مکرون به‌دنبال گاز الجزایر

«امانوئل مکرون» که این روزها دومین دوره حضور خود در مقام ریاست‌جمهوری فرانسه را می‌گذراند، قرار است پس از 5سال به الجزایر در شمال آفریقا سفر کند. دفتر رئیس‌جمهور فرانسه با اعلام این خبر گفته است که مکرون طی 3 روز، از پنجشنبه تا شنبه، مهمان الجزایری‌ها خواهد بود و در آن جا با مقامات ارشد این کشور دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد.
سفر پیش روی رئیس‌جمهور فرانسه، دومین سفر رسمی او به الجزایر است. دو کشور طی دو سال گذشته افت‌و‌خیزهای متعددی را در روابط خود تجربه کرده‌اند و حتی تنش در روابط دو طرف به احضار سفیر الجزایر از پاریس نیز انجامید. الجزایر سال گذشته پس از آن سفیر خود را از پاریس فراخواند که دو کشور بدترین روابط تاریخی خود را طی چند دهه اخیر تجربه کردند. این تنش دیپلماتیک از آن جا شروع شد که پاریس از تصمیمش برای کاهش ۵۰ درصدی صدور روادید برای اتباع الجزایری خبر داد و پس از آن اظهارات نژادپرستانه مکرون مبنی بر زیر سؤال بردن وجود ملت الجزایر قبل از استقلال از فرانسه بنزینی روی آتش خشم الجزایری‌ها ریخت. مکرون پاییز سال گذشته در سخنانی در پاریس گفت که ملت الجزایر قبل از سال ۱۹۶۲ (یعنی سال استقلال الجزایر) وجود نداشته است. مکرون حتی پا را فراتر گذاشت و گفت که الجزایر از استعمار عثمانی به فرانسه تحویل داده شده و تاریخی که برای الجزایر وجود دارد توسط نظامیان ساخته شده است. این سخنان، روابط فرانسه با الجزایر را وارد یک دوره بحران کرد. کمتر کسی تصور این را داشت که کمتر از یک سال بعد پای مکرون به الجزیره، پایتخت الجزایر، باز شود.
الجزایر 60سال پیش استقلال خود را از فرانسه اعلام کرد و به همین دلیل روابط دو کشور دارای ریشه تاریخی و سیاسی است. روسای جمهور فرانسه به‌طور کلی نشان داده‌اند که علاقه زیادی به سرک کشیدن به تحولات مستعمرات سابق خود دارند، که نمونه آن ایفای نقش پاریس در تحولات سرنوشت‌ساز لیبی، مالی و لبنان از گذشته تا‌کنون است. مکرون هم مستثنی نیست و تنش با الجزایر نه‌تنها دستاوردی برای او به‌عنوان بیست و پنجمین رئیس‌جمهور فرانسه ندارد، بلکه می‌تواند نمره منفی کارنامه او باشد. در واقع دیپلماسی ضعیف با الجزایر بهانه لازم را برای انتقادات تند از مکرون به‌دست مخالفانش خواهد داد و از این‌رو با وجود تنشی که سال گذشته در روابط دو کشور ایجاد شد، مکرون اکنون تلاش دارد تا مناسبات الیزه را با الجزایری‌ها بهبود بخشد.
فارغ از روابط تاریخی و سیاسی فرانسه و الجزایر، مسئله مهم آن است که این کشور می‌تواند کلید حل بخشی از مشکلات فرانسه و اروپا در دوران سخت کمبود منابع گازی باشد. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌های اتحادیه اروپا کمبود منابع انرژی به دلیل کاهش گاز ورودی از روسیه است. جنگ در اوکراین خطوط انتقال گاز روسیه به اتحادیه اروپا را تحت‌تأثیر مسائل سیاسی قرار داده و فرانسه و بسیاری از دیگر کشورهای اروپایی این را می‌دانند که هرچه تا‌کنون علیه روسیه تحریم تصویب کرده‌اند، در زمستان ناگزیرند تاوان پس دهند.
اکنون که هنوز تابستان است، کاهش یک سومی صادرات گاز روسیه به اروپا و همچنین تعمیرات گاه و بیگاهی که شرکت روسی گاز پروم اعلام می‌کند و برای چند روز شیرفلکه گاز را می‌بندد، باعث شده تا اروپایی‌ها با گرانی قیمت گاز و به تبع آن تورم بی‌سابقه مواجه شوند و ادامه این شرایط بدون تردید در فصل سرد، اروپا را در وضعیت نامعلومی قرار خواهد داد.
از همین رو فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی از هم‌اکنون به دنبال جایگزین کردن گاز روسیه هستند و الجزایر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان منابع گاز در شمال آفریقا یک منبع نزدیک و قابل دسترس برای اروپایی‌ها ازجمله فرانسه به شمار می‌رود. منابع ذخیره شده گازی الجزایر بیش از منابع نفتی این کشور است و براساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، جایگاه ذخایر گازی اثبات شده الجزایر، دهم جهان و در نفت، شانزدهم است. در سال 2018، الجزایر با در اختیار داشتن حدود 6درصد از سهم کل صادرات گاز، به‌عنوان پنجمین صادرکننده گاز در جهان معرفی شد و منابع گازی این کشور با توجه به نزدیکی منطقه‌ای و زیرساخت خط لوله فعلی، از منظر اقتصادی و تدارکاتی برای انتقال گاز به اروپا منطقی و حتی ایده آل به شمار می‌رود.
فقط یک فاکتور سیاسی لازم است تا الجزایری‌ها را قانع کند که گوشه چشمی هم به همسایه شمالی داشته باشند. احتمالا مکرون در سفر به الجزایر تلاش دارد تا همین بخش سیاسی برای انتقال گاز را که سخت‌ترین مرحله نیز به شمار می‌رود، حل و فصل کند، به این امید که چند ماه دیگر سرما اروپایی‌ها را کمتر بلرزاند. اینکه آیا ماموریت مکرون در شمال آفریقا موفق خواهد بود یا خیر، بستگی به تصمیم کسانی دارد که مکرون یک‌سال پیش ملیت‌شان را زیر سؤال برده بود.