گزارش
مردم‌سالاری جای کابینه‌سالاری
در حالی برخی دولت‌های گذشته روابط شخصی و دوستانه را خطوط قرمز خود اعلام می‌کردند که دولت سیزدهم تنها مردم و اعتماد مردمی را خط قرمز می‌داند
صفیه رضایی -روزنامه‌نگار
دولت سیزدهم در یک‌سالگی حضور خود نشان داد که عزم واقعی برای پیگیری امور مردم و اجرای صحیح قانون را دارد. در واقع مواضع و اظهارات رئیسی در زمان تبلیغات انتخاباتی بیش از هر چیزی بر اجرای عدالت و پرهیز از ترسیم خطوط قرمز دولتی تأکید داشت و همین امر باعث شد که مردم بعد از 8 سال نسبت به بازگشت عدالت در دستگاه اجرایی کشور امیدوار شوند. وی در جریان رقابت‌های انتخاباتی مهم‌ترین رقیب خود را فساد عنوان کرد و بر مبارزه با این پدیده نامبارک که امید و اعتماد مردم را هدف قرار داده، تأکید کرد. شاید به روال گذشته برخی انتظار داشتند وعده مبارزه با فساد در حد شعارهای انتخاباتی بماند و کم‌کم به فراموشی سپرده شود، با این حال اقدامات رئیسی نشان داد که عزم دولت سیزدهم در مبارزه با فساد کاملا جدی است و رئیسی مبارزه با فساد را از همان ابتدای کار آغاز کرده است. همچنین وی بارها اعلام کرده است که خط قرمز دولت سیزدهم، اعتماد مردم است و البته که در دولت مردمی باید هم مردم در اولویت باشند. رئیسی بارها نیز تأکید کرده است که «دولت خط قرمز گروهی و وابستگی به افراد ندارد همانطور که در قوه قضاییه خط قرمز نداشته‌ام. ضمن اینکه این دولت بر عملکرد تک تک مجموعه خود نظارت می‌کند و با مشاهده هرگونه تخطی از قانون و تضییع حقوق مردم و ضعف عملکرد، همکاری با آنها را قطع خواهد کرد.» اگر این موضع‌گیری رئیس دولت مردمی را در قیاس با برخی دولت‌های قبل درنظر داشته باشیم خواهیم دید که چگونه در دولت‌های نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم خطوط قرمزها چیزهای دیگری بوده است!
شعارهای وارونه
یکی از موارد و موضع‌گیری‌ها درباره خطوط قرمز روسای جمهوری که مردم به‌خوبی به‌یاد دارند، به دولت‌های نهم و دهم برمی‌گردد که رئیس وقت آن از تعیین خطوط قرمز در دولت خود استفاده کرد. محمود احمدی‌نژاد در ماجرای بررسی اتهامات اقتصادی معاون اول خود، گفته بود:«کابینه خط قرمز است که اگر بخواهند به آن دست‌اندازی کنند، دیگر من باید وظیفه قانونی خود را انجام دهم و این حتما به کشور آسیب می‌زند.» این اظهارات البته در آن زمان با واکنش افکار عمومی مواجه شد؛ چرا که رئیس‌جمهوری که داعیه عدالت‌محوری داشت برخلاف شعارها و ادعاهای خود عمل می‌کرد. بعدها خودزنی او برای مشایی و دفاع از بقایی و غائله‌ای که به راه انداختند نیز نشان داد که رئیس دولت‌های نهم و دهم به‌رغم آنچه ادعا می‌کند خط قرمزش دوستان و کابینه‌اش هستند. ماجرای قهر و توهین او نیز یادآور زیر پا گذاشتن حرمت‌هایی است که باید خطوط قرمز می‌شد اما از نظر او خط قرمز نبود!
خطوط قرمز خانوادگی!
حسن روحانی هم با اینکه سال92 در مجلس اعلام کرد «خط قرمز من و شما با همه وزرای ما امانتداری در بیت‌المال، رعایت رهنمودهای رهبری، حراست از عزت کشور و صیانت از حقوق مسلم ایران و پایداری از اخلاق و احکام نورانی اسلام است و هر کس از این خط قرمز عبور کند جایی در حلقه خدمتگزاران این دولت نخواهد داشت» در جریان احضار وزیر وقت ارتباطات و درباره پهنای باند، روحانی در دفاعی تمام قد از وزیرش گفت: «کسی را برای پهنای باند محاکمه نمی‌کنند، اگر می‌خواهید کسی را محاکمه کنید من را محاکمه کنید.» این اظهارات روحانی درحالی گفته شد که وی بارها عنوان کرده بود که نباید کسانی که با لحن نادرست علیه دولت سخن می‌گویند مصونیت داشته باشند. در مصاحبه‌ای که به تازگی در قالب کتاب «بدون دود و آتش و خون» منتشر شده باز هم در آنجا از این وزیر دفاع کرده و گفته کار شورای نگهبان در رد صلاحیت وی با قید اینکه سن و سالش 2 ماه کم است، غیرقانونی است.» سخنان روحانی در جمع مردم یزد در واکنش به دستگیری برادرش به اتهام فساد و گرفتن رشوه و دفاع همیشگی از وزیر نفت با وجود پرونده‌هایی همچون کرسنت از خطوط قرمز ترسیم شده در ۸سال ریاست جمهوری روحانی است که مردم به خوبی به یاد دارند. طفره رفتن در حذف یارانه ثروتمندان و سرکار گذاشتن مجلس و مردم نیز یکی از کارهایی بود که روحانی در همان مسیر خطوط قرمزش انجام داد چرا که دولت گذشته هیچ‌گاه نمی‌خواست پایگاهش را از دست بدهد تا از میزان رأی در انتخابات به نفعش کم شود. محمدحسن قدیری‌ابیانه، بعدها پس از دستگیری فریدون نیز گفته بود که آقای روحانی برخورد با حسین فریدون را خط قرمز عنوان کرده بود. مالک شریعتی، نماینده مردم تهران نیز گفته بود که روحانی مثل احمدی‌نژاد کابینه‌اش را خط قرمز می‌داند.
دولت مردم‌محور
با این حال، رئیسی رویکرد متفاوتی را در این زمینه در پیش گرفت. تا جایی که اتفاقات یک سال اخیر در دولت سیزدهم نشان داده است که رئیسی گام در مسیر واقعی مردمی بودن گذاشته است. مردمی که در سال‌های گذشته بارها مشاهده کرده بودند که رئیس‌جمهور‌شان برای دفاع از منسوبین خود خطوط قرمز مشخصی را طراحی کرده و نسبت به هرگونه اظهارنظر درباره تخلفات اعضای کابینه و نزدیکان دولت واکنش‌های تندی نشان داده بودند؛ می‌دیدند که او کمترین تخلف در کابینه خود را بر نمی‌تابد.
این رویکرد نشان‌دهنده این است که دولت سیزدهم علاوه بر حساسیت و تأکید بر لزوم مراقبت درون‌زا در قوه مجریه خود را در معرض نظارت دستگاه قضا هم قرار داده است. مسلم صالحی، نماینده مجلس در این زمینه گفته است که برخورد با مدیران ناکارآمد از اولویت مهم دولت سیزدهم است و رئیسی بارها بر این موضوع تأکید کرده و آن را از خطوط قرمز دولت شمرده است. صراحت بیان رئیسی در تعیین خطوط قرمز البته به کامیابی سیاست‌های داخلی و خارجی نیز می‌انجامد؛ چرا که جای چانه زدن را نیز می‌گیرد.
در همینه زمینه :
