رقابت یک میلیون خودرو برسر جای پارک
مشکل دیرینه سومین کلانشهر کشور روز به روز بزرگتر میشود
ناهید شفیعی| اصفهان- خبرنگار:
پیدا کردن جای پارک در اصفهان این روزها به یک کشمکش شبانهروزی میان شهروندان تبدیل شده است. هنوز آفتاب بالا نیامده که رقابت بر سر جای پارک در شهر آغاز میشود. طولی نمیکشد که دو طرف خیابانها پر از خودروهایی میشود که پشت سر هم صف کشیدهاند و تا آخر روز از جایشان تکان نمیخورند. برای رانندگانی که قصد یک توقف چند ساعته و حتی چند دقیقهای در کنار خیابان را دارند نیز چارهای جز پارک دوبل و گاهی سوبل! باقی نمیماند. این رقابت، شبها به کوچهها و محلهها کشیده میشود و قوانین نانوشتهای برای تصاحب جای پارک در نزدیک خانهها جریان دارد؛ مانند این تصور اشتباه که برخی شهروندان پای دیوار خانههایشان را پارکینگ اختصاصی خود میدانند و از آن به دقت مراقبت میکنند یا کسبهای که با قرار دادن موانع، از پارک دیگرخودروها روبهروی مغازههایشان جلوگیری میکنند، در حالی که قانون میگوید: معابر شهر، متعلق به کسی نیست و نباید از آن استفاده اختصاصی کرد.
مشکل دیرینه کلانشهر میلیونی اصفهان
کمبود پارکینگ در کلانشهر اصفهان، مشکل دیرینهای است که از گذشته تاکنون مطرح بوده و راهکارهای متفاوتی برای حل این موضوع اجرا شده از جمله نهضت پارکینگسازی در دهه 80 که دست مدیران شهری را برای گله از شهروندان در استفاده نکردن از پارکینگهای عمومی باز میگذاشت. اما این روزها و با کاهش تعداد پروژههای عمرانی شهر، چراغ نهضت پارکینگسازی نیز کمسوتر شده و مدیران شهری بر این باورند که چون آمار خودروهای شخصی در شهر بیش از ظرفیت اصفهان است، به جای افزایش زیرساختهای حمل و نقل در شهر از جمله ساخت خیابانهای جدید و پارکینگهای بیشتر، بهتر است شهروندان را به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی یعنی مترو، اتوبوس و تاکسی تشویق کرد.
اما حقیقت آن است که کمبود پارکینگ در دهه 90 به یکی از چالشهای جدی اصفهان تبدیل شده است. هر روز هزاران راننده خودروهای شخصی و حتی عمومی، بهدنبال جای پارک در خیابانها سرگردان میشوند و دستآخر یا از خیر پارک کردن میگذرند یا با تن دادن به پارک دوبل، خطر جریمه شدن را به جان میخرند و کلاف ترافیک خیابانها را پیچیدهتر میکنند. بر اساس آمار رسمی بیش از یک میلیون خودروی سواری در شهر 20 هزار هکتاری اصفهان با 2 میلیون نفر جمعیت، رفت و آمد میکنند، در حالی که نزدیک به 100 پارکینگ عمومی در شهر اصفهان وجود دارد.
حاشیه خیابانها و کوچهها در تصاحب کسبه
از آنجا که برخی کارشناسان، جانمایی نامناسب و دور از دسترس بودن پارکینگهای عمومی را دلیل اصلی بدون استفاده ماندن سرمایهگذاریهای کلان در این بخش میدانند، کنار خیابان همچنان عنوان نخستین و پرطرفدارترین گزینه برای پارک خودروها را یدک میکشد. اما استفاده از این توقفگاهها نیز چندان بدون دردسر نیست؛ چراکه مدتهاست حاشیه خیابانها و کوچههای شهر اصفهان به تصاحب کسبه درآمده است. رئیس حمل و نقل دانشگاه اصفهان با اشاره به نیاز شهر به پارکینگ میگوید: متأسفانه در شهرهای بزرگ و به ویژه اصفهان مطالعات لازم برای ساخت پارکینگ انجام نمیشود و احداث پارکینگها با در نظر گرفتن مزایا برای افراد خاص در دستور کار قرار میگیرد. «غلامرضا شیران» میافزاید: واکنش پلیس راهور در زمینه برخورد با پارک خودروها در حاشیه خیابانهای شهر خوب بوده اما کافی نبوده است.
