مدت تعهد ارزی صادرات فرش به 3 سال افزایش یابد

آمار صادرات فرش دستباف ایران به‌گفته فعالان این صنعت در سال‌های اخیر به دلایل مختلف کاهش یافته و این کالا که زمانی تنها به نام ایران شناخته می‌شد در سال‌های اخیر بخشی از بازارهای جهانی خود را از دست داده است. تولیدکنندگان و تجار این کالا موانع صادراتی و خارج‌شدن این کالا از دایره توجه دولتمردان را دلیل ناموفق‌بودن تجارت فرش در یک دهه گذشته می‌دانند.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه هنوز آمار دقیقی از میزان صادرات امسال فرش ایران اعلام نشده، گفت: ما به منابع آماری دسترسی نداریم، اما آنچه مسلم است این است که میزان صادرات امسال از مدت مشابه سال قبل هم کمتر است. احمد کریمی اصفهانی، رقم صادرات فرش دستباف ایران در سال1400 را 70میلیون دلار اعلام کرد و افزود: آمار صادرات فرش در سال گذشته نیز نسبت به سال‌های قبل کاهشی بود و این روند کاهش در سال‌های اخیر تداوم داشته؛ به‌طوری که میزان صادرات فرش در سال گذشته به یک‌-سی‌ام سال74 رسید.
عضو هیأت‌مدیره اتحادیه فرش ایران با بیان اینکه در دهه هفتاد ۴۰درصد صادرات غیرنفتی کشور را فرش دستباف تشکیل می‌داد، اضافه کرد: در آن زمان با اینکه هزینه تولید و نرخ ارز در مقایسه با امروز بسیار پایین‌تر بود، درآمد ارزی ناشی از صادرات فرش یک‌میلیارد و 740میلیون دلار بود، درحالی‌که کل رقم صادرات فرش در سال گذشته به حدود 70میلیون دلار رسید که این نشان می‌دهد در زمینه صادرات کوتاهی‌های زیادی داشته‌ایم. این فعال صنفی با هشدار در زمینه لزوم رفع هرچه سریع‌تر مشکلات صادرکنندگان تأکید کرد ادامه شرایط موجود، صادرات را بیش از این کاهش خواهد داد.

ابهام درآمارهای صادراتی
اشاره رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف به کاهش مداوم آمار صادرات در حالی است که روز گذشته رئیس مرکز ملی فرش ایران در نشستی خبری، ضمن تأیید مشکلات صادراتی، کاهش آمار صادرات را به کم‌اظهاری نسبت داد. فرحناز رافع با تأکید بر اینکه صادرات وزنی فرش کاهش نداشته است، افزود: ایران در ترید مپ (سایت سازمان تجارت جهانی در زمینه اطلاعات تجاری کشورهای جهان) رتبه سوم صادرات فرش را دارد اما در حقیقت سوم نیستیم؛ چراکه به‌دلیل تحریم‌ها و تعهد ارزی با کم‌اظهاری مواجه هستیم.
به‌گفته او آمارها نشان می‌دهد صادرات افت وزنی نداشته و اگر اظهار واقعی باشد افت ارزشی هم نداشتیم و صادرات در 4ماهه هم افزایشی بوده است. او افزود: در اصل یک صادرات پنهان هم وجود دارد که به‌خاطر تحریم و تعهد ارزی است و اگر این رقم با آمار رسمی صادرات جمع شود، براساس آمار تولید، می‌توان گفت صادرات رقم قابل توجهی بوده است. همچنین به‌دلیل شرایط یادشده ممکن است فرش ایران با اسم کشورهای دیگر هم صادر شود.

موانع صادرات فرش دستباف ایران
کریمی اصفهانی، مهم‌ترین مانع افت آمار صادرات را سپردن تعهد ارزی دانست و افزود: بعضی کالاها به محض رسیدن به اروپا به فروش می‌رسد اما فروش فرش در بازار جهانی معمولا به‌صورت امانی است و ممکن است فرشی را که پدر صادر کرده، پسر به فروش برساند؛ این درحالی است که تعهد یک‌ساله برای صادرات وضع شده است. ما با اصل تعهد ارزی مخالف هستیم و معتقدیم برای صنعتی با این میزان اشتغال بالا از میان اقشار ضعیف نباید تعهد ارزی دریافت شود. مشکل تعهد ارزی صادرکنندگان فرش، موضوعی بود که در نشست خبری روز گذشته رئیس مرکز ملی فرش ایران نیز به آن پرداخته شد و رافع در این جلسه از تلاش برای افزایش زمان تعهد ارزی صادرات فرش از یک‌سال به 3سال خبر داد.

عایدی 150میلیون دلاری ترکیه از فرش‌های مرجوعی
مشکل دیگری که رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش به‌عنوان مانع مهم صادرات مطرح کرد، موضوع فرش‌های مرجوعی است. کریمی اصفهانی گفت: تاجر باید برای تجارت قدرت مانور داشته باشد، درحالی‌که کشور ما این قدرت مانور را از تجار گرفته و دیگر کشورها در حال استفاده از این مزیت هستند. او اضافه کرد: برند فرش در دنیا به نام ایران خورده است؛ این کالا صنعت و شناسنامه ایران در سطح جهان بوده و تمام کشورهایی که بعدا به این صنعت وارد شدند با کپی‌برداری از ایران کار خود را ادامه دادند، اما موانع صادرات و کم‌توجهی به این صنعت، شرایط را به‌گونه‌ای پیش‌ برد که امروز کشورهای دیگر از مشکلات این صنعت در ایران به نفع خود بهره‌برداری می‌کنند، به‌طور مثال ترکیه تمام طراحان و رفوگران و سرویس‌کاران ما را جذب کرده و تنها از سرویس دادن به فرش‌های مرجوعی که واردات آن به ایران ممنوع شده، 150میلیون دلار عایدی دارد.

تعرفه صادرات بالاست
مشکلات دریافت شناسنامه صادراتی و کارت بازرگانی، قوانین متعدد ناکارآمد و افزایش سود بازرگانی فرش ابریشم از مشکلات دیگری بود که رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادر‌کنندگان فرش از آنها به‌عنوان موانع صادراتی یاد کرد. به‌گفته او، سود بازرگانی صادرات فرش ابریشم به قدری بالا رفته که برای تولیدکننده و صادرکننده صرفه‌ای ندارد. او با اشاره به اینکه در چنین صنعتی با حجم بالای اشتغال تعرفه صادراتی باید صفر باشد، تعرفه‌ 26درصدی کنونی را برای صادرات بسیار بالا دانست و گفت: دولت بهانه این موضوع را حمایت از تولیدات داخلی ابریشم عنوان می‌کند؛ درحالی‌که اتحادیه تعهد داده که تمام تولیدات ابریشم ایران را خریداریم و هیچ تولیدی روی زمین نمی‌ماند. این مقام صنفی تأکید کرد: دولت آمریکا واردات فرش ایران را درحالی‌که کالای ملی ایران است ممنوع کرده و دولت ایران باید با رفع موانع صادرات، برای خنثی‌کردن این تحریم تلاش کند.