شوک تازه گازی روسیه به اروپا

هنوز 2ماه از آخرین دور تعمیرات در خط لوله انتقال گاز روسیه به اروپا نگذشته که شرکت دولتی گازپروم بار دیگر از برنامه خود برای توقف صادرات گاز به اروپا به‌مدت 3روز خبر داده است. این شرکت که رویترز آن را غول انرژی توصیف می‌کند، گفته است که توقف صدور گاز به‌دلیل تعمیرات برنامه‌ریزی نشده در خط لوله نورداستریم1 صورت می‌گیرد.
خط لوله نورداستریم1 از روسیه از مسیر دریای بالتیک به آلمان می‌رسد و این روزها همزمان با جنگ در اوکراین سیاسی‌ترین خط لوله انتقال گاز در جهان است. اروپایی‌ها حاضر نیستند حتی برای یک روز بدون نورد‌استریم امور روزمره‌شان را بگذرانند، اما وقتی روسیه تعمیرات در این خط لوله و به تبع آن توقف صدور گاز را اعلام می‌کند، رهبران اروپایی نیز چاره‌ای جز پذیرش و صبر و انتظار در برابر قطع گاز ندارند. شرکت گازپروم گفته است که توقف صدور گاز به این دلیل صورت می‌گیرد که تنها کمپرسور باقیمانده خط لوله نیاز به تعمیر و نگهداری دارد. قرار است توقف صدور گاز روسیه از 31آگوست یعنی تا کمتر از 10روز دیگر تا 2سپتامبر انجام شود، ولی از هم‌اکنون اروپایی‌ها نگرانند.
آلمان مجبور شده به شرکت یونیپر که بزرگ‌ترین واردکننده گاز از روسیه است و تا‌کنون به‌دلیل محدودیت‌های صدور گاز از روسیه دچار زیان مالی شده، کمک مالی 15میلیارد یورویی بدهد تا گاز را از منابع دیگری حتی با قیمت‌های بسیار بالاتر تامین کند، اما هنوز مشخص نیست که آیا این شرکت در تامین گاز از دیگر منابع به نتیجه رسیده یا خیر؟
کمبود گاز به تورم در اروپا دامن‌زده و تأثیر اقتصادی گسترده‌‌ای به‌خصوص در آلمان داشته است. حتی قبل از اینکه گازپروم توقف موقت صدور گاز خود را اعلام کند، قیمت گاز در اروپا به بالاترین حد در 5ماه گذشته رسیده بود و احتمالا طی چند روز آتی نیز این افزایش قیمت ادامه خواهد داشت. اگرچه گازپروم اعلام کرده که پس از اتمام تعمیرات درصورت نبود نقص فنی، جریان 33میلیون مترمکعبی گاز به اروپا را از سرخواهد گرفت، اما توقف چندباره صدور گاز روسیه، اروپایی‌ها را به این نتیجه رسانده که احتمالا این شرایط نگران‌کننده ممکن است در اوج سرمای استخوان‌سوز زمستان نیز تکرار شود.
بازار گاز اروپا ماه‌هاست که با کاهش تدریجی صادرات گاز از طریق خط لوله نورداستریم روبه‌‌روست. چند ماه قبل، گازپروم به بهانه وجود مشکلات در توربین خط لوله، ظرفیت صادرات را به 20درصد رساند. اروپایی‌ها می‌گویند که محدودیت صدور گاز روسیه با انگیزه‌های سیاسی صورت می‌گیرد تا مسکو به تحریم‌ها واکنش نشان دهد. توقف صدور گاز به اروپا درست زمانی اتفاق می‌افتد که آلمانی‌ها به‌دنبال افزایش ذخیره گازی خود تا 95درصد بودند. اما اکنون مقامات آلمانی می‌گویند با شرایط و محدودیت‌های فعلی امیدی نیست که بتوان گاز کافی را برای زمستان ذخیره‌سازی‌ کرد. چالش تامین گاز اروپا از خط لوله روسیه همچنان پس از 7ماه بزرگ‌ترین دلیل نگرانی اروپا از ادامه جنگ در اوکراین است؛ جنگی که اروپایی‌ها نه برای توقف آن و نه برای چالش گازی متاثر از آن به راه‌حلی نرسیده‌اند.