پاسخ قاطع ایران به تحریم های جدید آمریکا
امیر عبداللهیان: گازدهی به صدها سانتریفیوژ جدید پاسخی به اقدام تحریمی جدید آمریکا بود
در شرایطی که در روزهای اخیر رایزنیهای جدیدی با هدف ازسرگیری مذاکرات لغو تحریمها درجریان بود، آمریکا تحریمهای تازهای علیه کشتیرانی جمهوریاسلامی اعمال کرد تا نشان دهد نهتنها برای اجرای تعهدات برجامی خود ارادهای ندارد، بلکه درحال تیشهزدن به ریشه توافق هستهای سال2015 است. بهگزارش همشهری، وزارت خزانهداری آمریکا در روزهای اخیر در بیانیهای از اعمال تحریم علیه 6نهاد کشتیرانی واقع در چین، سنگاپور و امارات به بهانه ارتباط با شرکت «تجارت صنعت پتروشیمی خلیجفارس» خبرداد. این وزارتخانه همچنین نفتکش «گلوری هاروست» با پرچم پاناما را به اتهام ارتباط با شرکت «گلدن واریر» در فهرست تحریمها قرار دادهاست.
با وجود اینکه مقامهای دولت بایدن در ماههای اخیر همواره بر این موضوع تأکید داشتهاند که آماده بازگشت دوجانبه به برجام هستند، اما تاکنون در چند نوبت اقدام به وضع تحریمهای تازهای علیه ایران کردهاند که نشان میدهد واشنگتن درگیر تناقضهایی است که تصمیمگیری برای دستیابی به توافقی پایدار را برای آنها ناممکن کردهاست.
آمریکا به اعمال تحریمها ادامه میدهد
معاون وزیر خزانهداری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی بعد از اعمال تحریمهای جدید این کشور علیه ایران، تأکید کرد واشنگتن تا زمان بازگشت ایران به برجام، به اعمال تحریمهای بیشتر علیه فروش نفت خام و محصولات پتروشیمی ایران ادامه میدهد.
برایان نلسون طی بیانیهای در این زمینه عنوان کرد که «آمریکا به دنبالکردن مسیر دیپلماسی جهت رسیدن به بازگشت متقابل به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ادامه خواهد داد»؛ موضوعی که از عدماراده و آمادگی کاخسفید برای دستبرداشتن از ابزارهای ناکارآمد اعمال فشار علیه ایران حکایت دارد.
موضع متناقض و خصمانه واشنگتن علیه ایران و روند گفتوگوها، ازسوی وزیر امورخارجه این کشور نیز تکرار شد و آنتونی بلینکن اظهارات معاون وزیر خزانهداری آمریکا را تکرار و عنوان کرد واشنگتن تا زمانی که ایران آماده بازگشت به برجام نباشد، به اعمال تحریم ادامه خواهد داد.
وی پساز اعمال تحریمهای جدید وزارت خزانهداری این کشور علیه ایران در توییتی نوشت: «ما تحریمهایی را علیه نهادهایی که درحال مبادله نفت خام و محصولات پتروشیمی ایران هستند، اعمال کردیم. تا زمانی که ایران آماده بازگشت به اجرای کامل تعهداتش در چارچوب بازگشت متقابل به برجام شود، از اختیارات خود برای هدف قراردادن صادرات این محصولات استفاده خواهیم کرد.»
آمریکا و اعتیاد به تحریم
ازسوی دیگر اقدام خصمانه آمریکا علیه ایران با واکنش سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان مواجه شد و ناصر کنعانی بر این نکته تأکید کرد که «اعتیاد» کاخسفید به تحریمها و استفاده ابزاری از آنها، شاخصی از نظام سلطه آمریکاست و تغییر دولتها در این کشور، در رویکرد آن فرقی ایجاد نمیکند.
وی به این موضوع هم اشاره کرد که مسئولان دولت بایدن درحالی مکررا سیاست فشارحداکثری ترامپ را «شکستخورده» و «بینتیجه» دانستهاند که در عمل، ادامهدهنده و حتی گسترشدهنده چنین رویکرد شکستخوردهای بودهاند، تا جایی که حتی در روند تلاشهای جاری برای ازسرگیری مذاکرات نیز از این رویکرد بیثمر و مخرب دست برنمیدارند.
کنعانی به 2راهبرد واکنشی جمهوریاسلامی در برابر اقدام خصمانه واشنگتن نیز اشاره و تأکید کرد که ایران اولا درمقابل اصرار کاخسفید به تداوم اعمال تحریمها، واکنش قاطع، محکم و فوری نشان خواهد داد و ثانیا همه تدابیر لازم برای خنثیکردن آثار سوء احتمالی این قبیل تحریمها بر تجارت و اقتصاد کشور را بهکار خواهد گرفت.
ایران دست بسته نخواهد بود
واکنش ایران به تحریمهای جدید آمریکا به اظهارات سخنگوی دستگاه دیپلماسی ختم نشد و وزیر امورخارجه نیز در حاشیه مراسم اعطای هفتمین جایزه «حقوقبشر اسلامی و کرامت انسانی» درجمع خبرنگاران، گازدهی به صدها سانتریفیوژ نسل جدید را پاسخی به اقدام خصمانه واشنگتن عنوان کرد.
