اکتشافات خیرهکننده جیمزوب از عصر تاریکی
بهگفته کارشناسان، تلسکوپ فضایی جیمزوب به کشف شگفتانگیزی از دوران تاریک فضا دست یافته است. به گزارش سان، یافتههای نخستین مجموعه دادههای جمعآوری شده از تلسکوپ وب جامعه علمی را شوکه کرده است. یک تیم تحقیقاتی، کهکشانی بهنام CEERS-93316 را کشف کردهاند، با این حال، هنوز باید از طریق یک فرایند بررسی همتایان علمی، تأیید شود. این کهکشان حدود ۲۵۰میلیون سال پس از انفجار بزرگ و در فاصله ۳۵میلیارد سال نوری از زمین ایجاد شده و یکی از قدیمیترین و دورترین کهکشانهای شناخته شده بهحساب میآید. یک رکورد جدید انتقال به سرخ z = ۱۶.۷ نیز ثبت شده است، به این معنی که ستارهشناسان دورترین جرم جهان تاکنون را اندازهگیری کردهاند؛ جرمی که از آن بهعنوان نامزد یک کهکشان با همین نام یاد میکنند. انتقال به سرخ پدیدهای است که در آن نور گسیلشده از یک جرم(امواج مرئی، فرابنفش، پرتو ایکس، پرتو گاما و...) به سمت طول موج قرمز در انتهای طیف میرود.
دکتر ربکا بولر از دانشگاه منچستر یکی از نویسندگان این مطالعه بود. او میگوید: چند هفته گذشته سوررئال بود، تماشای تمام رکوردهایی که برای مدت طولانی در اختیار هابل باقی مانده بود، توسط جیمزوب شکسته شد. پیدا کردن نامزدی برای کهکشان z = ۱۶.۷ احساس شگفتانگیزی است؛ چیزی که از دادههای اولیه انتظارش را داشتیم، نبود. اخترشناسان تحتتأثیر پیشرفت تلسکوپ وب در مدت کوتاه ۷ماهه، قرار گرفتهاند. کالوم دانان، دانشجوی دکترای دانشگاه ادینبورگ و نویسنده اصلی این مطالعه نیز گفت: شگفتانگیز است که با وب، چنین کاندیدای کهکشانی دوردست پیدا کردهایم. با توجه به این نکته مهم است که کهکشان برای اطمینان از انتقال به سرخ باید مشاهدات را با استفاده از طیفسنجی دنبال کند. به همین دلیل است که از آن بهعنوان کاندیدای کهکشان یاد میکنیم. با اکتشافاتی مانند این، دانشمندان میتوانند در واقع آنچه را که در عصر تاریکی اتفاق افتاده است، مشاهده کنند.
بولر در اینباره توضیح داد: بعد از انفجار بزرگ، جهان وارد دورهای شد که بهعنوان عصر تاریکی شناخته میشود؛ زمانی قبل از تولد ستارهها. این کهکشان مشاهدات را به زمانی برمیگرداند که فکر میکنیم نخستین کهکشانهایی که تا به حال وجود داشتهاند در حال شکلگیری هستند.
او ادامه داد: «ما در اوایل جهان کهکشانهای بیشتری نسبت به پیشبینی شبیهسازیهای رایانهای پیدا کردهایم، بنابراین به وضوح سؤالات زیادی در مورد چگونگی و زمان تشکیل نخستین ستارهها و کهکشانها وجود دارد.»
دسترسی به اکتشاف که با ایجاد تلسکوپ وب در اختیار اخترشناسان قرار گرفته، برای همیشه دیدگاه ما را به جهان خود تغییر داده است. او میگوید: «بدون شک، این تازه شروع بسیاری از مشاهدات مهمی است که با استفاده از این ابزار باورنکردنی در هفتهها، ماهها و سالهای آینده انجام خواهد شد.» بولر گفت: «در اصل، JWST میتواند کهکشانها را در جابهجاییهای سرخ بیشتر از ۲۰ و کمتر از ۲۰۰میلیون سال پس از انفجار بزرگ، شناسایی کند. یافتن این کهکشانها احتمالا بسیار سخت خواهد بود، اما کشف CEERS-93316 به ما امیدواری میدهد که ممکن است وجود داشته باشند.»