزارش ایسنا، ۲۱مهر روز جهانی پرندگان مهاجر زمستانی است. علیرضا هاشمی، مدیرگروه انجمن پرنده‌شناسی و پرنده‌نگری طرلان در این‌باره گفت: برخی از پرندگان در روز و برخی نیز در شب مهاجرت می‌کنند. پرندگان در شب مسیر مهاجرت خود را براساس نورهایی مانند نور ستارگان تعیین می‌کنند اما آلودگی نوری بیش از حد این مسیریابی را دچار اختلال می‌کند. وی افزود: همین آلودگی‌های نوری در کنار ساختمان‌های شیشه‌ای می‌تواند موجب انعکاس تصویر آسمان در شیشه شود و پرندگان با شیشه‌ها برخورد می‌کنند و تلف می‌شوند، یعنی اگر ساختمان‌ها بازتاب نور و نمای شیشه‌ای یا براق داشته باشند معمولا پرندگانی که در شب مهاجرت می‌کنند چون تصویر آسمان را در آن می‌بینند و یا پرندگانی که در روز مهاجرت می‌کنند با دیدن تصویر آسمان و درخت در ساختمان‌ها با تصور اینکه در آسمان پرواز می‌کنند با ساختمان برخورد می‌کنند. این مسائل می‌توانند خیلی حادثه‌خیز باشند. مؤسس انجمن پرنده‌شناسی و پرنده‌نگری طرلان ادامه داد: درواقع بسیاری از آسمانخراش‌های دنیا به‌دلیل اینکه شرایط را برای محیط‌زیست و پرندگان مناسب نکردند، هرساله چند هزار پرنده را طعمه مرگ می‌کنند. وی ادامه داد: در بسیاری از مواقع نیز صنایع، چاله‌های نفتی، حوضچه‌های نفتی و مواد آلاینده دیگر را به‌صورت حوضچه روباز نگهداری می‌کنند و با تابش نور به این آلاینده‌ها سطح آنها براق می‌شود و پرندگان این حوضچه‌ها را به‌عنوان یک بستر آبی تلقی می‌کنند و در آنها فرود می‌آیند و اگر آلودگی محیطی شدید باشد و سریع بر آنها تأثیر بگذارد، بلافاصله تلف می‌شوند و اگر این حوضچه‌ها، دارای مواد نفتی باشند به‌دلیل چسبندگی بالای نفت بعد از فرود روی آن گرفتار می‌شوند.
به‌گفته هاشمی، علاوه بر آلودگی نوری که موجب تلف شدن پرندگان مهاجر می‌شود، آلودگی هوا، آلودگی آب و غذا و... نیز بر سلامتی پرندگان تأثیر می‌گذارد. ما در ایران چندان مطالعات عمیقی روی پرندگان نداشته‌ایم ولی به‌دلیل سیستم تنفسی خاص پرندگان، آلودگی هوا تأثیرات مخربی بر آنها می‌گذارد. وی در پایان تصریح کرد: برخی آلودگی‌ها در تغذیه پرندگان وجود دارد چراکه برخی فلزات سنگین وارد بدن آنها می‌شود و از بدن آنها دفع نمی‌شود بلکه روی هم انباشته می‌شوند و پرنده را به یکباره از پا درمی‌آورند حتی اگر پرندگان تلف نشوند، بر زادآوری آنها تأثیر منفی می‌گذارد و در نتیجه موجب کاهش جمعیت آنها می‌شود.