دستاورد دیپلماسی آبی

علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو پس از سفر یک روزه‌اش به افغانستان و گفت‌وگو با مقامات طالبان اعلام کرد: طرف افغانستانی پذیرفت که دیگر جریان آب به سمت شوره‌زار گود زره منحرف نشود و آب در مسیر طبیعی خود به سمت ایران جریان یابد. او افزود: در سال‌های نرمال ٨٢٠میلیون مترمکعب حقابه جمهوری اسلامی ایران بود که قرار شد با توجه به شرایط بارشی، کمیساران آب در این خصوص تشکیل جلسه دهند و موضوع را بررسی کنند تا این حقابه آزاد شود و براساس مذاکرات صورت گرفته امیدواریم در روزهای پیش رو شاهد رهاسازی حقابه ایران باشیم. اختلاف نظر بر سر حقابه ایران از هیرمند در نتیجه بی‌ثباتی سیاسی در افغانستان همواره محل چالش بوده و حتی در سال‌های نظام سیاسی مبتنی بر جمهوری در کشور افغانستان، این مطالبه قانونی ایران پاس داشته نشده است. اکنون و پس از یک‌سال حاکمیت طالبان بر این کشور همسایه شرقی ایران، این نگرانی تشدید شده که مقامات طالبان به تعهدات بین‌المللی پایبند نباشند. با سفر یک روزه علی اکبر محرابیان و مذاکرات صورت گرفته، قرار است که در روزهای آینده حقابه ایران به‌میزان 820میلیون مترمکعب آزاد شود و البته همچنان این نگرانی وجود دارد که طالبان در آینده بر عهد خویش پایبند نمانند. از این جهت ضرورت دارد تا دیپلماسی آبی برای پیگیری حقابه ایران از هیرمند هرگز از دستور کار خارج نشود و به‌عنوان یک اولویت پیگیری شود. معاهده آب رود هیرمند بین ایران و افغانستان که پیش از انقلاب به امضای امیر عباس هویدا، نخست‌وزیر ایران و محمد موسی شفیع صدراعظم افغانستان در سال1351 هجری خورشیدی منعقد شده و مبنای آن حفظ روابط حسنه بین‌المللی و احساسات ناشی از برادری و همسایگی است. گذشته از مبنای قانونی و حقوقی حقابه ایران از رود هیرمند، از منظر زیست‌محیطی هم این نکته را باید همواره درنظر گرفت که انحراف در مسیر این رودخانه پیامدهای بلندمدت و مخرب ازجمله افزایش ریزگردها و آلاینده‌های ناشی از گردوغبار بر 2سوی مرز ایران و افغانستان دارد و از این جهت فارغ از مرز جغرافیایی ضرورت دارد تا چالش ناشی از انحراف در مسیر رود هیرمند خطراتی برای شهروندان هر 2کشور خواهد داشت.