به‌کارگیری مجدد ایثارگران بازنشسته

به استناد قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان، مصوب اردیبهشت‌ماه سال۱۳۹۵ و قانون اصلاح قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان مصوب ۶شهریور ماه۱۳۹۷ مجلس شورای اسلامی به کارگیری افرادی که در اجرای قوانین و مقررات مربوطه، بازنشسته‌ یا بازخرید شده باشند، در دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و کلیه دستگاه‌هایی که به‌نحوی از انحا از بودجه عمومی کل کشور استفاده می‌کنند، ممنوع است. برابر تبصره۲ ماده‌ واحده قانون ممنوعیت به‌ کارگیری بازنشستگان، دستگاه‌های موضوع این قانون درصورت لزوم می‌توانند از خدمات بازنشستگان متخصص با مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر به‌صورت پاره‌وقت یا ساعتی استفاده کنند. حداکثر ساعت مجاز برای استفاده از بازنشستگان یک‌سوم ساعات اداری کارمندان رسمی است و حق‌الزحمه این افراد متناسب با ساعت کاری آنها حداکثر معادل یک‌سوم کارمندان رسمی همان شغل تعیین و پرداخت می‌شود. در این حکم تفاوتی بین عموم افراد و ایثارگران وجود ندارد و دستگاه‌های اجرایی درصورت نیاز می‌توانند از این حکم برای به کارگیری بازنشستگان ایثارگر و غیرایثارگر استفاده کنند.  لکن برخی از ایثارگران در قوانین و مقررات از ممنوعیت به‌کارگیری مستثنی شده‌اند.
برابر تبصره ‌یک ماده واحده قانون اصلاح قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان، جانبازان بالای ۵۰درصد، آزادگان بالای ۳سال اسارت و فرزندان شهدا از این ممنوعیت مستثنی شده‌اند و دستگاه‌های اجرایی مجازند پس از بازنشستگی، آنان را مجددا به‌کار گیرند. به‌کارگیری آنان حسب نیاز دستگاه اجرایی و توافق با ایثارگر، می‌تواند به‌صورت ساعتی، پاره‌وقت و تمام‌وقت باشد. درصورتی که دستگاه اجرایی از ایثارگر استثنا شده از قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان به‌صورت تمام‌وقت استفاده کند، پرداخت حقوق و مزایای آنان همانند کارکنان رسمی همان شغل به‌صورت کامل پرداخت خواهد شد و این پرداختی ارتباطی به دریافت حقوق بازنشستگی ایثارگر ندارد. رأی صادره هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری به تاریخ نهم شهریور ماه۱۴۰۱ موید این موضوع است. خلاصه رأی این است که دستگاه اجرایی می‌تواند بدون لغو مستمری بازنشستگی با مشمولین تبصره ‌یک ماده واحده قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان همانند شاغلان مشابه در همان دستگاه قرارداد منعقد کند.
نکته دیگری که در به‌کارگیری مجدد ایثارگران مستثنی شده از قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان وجود دارد، این است که اگر آنان شرایط سنی برای بازنشستگی مجدد در آن صندوق به جهت ضوابط و مقررات آن صندوق را داشته باشند، برابر بند ح ماده۸۸ قانون برنامه ششم توسعه، درصورتی که دریافتی آنان مشمول صندوق تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی دیگری گردد، بازنشستگی آنان در هر صندوق به‌صورت مستقل انجام می‌گیرد و با تحقق بازنشستگی این افراد در 2 صندوق از مستمری بازنشستگی هر دو صندوق بهره‌مند خواهند شد. با این فرض ایثارگران می‌توانند با هر رابطه استخدامی، تقاضای پرداخت کسورات بازنشستگی خود را درصورتی که در بازنشستگی اول عضو صندوق تامین اجتماعی نبوده، به صندوق تامین اجتماعی داشته باشند، تا بتوانند از 2 پرداختی به‌عنوان حقوق بازنشستگی برخوردار شوند. بنابراین، ممنوعیت دریافتی 2مستمری یا حقوق بازنشستگی هم شامل این ایثارگران نخواهد بود.