گزارش
جذب طلایی هلال احمر در 3 استان
خراسان‌رضوی، مازندران و اردبیل به‌ترتیب رتبه اول تا سوم را در جذب داوطلب سازمان هلال‌احمر دارند
راحله عبدالحسینی-روزنامه‌نگار
تا همین چند سال پیش وقتی حادثه‌ای رخ می‌داد، اهالی شهر و روستا باید منتظر رسیدن نیروهای امدادی از مرکز می‌ماندند، اما حالا کمتر شهر و روستایی در گستره پهناور کشور است که نیروی داوطلب هلال‌احمر نداشته باشد. شاید به جرأت بتوان گفت همه شهرها خانه داوطلب هلال‌احمر برای آموزش نیروهای بومی دارند. گذر از بحران در کوتاه‌ترین زمان بدون کمترین خسارت جانی و مالی علاوه بر تجهیزات به‌روز و کارآمد به حضور نیروهای آموزش‌دیده محلی نیز وابسته است؛ نیروهایی که مورد اعتماد افراد آسیبدیده باشند، خرده‌فرهنگ‌ها را بشناسند و از همه مهم‌تر در دسترس باشند.
داوطلبان هلال‌احمر در استان‌ها
رتبه‌بندی استان‌ها در جذب نیروهای داوطلب به شاخص‌های مختلفی بستگی دارد. رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر درباره رتبه‌بندی استان‌ها در جذب داوطلب هلال‌احمر به همشهری می‌گوید: داوطلبان جذب شده در هر استان به نسبت جمعیت ساکن در استان سنجیده می‌شوند که با این شاخص خراسان‌رضوی رتبه اول، مازندران رتبه دوم و اردبیل در رتبه سوم قرار دارند. مرتضی سلیمی نحوه اطلاع‌رسانی، استفاده از بستر نرم‌افزاری، نحوه به‌کارگیری داوطلبان، ایجاد انگیزه برای شهروندان و روش‌های نگهداشت اعضا در پروژه‌های بشردوستانه را از دیگر شاخص‌هایی می‌داند که جذب داوطلبان هلال‌احمر در هر استانی را با دیگری متفاوت می‌کند.
همکاری خیران سرشناس
معاون جمعیت داوطلبان هلال‌احمر خراسان رضوی درباره اقدامات انجام‌شده استان برای کسب رتبه نخست در جذب داوطلبان هلال‌احمر به همشهری می‌گوید: فراخوان‌های جمعیت هلال‌احمر در مناسبت‌های ملی و مذهبی در جذب داوطلبان راهگشا بوده است و حضور صنوف مختلف بین داوطلبان، اطلاع‌رسانی در فرهنگسراها، کتابخانه‌ها و نمایشگاه‌های بین‌المللی هم نقش مهمی دارند.
سیدمسعود هدایتی ارتباط با خیران نامدار استان را راهی برای ترغیب شهروندان به عضویت در سازمان داوطلبان می‌داند و ادامه می‌دهد: خیران سرشناس مانند یک رسانه هستند که شهروندان را به فراگیری آموزش‌های هلال‌احمر و عضویت در جمعیت داوطلبان ترغیب می‌کنند. علاوه بر این استفاده از ظرفیت فضای مجازی هم کمک کرده است تا با معرفی خدمات و تلاش‌های داوطلبان تعداد اعضای بیشتری به عضویت جمعیت داوطلبان درآیند.
راه‌اندازی شبکه‌های داوطلبان
معاون جمعیت داوطلبان هلال‌احمر مازندران با تأکید بر اینکه جمعیت داوطلبان هلال‌احمر بزرگ‌ترین سازمان مردم‌نهاد در جهان است به همشهری می‌گوید: هر اقدام اجتماعی در جمعیت داوطلبان هلال‌احمر قابل تعریف است و این سازمان مردم‌نهاد می‌تواند از هر صنفی عضو داوطلب داشته باشد. معین مهدی‌لموکی درباره راه‌اندازی شبکه‌های داوطلبی در مازندران تا پایان سال گفت: معلمان، پزشکان، مشاوران، اصناف و واحد مددکاری می‌توانند در شبکه داوطلبان هلال‌احمر عضو باشند.