وی با انتقاد از نداشتن بهرهوری پارکینگ پاساژها و مراکز تجاری خصوصی ادامه میدهد: مجوز تاسیس مراکز تجاری و پاساژها با پارکینگ صادر میشود، در حالی که پارکینگ بیشتر این مراکز فقط برای استفاده خصوصی کسبه استفاده میشود.
نیاز شهر به افزایش و استانداردسازی پارکینگها
«ابوالفضل قربانی»، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان، درباره مشکل کمبود پارکینگها در شهر میگوید: باید به این موضوع نیز توجه کرد که افزایش تعداد پارکینگها و استانداردسازی بیشتر و بهتر آنها خدمتی به مردم است.
وی با اشاره به انتقادات شهروندان از نرخ استفاده از پارکینگهای عمومی یادآور میشود: قرار بود همه پارکینگها برای ثبت ورود و خروج ماشینها قیمت مشخص و استانداردی داشته باشند، اما این موضوع در برخی پارکینگها رعایت نشده است. همچنین پارکینگهای طبقاتی، امکانات لازم برای پایین و بالا بردن مردم به ویژه معلولان و کهنسالان را ندارند و اگر هم داشته باشند در اختیار مردم قرار نمیگیرند. نظافت بعضی پارکینگهای طبقاتی نیز هفتهها انجام نمیشود و نظارتی بر آنها نیست. قربانی با تأیید گلایه مردم از کم بودن تعداد پارکینگها در محدوده مرکزی شهر میگوید: پلیس راهور باید با متخلفانی که در محدوده پارکینگها خودروی خود را پارک میکنند و به ویژه افرادی که پارک دوبل انجام میدهند، برخورد کند.
جزء جدانشدنی زندگی شهرنشینی
پارکینگهای عمومی و خصوصی یکی از اجزای جدانشدنی زندگی شهرنشینی هستند که چه با دیدگاه ایجابی به آنها نگاه شود، مانند آنچه در دهه 80 اتفاق افتاد و نهضت پارکینگسازی در دستور کار قرار گیرد، چه با دیدگاه سلبی به چشم مدیران شهری بیایند و بر راهکارهای تشویق مردم به استفاده از ناوگان عمومی تأکید شود، این حقیقت را نمیتوان نادیده گرفت که در دنیای وابسته به ماشین، باید بپذیریم پارکینگها نیز بهاندازه راهها و پلها اهمیت دارند؛ چراکه دسترسی آسان به محل کار، سکونت، خرید، تفریح و غیره را فراهم میکنند و به همین دلیل، جزو جدانشدنی از تأسیسات زیربنایی به شمار میآیند. همچنین از آن جا که زمان توقف خودروها در شهرها به مراتب بیشتر از مدت زمان حرکت آنهاست، پیشبینی فضای مناسب پارکینگ اتومبیلها، به ویژه در مناطق پرتراکم و مرکزی شهر اهمیت زیادی دارد. با وجود این، اکنون کمبود پارکینگهای عمومی در شهر به شکل نگرانکنندهای به چشم میآید و میتوان آن را یکی از پیچیدهترین مشکلات کلانشهر اصفهان معرفی کرد؛ چراکه شهروندان را به نادیده گرفتن قوانینی مانند ممنوع بودن پارک دوبل یا توقف زیر تابلوهای پارک ممنوع و مشاجرههای لفظی و حتی درگیریهای فیزیکی ناگزیر
میکند.