حسین امیرعبداللهیان موضع تناقضآمیز آمریکا نسبت به مذاکرات لغو تحریمها را در ماههای اخیر مسبوق به سابقه دانست و به یکی از آخرین موارد آن اشاره کرد؛ طی هفتههای گذشته در شرایطی که طرفین برای مرحله جدیدی از مذاکرات آماده میشدند، به یکباره طرف آمریکایی با هدف امتیازگرفتن در میز مذاکره، قطعنامهای را در شورایحکام آژانس بینالمللی انرژیاتمی روی میز گذاشت. این درحالی بود که در همان زمان، بایدن مکررا در پیامهایی که با واسطه برای جمهوریاسلامی میفرستاد، بر این موضوع تأکید میکرد که آمریکا حسننیت دارد و برای بازگشت به توافق جدی است. وی عنوان کرد: در هفته جاری نیز درحالیکه اتحادیه اروپا ابتکاری برای توافق ارائه داد و ما درحال بررسی آن و توافق برای جمعشدن دور میز مذاکره هستیم، شاهد اعمال تحریمهای جدیدی ازسوی آمریکا بودیم؛ اقدامی غیرمنطقی که از «جنون تحریم» در دولت آمریکا حکایت دارد.
این درحالی است که بهگفته امیرعبداللهیان، راهبرد فشارحداکثری بر ایران، به اذعان تیم بایدن، شکستخورده است. حتی جوزپ بورل، مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا نیز در متن اخیر به شکست حداکثری تحریمهای ترامپ علیه ایران اشاره و بعد از آن، ایدههای جمعبندیشده خودش را مطرح میکند. وی همچنین اقدام جدید تحریمی آمریکا را که از «جنون تحریم» ناشی میشود، نمایشی و بدون تأثیر ملموس دانست و تأکید کرد که آمریکاییها نباید تصور کنند با اقدامهایی از این دست میتوانند در میز مذاکره امتیاز بگیرند؛ «آنها باید زیادهخواهی را کنار بگذارند، ما اهل منطق و مذاکره و برای رسیدن به توافق قوی، جدی هستیم، اما اگر طرف آمریکایی بخواهد این مسیر را ادامه دهد، هرگز دست بسته نخواهیم بود.»
اقدامی از موضع قدرت
درچنین شرایطی اگرچه سازمان انرژیاتمی اعلام کرد دستور راهاندازی صدها سانتریفیوژ جدید و پیشرفته در راستای اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ایران و رسیدن به حداقل میزان غنیسازی ۱۹۰هزار سو انجام شده که کف نیاز کشور است، اما همزمانی این اقدام معنادار با اعمال تحریمهای جدید ازسوی آمریکا دربردارنده پیامهای زیادی برای طرفهای مقابل است؛ اینکه جمهوریاسلامی درمقابل زیادهخواهی آنان دست بسته نخواهد بود. در این میان کارشناسان معتقدند راهاندازی انواع ماشینهای پیشرفته IR6 و IR1 ازسوی سازمان انرژیاتمی ایران در راستای تکمیل پازلی است که مذاکرات را بهسوی رفع تحریمها هدایت میکند و جمهوریاسلامی را در موضع قدرت قرار میدهد. چنین اقدامی ازسوی ایران غربیها را به این درک روشن میرساند که زیادهخواهی و تناقضگویی هزینههایی برای آنها بههمراه دارد که درصورت ادامه روند کنونی، باید متحمل آن شوند.
مکث
تکرار ادعاهای گذشته
نمایندگان آمریکا، فرانسه و انگلیس در کنفرانس بازبینی پیمان منع گسترش سلاح اتمی (انپیتی) درباره برنامه هستهای جمهوریاسلامی بیانیه صادر کردند؛ بیانیهای که ادعاهای واهی گذشته آنان درباره فعالیتهای صلحآمیز هستهای ایران را تکرار میکند؛ «جمهوری اسلامی ایران نباید به توانمندی ساخت سلاح هستهای دست پیدا کند.» نمایندگان آمریکا، فرانسه و انگلیس با تأکید بر اینکه ایران هرگز نباید به سلاح اتمی دست پیدا کند، ادامه دادند: «ما به رسیدگی به بحران اشاعه منطقهای در هرجایی که رخ دهد، متعهد هستیم.» 3کشور غربی بار دیگر توپ تعویق در ازسرگیری مذاکرات رفع تحریمی را به زمین ایران انداختند و ابراز تأسف کردند که با وجود تلاشهای دیپلماتیک فشرده، «ایران هنوز از فرصت احیای اجرای کامل برجام استفاده نکرده است.» آنها همچنین در این بیانیه از ایران درخواست کردند که «به اجرای کامل برجام و قطعنامه2231 شورای امنیت سازمان ملل بازگردد» و «فورا با آژانس در رفع سؤالات مرتبط با مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده احتمالی طبق توافقات پادمانی مورد نیاز انپیتی همکاری کند.» این بیانیه درحالی صادر شد که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در نشست اعضای انپیتی، از نیاز به دسترسی بیشتر به تاسیسات هستهای ایران سخن گفت. رافائل گروسی درباره برنامه هستهای ایران گفت: ما به دسترسیهایی نیاز داریم که با عمق و وسعت برنامه هستهای آنها متناسب باشد. تنها درآن صورت است که آژانس میتواند ضمانتهای ضروری و معتبری ارائه دهد مبنی بر اینکه فعالیتها در جمهوری اسلامی ایران در راستای اهداف صلحآمیز است.