مرضیه قاسمی| کرمانشاه- خبرنگار:
پوشاک بارزترین سمبل فرهنگی و مهمترین مظهر قومی و نشانه فرهنگی است. آنچه امروزه دررابطه با سنت های بومی و اصیل ضروری است احیای لباسهای محلی و ترویج این لباسها برای استفاده زنان و مردان در جوامع مختلف است. طرح استفاده از پوشش محلی در ادارات از طرحهای جالب و درخور تحسین وزارت فرهنگ و ارشاد است، اما تا چه حد این طرح بتواند موفق عمل کند شاید جای کار داشته باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سفرش به کرمانشاه گفت: بانوان استانهای هرمزگان، کردستان، کرمانشاه، آذربایجانهای غربی و شرقی، مازندران، سیستان و بلوچستان و دیگر نقاط ایران می توانند با لباس های محلی خود در مدارس، ادارات و دانشگاه ها حاضر شوند.
حرمت لباس محلی حفظ شود
یکی از شهروندان در این زمینه به همشهری میگوید: اگر زنان بخواهند از این لباس استفاده کنند باید تغییراتی در بخشنامههای فعلی ادارات درباره پوشش داده شود تا آنها بتوانند این لباسها را در محل کار بپوشند.
«مریم الماسی» می افزاید: زنان کرمانشاهی از این لباس ها در میهمانیها استفاده میکنند. این لباس سرشار از رنگ و زرق و برق است و اگر قرار است به ترکیب لباس، جنس پارچهها و رنگشان دست زده نشود، میتوان از آنها در ادارهها استفاده کرد، در غیراین صورت بهتر است برای میهمانیها از آن استفاده شود. وی با اشاره به حفظ حرمت لباس بیان می کند: امیدوارم به مرور زمان ترکیب زیبای لباس کردی زنان به بهانه رفتن به ادارات تغییر نکند و حرمتش حفظ شود، چرا که این احتمال وجود دارد به دلیل اعمال محدودیت هایی ترکیب و فرم لباس کردی تغییر کند و پوشیدن لباسی شبیه به لباس کردی در ادارات باب شود.
بیگانگی زنان کرمانشاه با پوشش کردی
یکی دیگر از شهروندان با اشاره به بیگانگی مردم کرمانشاه طی این سالها نسبت به پوشیدن لباس کردی، می گوید: هرچند دیگر بسیاری از اهالی شهر کرمانشاه در کوچه و خیابان لباس محلی نمیپوشند اما در محلههای قدیمیتر شهر همچنان لباسهای کردی رونق دارد و زنان بالباسهایی به رنگهای شاد در کوچه و خیابانها میگردند. اما اغلب زنان کرمانشاهی رغبتی برای این نوع پوشش ندارند. «زهره نجاتی» می افزاید: یکی از دلایلی که زنان در شهر کرمانشاه نسبت به پوشیدن لباس کردی در مکان های عمومی بی علاقه هستند این است که این فرهنگ در بین زنان جا نیفتاد و زنان اطلاعی از ارزش های مفید این فرهنگ ندارند. همچنین برخی از آنها بیشتر در معرض فرهنگ های بیگانه هستند و هجوم این فرهنگ باعث کم رنگ شدن فرهنگ اصیل پوشش کردی شده است.
امنیت زنان با پوشش کردی حفظ شود
یکی دیگر از شهروندان می گوید: در این زمینه نظر مخالفی دارم، چرا که ادارات جای پوشش محلی نیست و همه باید پوشش ملی را رعایت کنند. «زهرا. م» که مدیر روابط عمومی یکی از ادارات کرمانشاه است، ادامه می دهد: درست است که پوشش محلی در حفظ فرهنگ یک منطقه اهمیت دارد، اما هر چیزی باید سر جایش قرار بگیرد. در کشورهای دیگر نیز زنان با لباس ملی آن کشور سر کار می روند و قانون برای همه باید یکسان باشد. وی اضافه می کند: اما با حضور با پوشش محلی در فضاهای عمومی مشکلی ندارم، به شرط آنکه این فرهنگ به مرور نهادینه و امنیت زنان با این پوشش حفظ شود.
در پاوه مردم پوشش محلی را حفظ کرده اند
یکی از شهروندان پاوهای نیز در این زمینه به همشهری می گوید: مادرم30 سال کارمند اداره بهزیستی بود، یک بار هم با لباس رسمی سر کار نرفت. «کوثر فخری» می افزاید: قبل از انقلاب اسلامی مردم مجبور بودند با اونیفرم های مخصوص سر کار بروند، اما الان بستگی به خود افراد دارد، یعنی می توانند امروز با لباس کردی سرکار بروند و فردا با مانتو وشلوار و لباس رسمی بروند و تا به امروز هیچ مشکلی پیش نیامده است. در این زمینه حق انتخاب با خود افراد است. آقایان در مجموع با لباس کردی به سر کار می روند؛ مگر اینکه بومی نباشند، کواپانتو لباس خصوص کردهاست که با آن سر کار می روند. وی که خبرنگار محلی شهرستان پاوه و ساکن روستای خانقاه است با اشاره به وضعیت پوشش زنان پاوه در مکان های عمومی اظهار می کند: زنها هم با پوشش محلی سر کار می روند، ولی نه هر لباسی مثل پوشش مجالس عروسی و یا خیابان و بازار بلکه یک لباس فرم ساده بدون زرق و برق و جذابیت که معمولا رنگ های تیره تری را استفاده می کنند و با این تفاوت که روسری نمی پوشند و باید مقنعه بپوشند.
