معلم‌های بازنشسته چگونه «رتبه‌بندی» می‌شوند؟

مرضیه موسوی - روزنامه‌نگار

بیش از 10سال از زمزمه مطالبه رتبه‌بندی معلمان از طرف جامعه فرهنگیان می‌گذرد؛ دانش‌آموزانی که در آن زمان تازه کلاس اول ابتدایی را شروع کرده بودند، حالا دیگر فارغ‌التحصیل شده و راهی بازار کار یا دانشگاه شده‌اند. راه دور و درازی که طرح رتبه‌بندی معلمان آغاز کرده هنوز به ایستگاه آخر نرسیده و پیچ و خم‌های زیادی برای رسیدن به وضعیت پایدار و ثابت این طرح ملی باقی مانده است. رفت‌وآمدهای طرح رتبه‌بندی به مجلس و کمیسیون‌های تخصصی همچنان ادامه خواهد داشت. با این حال مهم‌ترین قدم یعنی تصویب طرح رتبه‌بندی و نخستین قدم برای اجرای آن برداشته شده است. عضو کمیسیون آموزش و پژوهش مجلس، به ابهاماتی درباره اجرای این طرح برای معلمان در شرف بازنشستگی پاسخ می‌دهد.

طرح رتبه‌بندی معلمان بعد از حرف و حدیث‌ها و چکش‌کاری‌های فراوان بالاخره اجرایی شد. طبق این طرح، معلمان با توجه به سوابق و عملکردشان در 5گروه رتبه‌بندی می‌شوند و با توجه به امتیازی که در این رتبه‌بندی‌ها کسب می‌کنند، مشمول افزایش حقوق می‌شوند. این طرح از شهریور امسال آغاز شده و در نخستین روزهای اجرای طرح رتبه‌بندی، ابهاماتی درباره چند و چون پرداخت حقوق بازنشستگی فرهنگیان مطرح است. سؤال مهم اینکه فرهنگیانی که در شرف بازنشستگی هستند یا در چند ماه گذشته بازنشسته شده بودند، تکلیفشان با طرح رتبه‌بندی چیست؟ آیا میزان حقوق بازنشستگی آنها با احتساب رتبه‌بندی صورت می‌گیرد؟ محمدرضا احمدی، عضو کمیسیون آموزش و پژوهش مجلس شورای اسلامی در این‌باره می‌گوید: «در قانون بودجه 1401، تمام فرهنگیانی که از 31شهریور 1400به بعد در خدمت آموزش و پرورش بوده‌اند، مشمول قانون رتبه‌بندی می‌شوند؛ یعنی حتی اگر فردی در اول مهر 1400بازنشسته شده، ابتدا در طرح رتبه‌بندی امتیاز او مشخص می‌شود و حقوق بازنشستگی او هم طبق همین قانون، براساس رتبه‌بندی اعلام‌شده پرداخت می‌شود.» طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش هنوز تعداد دقیق فرهنگیانی که امسال به جمع بازنشسته‌ها اضافه می‌شوند، مشخص نشده است. با این حال طبق قانون یادشده، همه معلمانی که بعد از تاریخ 31شهریور 1400عضو خانواده بزرگ فرهنگیان بودند، شامل این قانون می‌شوند و می‌توانند از مزایا و مواهب این طرح برخوردار شوند.

بودجه‌ها تعیین شده
مصوبه مجلس به آموزش و پرورش اعلام شده و براساس نیازسنجی‌های انجام شده، قانون بودجه‌ای برای اجرای این طرح درنظر گرفته است. به‌گفته نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی، قانون در سال 1400هم بودجه‌ای برای اجرای طرح رتبه‌بندی اختصاص داده بود. احمدی به همشهری می‌گوید: «طبق قانون بودجه 1400، برای اجرای دستورالعمل رتبه‌بندی معلمان از طرف آموزش و پرورش، 12هزار میلیارد و 500میلیون تومان بودجه درنظر گرفته شده بود. در بودجه 1401هم مبلغ 25همت برای این طرح پیش‌بینی شده است.» او درباره تحقق بودجه‌های تعیین شده می‌گوید: «این بودجه‌ها در مجلس تعریف و تخصیص داده شده است. اینکه امسال چقدر از این بودجه صرف خواهد شد و نوع پرداخت این مبالغ چگونه خواهد بود ؟ موضوعی است که باید در دستورالعمل آموزش و پرورش مشخص شود. با این حال مرداد امسال تا قبل از مشخص شدن وضعیت طرح رتبه‌بندی، با فشاری که مجلس به وزارتخانه آموزش و پرورش وارد کرد، یک‌میلیون و 500هزار تومان برای هر معلم به‌صورت علی‌الحساب واریز شد. البته تعدادی از فرهنگیان عزیز از این واریز جامانده‌اند که آموزش و پرورش موظف است این مبلغ را برای آنها هم واریز کند.» همچنین مابه‌التفاوت حقوق معلمان قبل و بعد از اجرای طرح رتبه‌بندی باید از طریق آموزش و پرورش مشخص و به‌حساب آنها واریز شود؛ این پرداختی شامل حال بازنشستگانی که مشمول طرح رتبه‌بندی می‌شوند هم هست.

حذف معلمان مهرآفرین
اجرای طرح رتبه‌بندی در ابتدای مسیر خود کم و کاستی‌هایی هم دارد که باعث تذکر به وزیر آموزش و پرورش در نطق‌های پیش از شروع مجلس شد. جاماندن گروهی از معلمان از اجرای طرح رتبه‌بندی و اجرای سلیقه‌ای این طرح، موضوعی بود که صدای برخی نماینده‌ها و اعضای کمیسیون آموزش را درآورد. احمدی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون آموزش می‌گوید: «وزیر، معلمان طرح مهرآفرینان را حذف کرد. از طرفی باید معلم‌های طرح امین و معلم‌های قرآن‌آموز هم به این طرح اضافه شوند. کم و کاستی‌های ضروری برای بازنگری در طرح توسط نمایندگان تهیه و از طریق نامه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی رسیده است تا به این موضوعات در هیأت دولت رسیدگی شود. از طرفی از وزیر آموزش و پرورش انتظار داریم تا سریع‌تر دستورالعمل طرح رتبه‌بندی را آماده کند تا جزئیات اجرای آن مشخص شود.» او اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان با وجود همه این کاستی‌ها را، مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است معلمان در این شرایط با انگیزه و با دستی پر به کلاس‌های درس روانه می‌شوند و دانش‌آموزان هم از این مسئله منتفع خواهند شد. استفاده از کل ظرفیت خانواده فرهنگیان برای حل کردن مشکل کسری معلم، از دیگر اقداماتی است که به‌گفته این نماینده مجلس، انتظار می‌رود به‌زودی در دستور کار آموزش و پرورش قرار بگیرد؛ از برون‌سپاری آموزش و تدریس گرفته تا معلم‌های حق‌التدریسی و مدارس خصوصی و... که می‌توانند همگی از طریق آزمون مورد ارزیابی قرار بگیرند و به کمک سیستم آموزشی کشور بیایند.