تغییر معادلات در بازار برنج

اخبار بازار برنج این روزها ضد‌و نقیض است؛ عمده‌فروش‌ها از کاهش 15درصدی قیمت انواع برنج در دو ماه اخیر خبر می‌دهند. رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی هفته گذشته در برنامه‌ای خبری اعلام کرد که قیمت برنج ایرانی بین ۱۰ تا ۱۵درصد کاهش پیدا کرده و برنج اعلای ایرانی از ۹۰ تا ۱۱۵هزار تومان در بازار موجود است. رضا کنگری، قیمت برنج پرمحصول برداشت جدید را نیز حدود ۴۰ الی ۴۵هزار تومان اعلام کرد اما به‌نظر می‌رسد تأخیر در اعلام نرخ خرید تضمینی برنج از سوی دولت معادلات قیمتی را در شمال تاحدودی تغییر داده است. این در حالی است که در خرده فروشی‌ها، دست‌کم آنهایی که بار جدید عرضه نکرده‌اند، کاهش قیمت برنج چندان محسوس نبوده است. مغازه‌داران می‌گویند بار جدید را کمی ارزان‌تر از سال قبل خریده‌اند اما خریدهای قبلی را با همان قیمت پیشین به فروش می‌رسانند که نسبت به تیر و مرداد تغییر زیادی نداشته است. به‌گفته فروشندگان، قیمت محصول برداشت امسال هم تا چند ماه آینده با رسیدن به زمان مناسب پخت افزایش می‌یابد و در مجموع کاهش قیمت چندانی را نمی‌توان برای این محصول انتظار داشت، اما خبر خوب این است که با توجه به افزایش تولید و عرضه بیشتر برنج‌های وارداتی، رشد قیمتی هم در کار نیست. این در حالی است که وعده دولت در زمینه اعلام نرخ خرید تضمینی برنج برداشت امسال، بازار برنج را بیش از پیش در ابهام فرو برده و گفته می‌شود شمار معاملات برنج در شمال کشور به کمترین حد خود رسیده است.

کشاورزان منتظر اعلام نرخ تضمینی
نایب‌رئیس انجمن برنج روز گذشته با اشاره به اینکه قیمت برنج با هفته‌های قبل تفاوتی نداشته است، گفت: شالیکاران و کارخانه‌های شالیکوبی منتظر اعلام نرخ خرید تضمینی هستند. احمد اشراقی، از اتمام برداشت کشت اول محصول در استان‌های شمالی و برآورد‌ رشد ۱۰ تا ۲۰درصدی تولید نسبت به سال قبل خبر داد و افزود: با توجه به شرایط جوی و کاهش ضایعات تولید نسبت به سال قبل، پیش‌بینی می‌شود که تولید امسال به ۲میلیون‌و۲۰۰ تا ۲میلیون‌و۳۰۰ هزارتن برسد. افزایش 20درصدی تولید، لغو ممنوعیت فصلی واردات و البته کاهش تقاضا و دپوی محصول سال قبل در انبارهای فروشندگان، فاکتورهایی است که بعد از یک‌سال آشفتگی، بازار برنج امسال را در 2ماه اخیر به آرامشی نسبی رسانده و قیمت‌ها را کاهش داده است. با این حال نارضایتی کشاورزان از افت قیمت باعث رکود در معاملات برنج در شمال کشور شده و دست‌کم در برخی از ارقام برنج، خرید و فروش به حداقل رسیده است.

کاهش خروج برنج از شهرهای شمالی
رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل در این زمینه با بیان اینکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای تمایلی برای خرید و دپو برنج‌های پرمحصول، طارم و هاشمی از خود نشان نمی‌دهند، گفت: متقاضی خرید برنج از شهرستان‌ها کاهش پیدا کرده و درحالی‌که در مدت مشابه سال‌های گذشته 30 تا 40درصد برنج به‌دست آمده از شهرهای شمالی خارج می‌شد، امسال کمتر از 10درصد محصول از شهرهای شمالی خارج شده است. به‌گفته حسن تقی‌زاده، با توجه به مقاومت کشاورزان برای فروش برنج‌های طارم و هاشمی تمایل برای خرید برنج‌های پرمحصول مانند فرج، ندا و شیرودی از سوی سرمایه‌گذاران در شهرهای شمالی افزایش پیدا کرده و این افراد به‌دلیل پایین بودن نرخ این ارقام اقدام به خرید و دپوی آنها می‌کنند؛ اقدامی که به رشد قیمت برنج‌های پرمحصول منجر شده است. وی با اشاره به افزایش نرخ برنج‌های پرمحصول در بنکداری‌های شمال کشور، افزود: شیرودی از کیلویی 37هزار تومان به کیلویی 45هزار تومان رسیده است به‌عبارتی می‌توان گفت نرخ انواع برنج‌های پرمحصول حدود 20 تا 30درصد افزایش قیمت داشته است. تقی‌زاده از کاهش بیشتر قیمت برنج با برداشت ارقامی مثل دم‌سیاه گرگان در هفته‌های آینده خبر داد و افزود: موجودی برنج فراوان است و محصول کشت دوم از ماه 8وارد بازار خواهد شد، در نتیجه پیش‌بینی افزایش قیمت‌ بالاتر از این مطرح نیست چراکه قیمت‌ها هم‌اکنون بالا هست. وی بالاترین قیمت ارقام عطری و باکیفیت مثل طارم را در بنکداری کیلویی 90هزار تومان اعلام کرد که در چنین شرایطی حداکثر قیمت برای مصرف‌کننده باید کیلویی 100هزار تومان باشد. این در حالی است که دولت به‌صورت شفاهی قیمت تضمینی برنج را حداکثر کیلویی 85هزار تومان اعلام کرده و این باعث شده فروشگاه‌ها رغبتی برای خرید برنج از خود نشان ندهند، چراکه با قیمت کیلویی 90هزار تومان بنکداری، فروش برنج با قیمت 85هزار تومان برای آنها زیانبار خواهد بود.