آلزایمر مجازی و تطهیر منفورترین چهره‌ها

سیدمهدی سیدی -کارشناس رسانه

شگفت آنکه گاهی برخی جوانان نوخاسته در شبکه‌های مجازی از رضاشاه و تبار پهلوی، تمجید کرده و برای او شادباش می‌فرستند. علت این خطا را نمی‌توان صرفاً دلخوری از وضع موجود دانست؛ بلکه دو عامل مهم در این ماجرا دخیل است:
1- تبلیغات پردامنه سلطنت‌طلب‌ها و جنگ رسانه‌ای غرب علیه ایران اسلامی
2- بی‌اطلاعی تاریخی و فقر مطالعاتی جوانان نسبت به دوران پهلوی
البته به‌صورت سنتی در فاهمه عمومی برخی، 2 عنصر جاگیر شده است:
الف) این کشور فقط با قلدری و زور اداره می‌شود، آنچنان‌که رضاشاه انجام داد.
ب) رضاشاه با همین قلدری‌ها توانست ایران را به دوران مدرن وارد کند و بسیاری از پروژه‌های زیرساختی را در این کشور پایه‌گذاری کند.
این گزاره‌های ناصحیح در کنار آن هجمه تبلیغاتی، تلفات فکری بسیاری داشته است. حقیقت آن است که رضاخان میرپنج، شخصی عامی، بی‌سواد و اهل خشونت بود که با طراحی مستقیم و حمایت انگلیسی‌ها ظرف چند سال به رأس قدرت رسید. او از فرماندهی قوای قزاق به وزارت جنگ و سپس نخست‌وزیری احمدشاه قاجار رسید و بعد با سرنگونی او، پادشاهی ایران را قبضه کرد و دودمانی جدید بر سر کار آورد؛ رضاشاه در طول 16سال سلطنت خود (از 1304 تا 1320) صدمات بسیاری بر این کشور تحمیل کرد و پس از او فرزندش محمدرضا سبب‌ساز عقب‌افتادگی‌های خسارت‌بار بیشتری شد.
عمده خدمات سردار سپه، بی‌خاصیت و یا در جهت منافع قدرت‌های بیگانه ارزیابی می‌شود و یا اینکه در پشت پرده بسیاری از تحولات مدنظر او، مقابله با دین اسلام به چشم می‌آید؛ از جمله آن تأسیس راه‌آهن شمال به جنوب است که در اصلِ جهت‌یابی ناصحیح بود و باید در مسیر غرب به شرق ساخته می‌شد اما انگلیسی‌ها برای مقابله با روسیه این مسیر را ابلاغ کردند؛ روزنامه‌های غربی در آن زمان نوشتند که شاه ایران راه‌آهنی ساخته که از«هیچ کجا به هیچ کجا می‌رود!». رضاشاه مهره‌ای کاملاً تسلیم و دربند بیگانه بود که قرار بود با ابزار زور در برابر سنت اصیل اسلامی و ایرانی بایستد؛ بارزترین این سیاست، ماجرای کشف حجاب اجباری بود. متأسفانه در نظام رسانه‌ای ما درخصوص انعکاس خرده‌روایت‌های سلطنت پهلوی کم‌کاری شده است. آنچنان‌که گذر زمان و آلزایمر تاریخی باعث شده نزد برخی چهره منفور پهلوی تطهیر شده و به‌تدریج این سلطنت فاسد و خائن به یک رژیم خدمتگزار و ایران‌دوست تغییر چهره دهد. به همین جهت، جامعه رسانه‌ای ما برای نمایش نابسامانی‌ها و تلخی‌های رژیم پهلوی به سناریوهای دقیق و پژوهشگرانه‌ای نیاز دارد که بتواند ضمن شناسایی روایت‌های مصداقی و تصویری‌سازی آن، واقعیت رژیم منحوس پهلوی را برای افکار معاصر به‌ویژه جوانان روشن سازد.