خشم و هراس از «خیام»

پرتاب موفقیت‎آمیز ماهواره «خیام» به فضا که گام دیگری در گسترش حوزه‎های همکاری تهران - مسکو نیز قلمداد می‎شود، با واکنش‎های گسترده‎ای، به‎ویژه ازسوی غربی‎ها مواجه شد؛ واکنش‎هایی که بیش‎از هر چیز، نمودی از خشم و البته هراس آنها از توسعه مناسبات همه‎جانبه ایران و روسیه است.
به‎گزارش همشهری، بر همین اساس هم بود که فیگاروی فرانسه با به حاشیه راندن این موفقیت و برجسته کردن جنگ بین روسیه و اوکراین، نوشت که مقام‎های غربی نگران استفاده مسکو از این ماهواره در جنگ اوکراین هستند؛ ادعایی که 2 روز قبل ازسوی سازمان فضایی ایران رد شد و کارشناسان آن را ادعایی مضحک ارزیابی کردند. خبرگزاری رویترز هم مانند دیگر رسانه‎های غربی تیتر جهت‎داری برای انعکاس این پرتاب انتخاب کرد و با اشاره به تحریم‌ها نوشت: درحالی‎که مسکو و تهران به‎دنبال ایجاد روابط نزدیک‎تر در مواجهه با تحریم‎های غرب هستند، یک موشک روسی حامل ماهواره ایرانی با موفقیت به فضا پرتاب شد.
رویترز در ادامه به جنگ روسیه با اوکراین اشاره کرد و به نقل از واشنگتن‌پست نوشت: مقام‎های ایالات متحده از همکاری فضایی نوپا بین روسیه و ایران نگران هستند، چراکه می‎ترسند این ماهواره نه‎تنها به روسیه در اوکراین کمک کند، بلکه توانایی‌های بی‎سابقه‎ای را برای نظارت بر اهداف نظامی احتمالی در اسرائیل و جنوب غرب آسیا به ایران ارائه دهد.
روزنامه صهیونیستی «تایمز اسرائیل» نیز به نقل از کارشناسان گزارش داد که ماهواره جدید ایرانی دارای قابلیت‌های نظارتی است که به‎دلیل توانایی آن در نظارت بر مکان‌های حساس در فلسطین اشغالی و گرفتن تصاویر با وضوح بالا از اشیای روی زمین، مشکلی جدی برای این رژیم ایجاد می‌کند. ازسوی دیگر یک سخنگوی‌ وزارت امور خارجه آمریکا نیز در گفت‎وگو با خبرگزاری «آناتولی» ترکیه، با مطرح کردن ادعاهایی علیه نوع کاربری ماهواره ایرانی «خیام»، درباره این اقدام و تعمیق اتحاد تهران- مسکو، که آن را «خطربزرگی برای جامعه بین‌المللی» دانست، ابراز نگرانی کرد.
دراین واکنش ادعاهایی علیه نوع کاربری این ماهواره مطرح و تأکید شده ‎است که آمریکا از پرتاب «یک ماهواره با قابلیت‌های چشمگیر جاسوسی به نیابت از ایران» مطلع است؛ «تعمیق اتحاد میان روسیه و ایران تهدیدی است که همه جهان باید به آن توجه کنند».
اینها درحالی است که یک مقام آمریکایی نیز در گفت‌وگو با شبکه خبری سی‌.ان‌.ان مدعی شده است که مقام‎های روسی از چند هفته قبل درحال آموزش دیدن در ایران برای استفاده از پهپادهایی هستند که به ادعای مقام‎های دولت آمریکا، روسیه قرار بوده از ایران خریداری کند. به‎گفته این مقام آمریکایی، اطلاعات مربوط به آموزش دیدن مقام‎های روسی اخیرا از حالت محرمانگی درآمده است.
این ادعا به‎دنبال آن مطرح می‌شود که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا چندی قبل در یک کنفرانس خبری، مدعی شده بود ایران درحال آماده‌سازی برای تحویل صدها پهپاد دارای قابلیت حمل سلاح به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین است. پس از آن بود که چند مقام دولتی دیگر آمریکا ازجمله رئیس سازمان سیا نیز بر اظهارات او صحه گذاشتند.