البته اجباری نیست، بلکه عرف جامعه باعث شده است که زنان روی لباس محلی خود مقنعه بپوشند و این نوع پوشش در پاوه جا افتاده و مشکلی تا الان پیش نیامده است. اگر نوع پوشش از طرف نهادهای دولتی اجباری شده اما باید حجاب رعایت شود. فخری می افزاید: بعد از انقلاب اسلامی از طرف نهادهای رسمی این اجازه به مردم داده شد که با پوشش محلی به سر کار بروند و همین هم باعث شده که پوشش محلی کردی که قدمت چند هزارساله دارد بین مردم حفظ شود و خود این فرهنگ اصیل ظرفیتهای زیادی برای گردشگری در منطقه دارد. وقتی گردشگران از مناطق دیگر برای بازدید به پاوه و اورامانات می آیند و می بینند که مردم با همین پوشش محلی در ادارات حاضر می شوند و در خیابانها و بازارها افراد با پوشش محلی تردد می کنند برای آنها این موضوع بسیار جذاب است و یکی از ظرفیتهای اورامانات برای جذب گردشگران همین پوشش زیبای محلی است و گردشگران بیشتر برای دیدن این پوشش به این مناطق می آیند.
زن ها در جوانرود با مانتو و چادر سرکار می روند
مدیر روابط عمومی فرمانداری جوانرود نیز در این زمینه به همشهری می گوید: در جوانرود اغلب زن ها با چادر یا مانتو و شلوار سر کار می روند، ولی مردها همه با لباس محلی سرکار حاضر میشوند. «مصطفی اعتمادی» می افزاید: اما این به معنای اجباری بودن نیست، بلکه خود زنان با توجه به شرایط جوانرود وعرفی که حاکم است تصمیم گرفته اند که با لباس رسمی سرکار بروند، اما در خیابان و بازار، بیشترشان لباس محلی می پوشند و فقط افراد غیر بومی هستند که لباس غیر محلی می پوشند.
به رسمیت شناختن حق پوشیدن لباس محلی، کار خوبی است
«علیرضا قاسمی» جامعهشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد کرمانشاه با اشاره به اقدام خوب وزارت ارشاد به همشهری می گوید: در کشوری که مردم دارای قومیت ها و فرهنگ های مختلفی هستند که پوشش های گوناگونی دارند، وقتی این حق را وزارتخانهای به رسمیت بشناسد، یک قدم روبه جلو و مثبت است که برای همبستگی اجتماعی، ماندگاری سنت ها و ارزش ها مفید است و این کار انعکاس خوبی دارد. قاسمی ادامه می دهد: سنت از 2 جنبه پررنگ و با ارزش می شود. یکی پوشش اقلیت ها و بانوان در این اقلیت هاست که معمولا محدودیتهایی در این زمینه بوده است .وقتی ادارهای در شهری اجازه پوشش محلی را به بانوان می دهد، فرهنگ آن شهر نمود پیدا می کند و فرهنگ آن جامعه اصالت خودش را نشان خواهد داد و تعلق خاطری هم در این زمینه پیدا می شود. بسیاری هم شاید انگیزه ای داشته باشند برای استفاده از پوششان در محیط های بیرونی و این پوشش در کل آن منطقه نهادینه می شود؛ این اقدام خوبی است که باید از آن استقبال کرد. قاسمی با بیان اینکه دولت باید از این طرح حمایت کند، اظهار می کند: صرف اینکه وزارتخانهای بحثی را مطرح کند نباید اکتفا کرد، بلکه این مسئله باید پشتوانه بیشتری داشته باشد . نهادهای دیگر و دولت باید با بخشنامهای از آن رویکرد پشتیبانی کنند وبه آن رسمیت بیشتری بدهند. در حال حاضر مسئله در حد انتزاعی و کلی مطرح شده است تا تحقق عملی و واقعی آن، مراحلی باید طی شود، شاید هم چالش هایی به دنبال داشته باشد که امید میرود که دولت با هماهنگی و شرایط لازم زمینه اعلام رسمی آن را فراهم کند.
لباس کردی رسمی شد
در جوانرود اغلب زن ها با چادر یا مانتو و شلوار سر کار می روند ولی مردها همه با لباس محلی سرکار حاضر میشوند
در همینه زمینه :