اعتماد به نیروهای بومی
افزایش تعداد داوطلبان هلال‌احمر در هر استان یعنی نجات افراد آسیبدیده در ثانیه‌های طلایی؛ آموزش‌دیده‌هایی که درست بعد از وقوع حادثه زمانی که هنوز نیروهای امداد و نجات از مرکز استان یا کشور نرسیده‌اند، دست به‌کار می‌شوند و با راه و روشی که آموخته‌‌اند از شدت آسیب می‌کاهند. خانه‌های هلال استان‌ها نمادی از سازمان هلال‌احمر در مقیاس کوچک در دل روستا و محله‌هاست. رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر می‌گوید: در زلزله خوزستان دیدیم نخستین افرادی که به دل حادثه می‌زنند و کمک‌رسانی را آغاز می‌کنند، اعضای خانه‌های هلال هستند. علاوه بر این اعضای خانه‌های هلال، آموزش‌ها را به دل روستاها می‌برند و اهالی را به عضویت داوطلبانه دعوت می‌کنند.
سلیمی با تأکید بر اینکه هدف از راه‌اندازی خانه‌های هلال در روستاها بالابردن میزان تاب‌آوری اجتماعی در زمان بروز حادثه است، ادامه می‌دهد: توسعه آموزش‌ها در خانه‌های هلال با موفقیت همراه بوده‌است.
معاون جمعیت داوطلبان هلال‌احمر مازندران هم استراتژی 10سال آینده صلیب‌سرخ جهانی را به‌کارگیری داوطلبان محلی عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: جمعیت داوطلبان هلال‌احمر هم به این سمت می‌رود که در زمان بروز حوادث، اعضای داوطلب هلال‌احمر از جامعه محلی حضور داشته باشند؛ نکته‌ای که باعث جلب افراد آسیبدیده و همکاری آنان برای گذر از بحران حادثه هم می‌شود. تجربه حوادث مختلف ازجمله سیل به ما یادآوری می‌کند زمانی موفق بودیم که از کارشناسان خبره در کنار نیروهای محلی بهره گرفتیم. در حقیقت مدیریت بحران با همکاری مختصصان و افرادی از همان محله امکان‌پذیر است.
معین مهدی‌لموکی تأکید می‌کند: نیروهای داوطلب بومی با جغرافیای محله، فرهنگ و آداب و رسوم خاص هر محله یا روستا مثلا هنگام سوگواری آشنا هستند. این دانش و آشنایی برای عبور از بحران بسیار کارآمد و اعتماد مردم، ثروت هلال‌احمر است.
آشنایی با زبان و فرهنگ افراد آسیبدیده
یک مدرس امداد و نجات سازمان هلال‌احمر هم درباره خانه‌های هلال که چند سالی است در بخش روستایی شکل گرفته به همشهری می‌گوید: نیروهای داوطلب آموزش‌دیده برای پاسخگویی به حوادثی که در روستاها و شهرها اتفاق می‌افتد، سازماندهی شده‌اند. این نیروها بی‌شک علاوه بر دانستن کمک‌های اولیه، آمادگی مقابله با مخاطرات را نیز دارند و نخستین نیروها درحوادث تا رسیدن نیروهای متخصص هستند.
زبان و فرهنگ مشترک داوطلبان با افراد حادثه‌دیده باعث جلب اعتماد آنان می‌شود. احمد مزیدآبادی با بیان اینکه مسئول خانه‌های هلال، همان مسئول دهیاری است، می‌افزاید: آنان هیجانات اولیه بحران را مدیریت می‌کنند تا کمک‌های استانی و ملی فرابرسد. آشنایی با نیازهایی همچون سرپناه، اسکان اضطراری، توزیع غذا و توجه به کودکان بی‌سرپناه از سوی آنان فشار شرایط اضطراری را کم می‌کند.