بهانه‌ای برای گرانی برنج نیست

 بعد از یک‌سال پرتنش در بازار برنج، آمار و اخبار منتشر شده در این حوزه نشان می‌دهد امسال باید شاهد فراوانی و احتمالا ارزانی در این بازار باشیم. درست یک‌سال از زمانی می‌گذرد که اعلام خبر کاهش تولید برنج باعث شوک قیمتی در این بازار شد. روند رشد قیمت، از نیمه دوم سال گذشته پرشتاب‌تر شد و برنج مرغوب ایرانی با قیمت‌هایی بیش از 150هزار تومان روزبه‌روز از دسترس بخش بیشتری از مردم خارج شد. حالا اما برخلاف سال گذشته مسئولان وزارت جهادکشاورزی از افزایش تولید برنج خبر می‌دهند. این وزارتخانه همچنین با تدبیری که امسال در زمینه لغو ممنوعیت فصلی واردات اندیشید، تمام بهانه‌های گرانی برنج را حذف کرد و به‌نظر می‌رسد نه‌تنها افزایش قیمتی در زمینه برنج در کار نیست بلکه می‌توان به کاهش قیمت این کالای اساسی هم امیدوار بود.

افزایش 20 تا 25درصدی تولید برنج
درحالی‌که مجری طرح برنج وزارت جهادکشاورزی یک‌ ماه پیش میزان تولید امسال برنج را 2میلیون تن اعلام کرده بود، با نزدیک شدن به فصل برداشت این محصول، پیش‌بینی‌های آماری بهتری از تولید امسال منتشر شده است. براساس گزارش معاونت بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی امسال حداقل ۲۰درصد افزایش تولید در زمینه برنج را شاهد خواهیم بود که با توجه به تولید 1.8میلیون تنی سال گذشته برای امسال 2.2میلیون تن تولید پیش‌بینی می‌شود. به‌گفته مجید حسنی‌مقدم، معاون بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی، امسال میزان برنج تولید داخل در وضعیت مطلوب قرار دارد و شاخص‌های بازار هم این موضوع را نشان می‌دهد که قیمت‌ها نزولی است. آمار ارائه شده از مشاور نظام صنفی کشاورزی بیش از 20درصد است. محمدجواد خاکزاد، از افزایش ۲۰ تا ۲۵درصدی تولید برنج نسبت به سال قبل خبر داده و میزان تولید این محصول را برای امسال بیش از ۲میلیون ‌و ۲۰۰هزار تن اعلام کرده است.
به‌گفته او، این میزان دست‌کم 400هزار تن بیش از پیش‌بینی‌های قبلی است. از سوی مسئولان دیگر وزارتخانه آمارهای بالاتری هم اعلام شده است. مجری طرح برنج وزارت کشاورزی حالا میزان تولید برنج در سال‌جاری را فراتر از 2میلیون ‌و 400هزار تن دانسته و اعلام کرده که این حجم تولید نسبت به میانگین سال‌های تولید نرمال حدود 20درصد و نسبت به سال گذشته که میزان تولید کمتر از نرمال بوده است، 30درصد افزایش تولید دارد. شایگان ادیبی، بخشی از افزایش تولید را ناشی از استقبال کشاورزان از کشت قراردادی دانسته است. به‌گفته او 46هزار هکتار از اراضی شالی شمال کشور تحت پوشش کشت قراردادی قرار گرفت و وزارت کشاورزی علاوه‌بر در اختیار قرار دادن نهاده‌ها به کشاورزان توصیه‌های لازم برای افزایش تولید را به آنها ارائه داد، از این‌رو این طرح با پیشرفت فیزیکی 100درصدی در استان‌های شمالی اجرا شد. علاوه‌بر استان‌های شمالی که تولیدکننده عمده برنج کشور هستند، کشت این محصول از سال‌های گذشته در برخی از استان‌های دیگر نیز دنبال شده است؛ استان‌هایی که هم‌اکنون گرفتار خشکسالی هستند. مجری طرح برنج وزارت کشاورزی درباره توقف تولید برنج در برخی از استان‌ها ازجمله خوزستان و تأثیر آن میزان تولید، با اشاره به اینکه کشت و برنامه‌ریزی تولید برنج را در 3استان شمالی کشور دنبال کردیم، افزود: کشت اول برنج در 3استان شمالی کشور در سطح 500هزار هکتار صورت گرفته و کشت مجدد 50هزار هکتاری نیز در مازندران خواهیم داشت و با درنظر گرفتن این حجم کشت برنج در استان‌های شمالی را به 550هزار هکتار خواهیم رساند. به‌گفته وی، برداشت مجدد برنج یا همان رتون نیز در 90هزار هکتار از اراضی شالی استان‌های شمالی صورت خواهد گرفت. علاوه‌بر کشت قراردادی، افزایش مکانیزاسیون عرصه‌های شالیکاری و همچنین استفاده از ارقام جدید کیفی و مقاوم برنج ازجمله دلایلی است که برای افزایش میزان برداشت امسال عنوان شده است.

اعلام قیمت جدید برنج
از میان آمار و ارقام برنج، آنچه بیش از همه برای مصرف‌کنندگان اهمیت دارد، قیمت برنج است. افزایش قیمت این محصول در سال گذشته حاشیه‌های زیادی را پیرامون منشأ این گرانی ایجاد کرد و درحالی‌که بسیاری واسطه‌ها را دلیل گرانی می‌دانستند، شواهد نشان می‌داد قیمت خرید مستقیم از کشاورزان نیز به‌شدت افزایش یافته است. مشاور نظام صنفی کشاورزی در گفت‌وگویی خبری در این زمینه گفت: همه‌ساله در پیک برداشت، قیمت برنج کاهش پیدا می‌کند اما متأسفانه به دلیل وجود واسطه‌ها و دلالان این افت قیمت به مصرف‌کننده نمی‌رسد. به‌گفته خاکزاد، قیمت کنونی هر کیلو برنج طارم در کارخانه کمتر از ۸۰هزار تومان و برنج پرمحصول ۵۰هزار تومان است که حداکثر ۸۵ تا ۸۷هزار تومان باید به مصرف‌کننده در تهران عرضه شود. این مقام مسئول پیش‌بینی کرد با توجه به شرایط تولید و ذخایر برنج در انبارهای کشور امسال قیمت برنج افزایشی نداشته باشد اما معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه قیمت برنج در سال۱۴۰۰ بسیار منصفانه بود، اعلام کرد که قیمت جدید برنج سال۱۴۰۱ به‌زودی اعلام می‌شود. حسنی‌مقدم، با بیان اینکه برنج تولید داخل سال گذشته با نرخ مناسبی قیمت‌گذاری شده بود، افزود: هر چه از فصل برداشت برنج فاصله می‌گیریم، حجم موجودی برنج کاهش می‌یابد و طبیعتا به‌دلیل آنکه عرضه کاهش می‌یابد، قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی گفت: از 2هفته قبل که وارد فصل برداشت شدیم قیمت‌ها نزولی است و امیدواریم این روند ادامه‌دار باشد و قیمت‌ها به نرخ‌های مناسب و متعادلی برسد.