توسعه محلهها با تقویت تشکلهای مردمی
سیداحمد علوی*
اصلیترین سرمایه مشارکت و کار گروهی، سرمایه انسانی است. مدیریت منابع انسانی یکی از کارهای بسیار سخت است و قرارگرفتن افراد، سلایق و اندیشههای مختلف در کنار هم مدیریت منابع انسانی را سختتر میکند. مشارکت آن هم از روی نوعدوستی در روح، جان، اندیشه، آیین و فرهنگ ما ایرانیان ریشه دارد اما پیشرفت شهرها این مشارکت را ضعیف کرده است.
باید پذیرفت درگذشته مردم در کوچههایی زندگی میکردند که به شکل افقی پیشرفت کرده بودند و همسایگان یکدیگر را میشناختند اما امروز پیشرفت شهر بهصورت عمودی است و جمعیت آپارتمانها آنقدر زیاد شده که ساکنان یکدیگر را ندیده و نمیشناسند.
در واقع این شرایط سبب تضعیف روح مشارکتی در شهر و در میان شهروندان شده است. ستاد سمنهای شهر تهران باتوجه به مأموریت و اهدافی که برای ارتقای نقش تشکلهای مردمی در سطح محلات دارد اقدام به اجرای طرح «رویش» برای شناسایی، هویتبخشی، توانافزایی فعالیت تشکلها با رویکرد شناخت حلقههای میانی و خودجوش در سطح محلات تهران کرده است. چرا که معتقدیم توسعه محلات بدون مشارکت مردم در محلات میسر نخواهد شد و فرهنگ بومی ما حکایت از حضور و مشارکت مؤثر مردم برای کاهش مشکلات محلهها دارد.
اکنون با توسعه شهرها و شاخصهای شهرنشینی از یک سو نیاز بیشتری به موضوع هویت در محلات حس میشود که این موضوع تنها با مشارکت حداکثری تشکلهای مردمی امکانپذیر است و از سوی دیگر همزمان با بزرگشدن شهرها نیاز به گسترش قوانین اداری است. چرا که در چنین وضعیتی باید به سمت حکمروایی خوب شهری برویم و دولت هم باید بعضی مسئولیتها را به حلقههای میانی واسپاری کند. اما با قوانین موجود هیچ بخشی از شهرداری نمیتواند طبق قوانین مالی خودش به یک گروه جهادی کمک کند.
وقتی میگوییم فرمایش رهبر انقلاب مبنی بر واسپاری امور به حلقههای میانی باید اجرایی شود، بدون تغییر قوانین، این کار میسر نخواهد شد.
عمدهترین مشکل تشکلهای مردم نهاد در رابطه با همکاری با حوزه مدیریت شهری وجود بروکراسی های اداری و نبود سازگار مناسب جهت تعامل با تشکلها و نگاه پیمانکار محور است که مانع از حضور و همکاری این مجموعهها میشود. نکته قابل توجه این است، اگر قرار باشد یک تشکل مردمی و جهادی ضوابط پیمانکارها و مجموعه های خصوصی را داشته باشد دیگر به عنوان تشکل مردمی و جهادی شناخته نمیشود.
* رئیس ستاد سمنهای شورای شهر تهران